Morgunblaðið - 03.11.2015, Side 2

Sigurður Bogi Sævarson
sbs@mbl.is
„Hverinn í skóginum er með öfl-
ugasta móti um þessar mundir. Þeg-
ar barómetið sýnir lágþrýsting stíg-
ur gufan frá hvernum upp og hana
leggur jafnvel yfir grenitrén sem
missa barr og tapa lífsþróttinum
smám saman,“ segir Guðríður
Helgadóttir, forstöðumaður Land-
búnaðarháskóla Íslands á Reykjum í
Ölfusi. Garðyrkjuskólinn þar er nú
orðinn bækistöð og vettvangur
margvíslegra rannsókna vísinda-
manna, sem koma á þessar slóðir til
að kynna sér veröld í deiglu.
Mikil virkni hefur að undanförnu
verið á og við hverasvæðið í Reykja-
skógi sem er örskammt ofan við
garðyrkjuskólann. Svæðið lifnaði við
í Suðurlandsskjálftanum 29. maí
2008 þegar fjöldi hvera opnaðist þar.
Virkni á svæðinu hefur færst til og
nú er góður dampur á Svaða, sem er
í miðjum skóginum ofan við skólann
og húsið Fífilbrekku, frægan sumar-
bústað ráðherrans Jónasar Jóns-
sonar frá Hriflu.
„Krafturinn í hvernum kemur og
fer. Það er áhugavert að fylgjast
með atburðarásinni,“ segir Guð-
ríður. Hún bætir við að margir geri
sér erindi á þessar slóðir til að kynna
sér þessa áhugaverðu framvindu í
gangvirki náttúrunnar.
Lífríkið er soðið og dautt
Eins og sagt var frá í Morgun-
blaðinu á sínum tíma hefur fjöldi
náttúruvísindamanna, svo sem fólk í
doktorsnámi, komið á Reykjamel á
síðustu misserum og gert þar ým-
iskonar athuganir sem meðal annars
snúa að áhrifum vegna hlýnunar
lofts og jarðar.
Fyrstu niðurstöður þessara rann-
sókna liggja fyrir. Þær leiða í ljós að
þegar hitastig í jörð hækkar um 5-10
gráður frjóvgast lífríki og gróður
eykst. Fari hiti í hærri tölur er þró-
unin í hina áttina. Þannig er hitastig
á vissum blettum við Reyki komið í
um 60 gráður og þar er lífríkið nú
soðið og dautt, að sögn Guðríðar.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Hiti Útfellingar eru við hverinn í Reykjaskógi. Gufu leggur að trjánum sem missa greinar svo aðeins spíran er eftir.
Grenitrén missa lífs-
þróttinn í gufubaði
 Aflið í jörðu á Reykjum er mikið  Vísindamenn rannsaka
Reykir Guðríður Helgadóttir við
hver nærri garðyrkjuskólanum.
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. NÓVEMBER 2015
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson ritstjorn@mbl.is Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Benedikt Bóas
Kristján Johannesen
Ölgerðin hefur gert samning við
Carlsberg um að taka við framleiðslu
og sölu á vörumerkinu frá og með
fyrsta janúar 2016. Carlsberg hefur
verið framleiddur af Vífilfelli og
bruggaður á Akureyri síðan 1998 eða
í 18 ár. Engar uppsagnir eru boðaðar
hjá Vífilfell en ekki borgaði sig leng-
ur fyrir fyrirtækið að framleiða bjór-
inn því hann skilaði engum tekjum í
kassann, að sögn forsvarsmanna
þess.
„Við erum mjög sátt með þessa
niðurstöðu,“ segir Erla Jóna Einars-
dóttir, framkvæmdastjóri sam-
skiptasviðs hjá Ölgerðinni. Ölgerðin
framleiðir í dag Tuborg og mun gera
það áfram. Ekki þarf að bæta neinu
við hjá Ölgerðinni og segir Erla að
allt sé til reiðu fyrir komu vörumerk-
isins. Bjórinn verður nú bruggaður í
Reykjavík. Tuborg og Carlsberg er í
raun sami framleiðandinn og búa
þeir einnig til Somersby – allir þessir
drykkir verða nú á hendi Ölgerðar-
innar. „Það er alltaf gott að geta auk-
ið vöruúrvalið og við munum sinna
viðskiptavinum Ölgerðarinnar enn
betur og hlökkum til að sjá Carls-
berg stækka og dafna á Íslandi,“
segir Erla Jóna.
