Þjóðmál - 01.12.2010, Síða 26
24 Þjóðmál VETUR 2010
hún sjálfbær . Hagfræðibloggarinn gerir
sér ekki grein fyrir því að aflaheimildir
urðu verðmætar þegar útvegsmenn keyptu
aðra út, sókn dróst saman, hagræðing
varð í skipaflotanum og fjárfesting jókst í
tæknibúnaði . Kvótalögin stuðluðu að því
að ríkið þurfti ekki að dæla inn fé í sjávar-
útveginn, hagræða gengismálum fyrir
grein ina og fleira í þeim dúr . Það hefur
komið fram í umræðunni að tæplega 90%
þeirra sem fengu úthlutað veiðiheimildum
árið 1984 hafa selt þær . Áhugavert væri að
sjá greiningu á því hvaða aðilar það voru
sem seldu . Niðurstaðan slíkrar rannsóknar
mun eflaust sýna að bæjarfélög, ríkið,
Byggðastofnun o .s .frv . eru stærstu seljendur
veiðiheimilda og hlutabréfa í sjávarútvegi .
Það er skiljanlegt því hið opinbera var
með greinina í fanginu vegna bágrar stöðu
hennar .
Það má lesa úr orðum hagfræðingsins
sprenglærða að hagnaður greinarinnar sé
fasti . Hafi alltaf verið til og verði alltaf til .
Með þessa for sendu í farteskinu var hafist
handa við að smíða skelfilega fyrningarleið
til að færa hagnaðinn frá greininni til
almennings . Eins og ég mun rökstyðja
eru allar líkur á því að hagnaðurinn hverfi
vegna fyrningarleiðarinnar, engum til
hagsbóta .
Fyrningarleið Samfylkingarinnar
Samfylkingin telur að sniðugt væri að gjörbylta sjávarútvegskerfinu í von um
aukin atkvæði enda skynjar fylkinginn
meðbyr um slíkt á fjölmörgum heimilum .
Til að ljá sérfræðibrag á verkið var fengin
til liðs við fylkinguna hagfræðingurinn
Jón Steinsson . Jón er doktor í hagfræði
frá Harvard-háskóla og starfar sem lektor í
hagfræði í útlöndum . Ég verð að játa að ég
– nær ómenntaður hálfvitinn – skelf eilítið
við tilhugsunina um að gagnrýna fræðilega
nálgun svo lærðs manns á framtíð íslenska
sjávarútvegskerfisins .
Tilboðsleið Jóns Steinssonar er í hnot-
skurn þessi;
• G-flokkur (gömlu afla heim ild irn ar).
92% af aflaheimildum útgerðar síðasta
árs er endurúthlutað (8% fer í L-flokk) .
Útgerð með 100 tonna aflaheimildir
verð ur með 92 tonn eftir 1 ár og 84,6
tonn eftir 2 ár (92% af 92 tonnum) .
Frjálst fram sal er heimilt með þennan
kvóta .
• L-flokkur (nýi leigukvótinn). Markaður
þar sem útgerðir geta leigt kvóta . Ef leigð
eru 8 tonn fyrir árið 2011, fær útgerðin
92% af því 2012 og á hverju ári lækkar
úthlutunin um 8% . Þannig er leigt til
margra ára en magnið lækkar á hverju
ári . Tekjur af leigunni eru hinn svokallaði
arður sem rennur til þjóðarinnar . Fram-
sal þessa kvóta er óheimilt en hægt að
skila inn kvóta aftur á leigumarkað inn
t .d . ef skip sekkur . Almennt er Jón á
móti viðskiptum milli útgerðarmanna
með leigukvótann milli útgerðarmanna .
Jón telur upp eftirfarandi jákvæð áhrif sem
tilboðsleið hans mundi hafa á sjávarútveg -
inn og þjóðarbúið í heild:
• Arðurinn rennur til þjóðarinnar, og
hann er hvorki of hár né of lágur þar sem
út gerðin mun bjóða rétt verð í kvótann .
• Opinber tilboðsmarkaður mun jarð-
tengja verðið á kvóta, sem auðveldar ný-
liðun, enda hefur verð á kvóta verið úr
öll um tengslum við arðinn sem auðlind in
skilar
• Loksins verði sátt um sjávarútvegs-
kerfið .
En Jón hefur rangt fyrir sér . Enginn arður
mun renna til þjóðarinnar . Það eru ýmis