Morgunblaðið - 11.09.2015, Side 38

38 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. SEPTEMBER 2015
Gæðasmíði og framúrskarandi þjónusta alla leið inn á þitt heimili
Eldhúsinnréttingar
GÆ
ÐI–
KUNNÁTTA
–
SVEIGJANLEIKI Funahöfða 19 | sími 577 1600 | gks.is
Vilhjálmur A. Kjartansson
vilhjalmur@mbl.is
„Haustið 1985 var fagnað lokum
kvennaáratugar Sameinuðu þjóðanna
og var þá haldin hér á landi afar
metnaðarfull Listahátíð kvenna sem
samanstóð af fjölda viðburða. Hér og
nú var umfangsmesti viðburður há-
tíðarinnar. Þá voru valin verk eftir á
þriðja tug kvenna á sýningu sem var
m.a. ætlað að gefa þverskurð af því
hvað konur væru að gera í myndlist,
um leið og sýningin endurspeglaði
mikla fjölgun kvenna í myndlist á
undanförnum kvennaáratug,“ segir
Anna Jóhannsdóttir listfræðingur, en
hún heldur utan um sýninguna
Kvennatími – Hér og nú þrjátíu árum
síðar sem verður opnuð á Kjarvals-
stöðum á morgun, klukkan 16.00.
Hvers vegna að kalla saman þenn-
an ákveðna hóp kvenna?
„Í anda kosningarréttarafmælisins
var þessum hópi kvenna gert hátt
undir höfði með því að kalla hann aft-
ur saman á nýja sýningu, á sama stað,
og kanna hvernig þeim hefði vegnað á
ferlinum. Þess vegna var öllum sýn-
endunum frá 1985 boðin þátttaka.
Þessar konur eru allar vandaðir lista-
menn og þær hafa verið virkar á lista-
sviðinu. Val úr stórum hópi umsækj-
enda á Hér og nú 1985 hefur því verið
býsna gott.“
Vinnuferlið og listin
Markmið sýningarinnar er að fylgja
þessum hópi listakvenna eftir og varpa
ljósi á það sem konurnar eru að gera
um þessar mundir en líka að veita inn-
sýn í feril þeirra að sögn Önnu.
„Við leitumst við að ná þessu fram
með því að sýna myndir og umfjöllun
frá sýningunni 1985, þegar þær eru
flestar kornungar „listaspírur“, til
samanburðar við nýju verkin á sýn-
ingunni núna. Það er dálítið skemmti-
leg „back to the future“ stemning í
þessu. Þá vísar heiti sýningarinnar,
Kvennatími, til þess að á sýningunni
er skyggnst eftir „tíma“ kvennanna
með því að varpa ljósi á sköpunarferli
og aðferðir listamannanna, og er það
gert með því að sýna, þar sem við á,
dálítið af skissum, stúdíum og öðru
efni sem tengist vinnuferlinu.“
Þess má geta að tvær kvennanna
eru látnar og eðli máls samkvæmt
verða ekki sýnd verk eftir þær en
Anna segir að fengnar hafi verið að
láni skissur eftir þær konur sem ekki
hafi verið sýndar áður.
„Óneitanlega er það krefjandi verk-
efni að sýna verk eftir 27 ólíka lista-
menn saman í einum sal, þótt rúmgóð-
ur sé. Verk eftir hvern sýnanda eru
færri núna en á Hér og nú fyrir þrjátíu
árum, enda lagði sú sýning undir sig
allt rými Kjarvalsstaða. Það flækir síð-
an töluvert uppsetningu sýningar-
innar að sýna, til viðbótar við fullunnin
verk, efni sem tengist vinnuferlinu. En
það er fyrirhafnarinnar virði og ég lít á
það sem örlæti af hálfu listamannanna
að vilja deila slíku efni með okkur og
sýna þannig á sér nýjar hliðar. Þessi
þáttur sýningarinnar getur opnað for-
vitnileg sjónarhorn á listsköpun
kvennanna – og auðvitað á starf lista-
manna í víðara samhengi.“
Áhrifin á aðra og jafnréttið
Allar eru listakonurnar marg-
reyndar og hæfir listamenn og segir
Anna þær hafa á löngum ferli náð að
þroska listhugmyndir sínar og þá
miðla og aðferðir sem þær hafa til-
einkað sér.
„Þær hafa án nokkurs vafa veitt
öðrum listamönnum innblástur,
konum sem körlum. Bæði með verk-
um sínum og með kennslu og öðrum
störfum á sviði myndlistar.“
Hefur list þeirra eitthvað með jafn-
rétti að gera?
„Viðfangsefni verkanna á þessum
tveimur sýningum tengjast jafn-
réttisbaráttunni ekki sérstaklega.
Þetta eru listamenn með ólíkan bak-
grunn og verk þeirra spanna ýmsar
aðferðir, miðla og hugmyndir, og þró-
unin í verkum þeirra er í takti við
hræringar í myndlistinni á undan-
förnum áratugum. En sýnendurnir
eiga það sameiginlegt að vera konur
og tilefni beggja sýninganna er við-
varandi þörf fyrir að gera framlag
kvenna til lista og menningar sýni-
legra en ella, m.a. með sérstökum
kvennasýningum. Við undirbúning
sýningarinnar hlustaði ég eftir við-
horfum kvennanna til stöðu og mögu-
leika kvenna í listheiminum og raun-
ar birtast á sýningunni tilvitnanir í
ummæli þeirra sem vangaveltur um
það hvort kyn listamannanna hafi
með einhverjum hætti mótað ferilinn
og hann hafi í þeim skilningi verið
„kvennatími“ og það tel ég að hann
hafi verið.“
Brúar 30 ár í listsköpun kvenna
 Sýningin Kvennatími – Hér og nú þrjátíu árum síðar verður opnuð á Kjarvalsstöðum á morgun
 Listamennirnir eru þeir sömu og tóku þátt í sýningunni Hér og nú á Kjarvalsstöðum árið 1985
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Listasýning Anna Jóhannsdóttir listfræðingur heldur utan um sýningu 27 listamanna á Kjarvalsstöðum sem opnar á morgun klukkan 16:00.
List Á sýningunni verður að finna ný verk eftir alla þátttakendur. Tími Liðin eru 30 ár frá því sömu konur settu saman sýningu á Kjarvalsstöðum.