Skólavarðan - 01.09.2010, Blaðsíða 44

44
Skólavarðan 4.tbl. 2010
raunvísindum minnkar. Fegurð og undirgefni verða skilgreining
á hvað það er að vera ung kona. Þegar stelpur hafa komist
yfi r jarðsprengjusvæði unglingsáranna mæta þeim enn
meira krefjandi verkefni í „alvöruheiminum“, þær
basla við að samþætta mótsagnir í hugmyndum um
metnað og kvenleika, auk togstreitu vegna gilda
sem stangast á um vinnu og uppeldi.“
Þetta eru ágætir punktar sem dr. Eliot dregur
fram en er ekki merkjanlegur munur á lýsingu
á strákum og stelpum? Hjá strákum eru fremur
dregnar fram staðreyndir (lægri einkunnir
o.s.frv.) en á hjá stelpum óhlutbundnari þættir og
orðað með þeim hætti að þeir liggi ekki síst hjá
stelpunum sjálfum (þær eru í togstreitu og basla við
mótsagnir). Hvar er stofnanabundið misrétti? Hvað
fi nnst ykkur, lesendur góðir?
keg
stutt
„Kynferði skiptir máli. Sama hvað við reynum að koma eins
fram við stelpur og stráka hafa þau ólíka styrkleika og
veikleika og standa andspænis ólíkum áskorunum
þegar þau vaxa úr grasi. Strákar eru viðkvæmari
snemma ævinnar: þeir þroskast hægar, veikjast
oftar og eru síður líklegir til að hafa náð góðum
tökum á máli, sjálfsstjórn og fínhreyfi ngum
þegar þeir hefja grunnskólagöngu. Á
undanförnum árum hafa akademískar væntingar
aukist hraðbyri og hægfara skólabyrjun stráka
hefur því orðið þeim verulegur fjötur um fót, allt
fram á miðstig eða jafnvel unglingastig. Þeir eru
á eftir stelpum í að útskrifast, fá góðar einkunnir
og vera leiðtogar í athöfnum utan námsins. Stelpur
fara auðveldar í gegnum fyrstu árin, hjá þeim þyngist
róðurinn um það bil frá og með gelgjuskeiðinu. Þá fer
sjálfsöryggi þeirra að dala, áhugi þeirra á stærðfræði og
Já, hann er enn til þessi vágestur, því miður. Í fyrra kom út foreldra-
bæklingur hjá Heimili og skóla sem margir kennarar kannast við en
full þörf er á að minna á. Þetta er auðvitað smárit Þorláks H. Helga-
sonar framkvæmdastjóra Olweusaráætlunarinnar á Íslandi Einelti, góð
ráð til foreldra.
Þar segir meðal annars: „Börnum á að líða vel í skóla, á heimili og í
frístundastarfi . Foreldrar og aðrir sem koma að menntun og uppeldi
barna gegna lykilhlutverki og bera ábyrgð á því að börn búi við öryggi.
Aðgerðaáætlun gegn einelti í skóla er liður í að skapa nemendum
umgjörð við hæfi , bæta skólabrag og efl a bekkjaranda svo að tryggja
megi að einelti þrífi st ekki.
Rannsóknir sýna að einelti er algengast í tengslum við skólastarf og
á meðal barna og unglinga. Framkoma kennara og annars starfsfólks,
viðhorf (t.d. að taka einelti alvarlega) og starfshefðir í skólasamfélaginu
geta skipt sköpum um hversu mikið eineltið verður í hverjum bekk eða
skóla. Samhæfi ng skóla og heimilis um til dæmis hvað er við hæfi og
hvað ekki þegar horft er á sjónvarp eða hvað er tilhlýðilegt í netsam-
skiptum skiptir miklu.
Í skólum og heima fyrir á að skapa börnum umhverfi sem einkenn-
ist af hlýlegum og jákvæðum áhuga og alúð hinna fullorðnu. En
einnig þarf að setja reglur til að koma í veg fyrir óæskilega hegðun.
Aðgerðaáætlun skóla þarf að ná til heimila og þeirra sem sjá um
íþrótta- og tómstundastarf barna og unglinga. Kennarar, foreldrar
og leiðbeinendur eiga að koma fram af myndugleika í samskiptum
við barnið. Þeir fullorðnu verða að sýna staðfestu og taka ábyrgð á
félagslegri stöðu barnsins en ekki bara mælanlegum árangri í skóla,
íþróttum eða öðru félagsstarfi .
Í skýrum skólareglum/bekkjareglum, sem taka á einelti, eru dæmi
um æskilega umgengni sem nemendum er kennt að virða og ræða t.d. á
bekkjarfundum. Með því öðlast þeir skilning á hversu miklu skiptir að
fylgja reglunum til að koma í veg fyrir einelti.
Eftirfarandi bekkjarreglur hafa reynst vel:
• Við leggjum ekki aðra í einelti.
• Við eigum að aðstoða þá nemendur sem verða fyrir einelti.
• Við eigum líka að vera með nemendum sem eru útundan.
• Ef við vitum að einhver nemandi er lagður í einelti eigum við að
segja umsjónarkennaranum (eða öðrum starfsmanni) frá því og líka
fólkinu okkar heima.“
Einelti Nauðsynlegt að minna á þennan vágest á hverju hausti
Tilvitnunin er ...
úr bókinni Pink brain, blue brain
eftir taugafræðinginn dr. Lise Eliot