Einbeita sér að innlendu
Stefán Magnússon, markaðsstjóri
Vífilfells, segir að Vífilfell muni ein-
beita sér að innlendum markaði nú
þegar Carlsberg mun kveðja tank-
ana en það var innan veggja Vífilfells
sem ákveðið var að breyta til. „Víf-
ilfell býður upp á fjölbreytt úrval
bjórtegunda sem við framleiðum
bæði fyrir heimamarkað og til út-
flutnings s.s. Víking, Thule og Ein-
stök. Afkastageta bruggverksmiðj-
unnar á Akureyri hefur verið nær
fullnýtt undanfarna mánuði og ár,
bæði vegna framleiðslu fyrir inn-
lendan markað og aukinnar fram-
leiðslu á erlendan markað. Þróunin á
íslenska markaðnum hefur verið sú
að aukin eftirspurn er eftir íslensk-
um bjórmerkjum, bæði hefðbundn-
um bjór og sérbjórum. Þessi eftir-
spurn kemur bæði frá ferðamönnum
og Íslendingum. Bjórmarkaðurinn
er að breytast mjög mikið og til að
geta betur sinnt þessari nýju eftir-
spurn þurfum við að breyta fram-
leiðslu okkar og þetta er liður í því.
Við viljum einbeita okkur að því að
sinna eftirspurn eftir íslenskum
bjórtegundum og ákvörðun okkar
var byggð á þeirri stefnu okkar,“
segir Stefán.
Breytt neysluhegðun
Hann segir að salan á Carlsberg
hafi dregist saman á síðustu árum
vegna breyttrar neysluhegðunar Ís-
lendinga. „Carlsberg er í grunninn
mjög gott vörumerki en við verðum
að setja okkar framleiðslu og sölu
hennar í forgang og því varð þetta
niðurstaðan.“ Um hugsanlegt tekju-
tap Vífilfells segir Stefán að arðsem-
in af framleiðslu Carlsberg hafi verið
komin í mínus. „Það liggur fyrir að
söluþróunin, framleiðslumagnið og
þar af leiðandi arðsemin af fram-
leiðslu Carlsberg var komin í mínus.
Það var þess vegna ekki hægt fyrir
okkur annað en að hætta að fram-
leiða vöru sem við vorum farin að
tapa á.“
Stefán bendir á að íslenski bjór-
markaðurinn sé í örri þróun. Mark-
aðurinn sé ungur og þróunin hröð.
„Markaðurinn er vaxinn upp úr
bernskuskeiðinu og er nú talinn þró-
aður markaður í alþjóðlegu sam-
hengi. Markaðurinn á Íslandi er
jafnvel þróaðri en í öðrum sambæri-
legum smærri löndum í Evrópu, sér-
staklega þegar kemur að sérbjórum
og fjölbreytni.“
 18 ára bruggsögu Carlsberg á Akureyri lýkur um áramótin  Tap á að framleiða Carlsberg  Íslend-
ingar og erlendir ferðamenn vilja frekar íslenskan bjór en innfluttan  Bjórmarkaðurinn breytist ört
Ölgerðin tekur yfir Carlsberg
Morgunblaðið/Ernir
Ölið Carlsberg verður nú brugg-
aður í Reykjavík hjá Ölgerðinni.
Pysjutíminn hefur aldrei verið jafn
seint á ferðinni svo vitað sé.
