Þjóðmál - 01.03.2011, Qupperneq 97

Þjóðmál VOR 2011 95
á Tyrðilmýri á Snæfjallaströnd, einn af for­
ystu mönnum Sjálfstæðisflokksins á Vest­
fjörð um . Engil bert fræddi okk ur um sveit
sína og mannlíf á hinum afskekktu slóðum
við Ísa fjarðardjúp . Leyndi sér ekki að hann
var vel að sér og glögg ur á það sem skýrði
stað hætti fyrir ókunnugum .
Í bók sinni Þegar rauði bær i nn féll – Minn-
ingarbrot frá Ísa fjarðaráum 1944–1953 bregð­
ur Engilbert skýru ljósi á bæjarlífið á Ísafirði á
þessum árum . Hann nefnir fjöl­
marga einstaklinga til sögunnar,
segir frá þró un bæjarins,
verkleg um framkvæmdum,
at vinnu háttum, félagslífi og
stjórn málum .
Þetta er þriðja bók Engil­
berts . Hinar fyrri eru: Undir
Snjáfjöllum (2007) og Híbýli
og húsbændur á Snæfjallaströnd
1930–1940 (2009). Heiti allra
þriggja bók anna ber með sér
að Engilbert vill halda sögu
byggðarlaga sinna til haga .
Hjónin Engilbert og Kristín
Daníels dóttir voru síðustu ábúendur á
Tyrðilmýri . Þau létu af búskap árið 1987 og
fluttu til Hólmavíkur .
Sumarið 2003 átti Engil bert ríkan þátt í
að stofna Snjá fjallasetur í Dalbæ á Snæ ­
fjalla strönd og gegnir hann formennsku í
stjórn þess . Setrinu er ætlað að safna, skrá
og varðveita sagnir, kveð skap, myndir, muni
og ýmis gögn sem tengjast sögu byggðar
í Snæfjalla­ og Grunnavíkurhreppum og
standa að sýninga haldi, útgáfustarfsemi, vef­
gagna safni og ýmsum viðburðum . Setrið
hefur til dæmis staðið að sýningunni Kalda-
lón og Kaldalóns, um tengsl tónskáldsins Sig­
valda Kaldalóns við norðanvert Ísafjarðardjúp
og ferðir yfir Drangajökul .
Engilbert er fæddur 1927 í Unaðsdal og
ólst þar upp og á Lyngholti í Snæfjallahreppi .
Sautján ára, 1944, fór hann til Ísafjarðar, þar
sem hann stundaði verkamannavinnu og
lærði bókbandsiðn . Hann lýsir bók sinni í
upphafi sem minningabrotum sem eigi að
varpa ljósi á bæinn, vinnu brögð, mannlíf
og bæjarbrag á árunum fram til 1953 þegar
hann dvaldist þar, áður en hann flutti að
Tyrðilmýri .
Engilbert segir réttilega að þegar hann
ólst upp og byrjaði að vinna fyrir sér hafði
þróun frá miðöldum á margan hátt verið
minni en orðið hefur síðasta
mannsaldurinn og þar til
nú fram á tækniöld og við­
skipta markaðstíma . „Börn og
unglingar í allnægtarþjóð félagi
nú tímans hafa enga sýn á það
sem ungt fólk bjó við á fyrri
hluta 20 . aldarinnar,“ segir
hann .
Engilbert kom til Ísafjarðar
sama ár og ég fæddist, svo að
í bók hans er að finna lýsingu
á atvinnu háttum sem ég hef
aldrei þekkt . Hins vegar nefnir
hann til sögunnar marga
þjóð kunna Íslendinga sem ég hef kynnst,
sum um þeirra á sama vinnustað . Sigurður
Bjarna son frá Vigur, alþingismaður, var rit­
stjóri Morgunblaðsins, þegar ég starfaði þar .
Matthías Bjarnason var ráð herra í ríkisstjórn
Geirs Hall gríms sonar 1974 til 1978, þegar ég
starfaði í for sætis ráðuneytinu og þingmaður
þegar ég settist á alþingi 1991 . Guðmundur
Gísla son Hagalín sat í bók menntaráði Al­
menna bókafélagsins og kynntist ég honum
þegar ég vann hjá félag inu í upphafi áttunda
áratugarins .
Sigurður og Matthías komu aðhinum sögu­
lega stjórnmálaviðburði á Ísafirði árið 1946,
þegar „rauði bærinn“ féll úr hendi Alþýðu­
flokks ins eftir 24 ára hreinan meirihluta
í bæj ar stjórn . Guðmundur Hagalín sat í
bæjar stjórn fyrir Alþýðuflokkinn frá árinu
1934 . Engilbert lýsir stjórnendum bæjarins