„Meðalþyngd pysjanna í ár var
237,5 grömm, sem er því miður ekki
mjög góð meðalþyngd. Hún mætti
gjarnan vera nær 300 grömmunum,“
segir á heimasíðu Sæheima. „Pysj-
urnar voru mjög léttar í upphafi og
við lok tímabilsins, eða innan við 210
grömm. Þyngsta pysjan var 336
grömm en sú léttasta aðeins 121
gramm.“
Merktar voru um 700 lundapysjur
í haust og verður spennandi að sjá
hvernig endurheimtur þeirra verða.
gudni@mbl.is
Pysjueftirlitinu í náttúrugripasafn-
inu Sæheimum í Vestmannaeyjum
barst alls 3.831 lundapysja til skrán-
ingar, vigtunar og vængmælingar í
haust. Komið var með síðustu lunda-
pysjuna föstudaginn 23. október og
er talið víst að þær verði ekki fleiri
þetta haustið, samkvæmt frétt á
heimasíðu Sæheima (saeheimar.is).
Þetta er mesti fjöldi lundapysja frá
upphafi pysjueftirlitsins árið 2003.
Árið 2012 var metárið fram að þessu
en þá bárust 1.830 lundapysjur. Eldri
Eyjapeyjar og Eyjapæjur muna þó
tímana tvenna hvað lundapysjur
varðar. Á árum áður streymdu
lundapysjurnar í bæinn þegar tók að
skyggja upp úr Þjóðhátíð og fram
eftir ágúst. Næsta víst er að pysju-
fjöldinn á þeim árum, þegar allt lék í
lyndi hjá lundanum og fæðuframboð
var nóg og á réttum tíma sumarsins,
var miklu meiri.
Það óvenjulegasta við pysju-
tímabilið í haust var hvað pysjurnar
voru seint á ferðinni. Fyrsta lunda-
pysjan barst ekki til pysjueftirlitsins
fyrr en 8. september og svo komu
þær næstu rúmar sex vikurnar.
Pysjutímanum
lauk óvenjuseint
 Sæheimum barst 3.831 lundapysja
Ljósmynd/Ingvar A. Sigurðsson
Lundapysja Pysjurnar sem voru
vigtaðar í haust þóttu í léttara lagi.
Svar við fyrirspurn Sjálfstæðis-
flokksins um vikulega pósta Dags B.
Eggertssonar borgarstjóra barst í
gær frá skrifstofu borgarstjóra á
fund stjórnkerfis- og lýðræðisráðs
borgarinnar. Fulltrúar Sjálfstæðis-
flokks voru ósáttir við að Dagur
skyldi nota vettvanginn til að segja
sína skoðun á pólitískum átökum
sem áttu sér stað í september.
Í svarinu kemur fram að kerfið
sem Dagur notar til að senda út sína
pistla tengist ekki á neinn hátt innri
kerfum eða gagnagrunnum borgar-
innar. Heildarlisti yfir netföng
starfsmanna var notaður til að setja
upp upphaflegan póstlista og var sá
listi uppfærður fyrir póstlista borg-
arstjóra í maí 2015.
Fulltrúar Sjálfstæðisflokksins í
ráðinu, Hildur Sverrisdóttir og
Björn Gíslason, létu bóka að svarið
ylli vonbrigðum þar sem borgar-
stjóri væri sagður í fullum rétti.
„Borgarstjóri notaði þennan vett-
vang í pólitískt skítkast en ekki upp-
lýsingagjöf til starfsmanna. Það telj-
um við fara út fyrir ramma
reglnanna,“ segir Hildur. Meirihlut-
inn bókaði einnig að mikilvægt væri
að huga að mismunandi hlutverkum
borgarstjóra sem framkvæmda-
stjóra sveitarfélagsins og pólitísks
fulltrúa. „Nauðsynlegt er að það sé á
hreinu hver réttindi hans og skyldur
eru þegar kemur að upplýsingamiðl-
un og hvernig honum sé rétt og eðli-
legt að nýta mismunandi upplýsinga-
miðlunarleiðir; mörkin þurfa að vera
skýr.“
Setja þarf skýrari
mörk um tölvupóst
 Borgarstjóri fór ekki út fyrir verksvið