Morgunblaðið - 03.11.2015, Blaðsíða 19

19
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. NÓVEMBER 2015
Vetur í Laugardalnum Nú hefur vindur og kuldi í byrjun vetrar náð að sópa öllum laufblöðum af trjánum og eftir standa dimmar greinar sem bíða þess að aftur komi vor og þær laufgist á ný.
Styrmir Kári
Það var fróðlegt að
lesa um þá ákvörðun
kröfuhafa Glitnis að
skila íslenska ríkinu Ís-
landsbanka í býttum
fyrir það að losna úr
höftum með erlendar
gjaldeyriseignir slita-
búsins. Ákvörðun sem í
meginatriðum lýtur að
því að skilja krónueign-
ir slitabúsins eftir hér á
landi gegn því að fá að fara með er-
lendar eignir úr höftum.
Þegar Steingrímur J. Sigfússon
ákvað að rifta ákvörðunum Fjár-
málaeftirlitsins frá haustinu 2008 um
afskriftir og niðurfærslur lána úr
gömlu bönkunum sem voru færðar í
nýja á nettó afskrifuðu verði samdi
hann við erlenda kröfuhafa gömlu
bankanna um að þeir fengju sjálf-
dæmi um handrukkun og innheimtu í
nýju bönkunum þvert gegn reglum
neyðarlaganna.
Með því opnaðist þeim leið að
óvæntum feng sem vogunarsjóðirnir
höfðu ekki reiknað með þegar kröfur
bankanna gengu kaupum og sölum á
markaði haustið 2008 og vorið 2009.
Ýmsir hafa reynt að leggja mat á
þessar gjafir Steingríms. Það er
nærtækast að gera það með því að
bera saman efnahags-
reikninga bankanna á
milli 2008 og 2015.
Fljótt á litið sýnast
gjafir hans til vogunar-
sjóðanna vera um 500
milljarðar króna á nú-
virði. Ef til vill þó
nokkru hærri því enn
eru ekki öll kurl til
grafar komin.
Það þurfti því að
halda vel á við lok upp-
gjöra slitabúanna áður
en þeim yrði hleypt úr
höftum. Í raun þurfti að tryggja að
vogunarsjóðirnir skildu eftir í land-
inu að lágmarki þessar örlætisgjafir
Steingríms J. Sigfússonar.
Tímasprengja aftengd
Á blaðamannafundi við kynningu á
samþykki ríkis og seðlabanka á stöð-
ugleikaskilyrðunum nú á dögunum
skilgreindi Már Guðmundsson stöð-
una svo „að nú væri búið að aftengja
tifandi tímasprengju“.
Undirliggjandi í þeim orðum var
að Steingrímur hefði verið sprengju-
smiðurinn með því að leyfa sniðgöng-
una við neyðarlögin og riftanirnar á
ákvörðunum FME frá 2008. Allt um
það vissi Már öðrum betur vegna at-
beina Seðlabankans í málinu. FME
var jafnframt liðtækt í þeirri aðstoð.
Það er auðvelt að skilja af hverju
vogunarsjóðirnir vilja skila banka
eins og Íslandsbanka og losna sem
fyrst úr höftunum.
Þeir vita manna best að uppfærði
gróðinn af afskrifuðum lánum er síð-
ur en svo á lausu. Hann er ekki ann-
að en uppfærðar áður afskrifaðar
skuldir sem höfðu bólgnað við hrunið
og standa inni í bankanum sem upp-
færðar skuldir einstaklinga og at-
vinnufyrirtækja gegn reglum neyð-
arlaga. Skuldir sem eftir er að borga
eða fasteignir í fasteignafélögum
sem bankarnir settu á fót sem um-
breyta þyrfti í reiðufé.
Þeir vita að það mun taka mörg ár
að rukka þær skuldir inn og enn
fleiri að breyta þeim í erlendan
gjaldeyri.
Það hentar þeim því vel að nota ör-
lætsgjörninga Steingríms sem
skiptimynt til að sleppa frá höft-
unum með rauneignir búsins í er-
lendum gjaldeyri sem þegar eru
geymdar í útlöndum. Þeirra stóri
ávinningur er að fá þær erlendu
eignir sem fyrst til að fjárfesta á ný
annars staðar.
Kreppuframlenging í stað
skjaldborgar
Þessir alvarlegu gjörningar Stein-
gríms þegar hann braut íslensk lög
og rifti ákvörðunum Fjármálaeftir-
litsins árið 2009 í þágu AGS og ESB
framlengdu kreppuna á Íslandi um
mörg ár.
Það svo að enn eru svöðusár eftir á
tugþúsundum Íslendinga sem misstu
allt sitt í boði Steingríms og vinstri
stjórnarinnar sálugu. Stjórnarinnar
sem allt vildi til vinna að komast á
stökki í ESB sumarið 2009. Fórnaði í
þeim tilgangi því skjóli sem neyðar-
lögin höfðu búið þjóðinni. Tókst hins-
vegar þá að ljúga því að okkur að hún
væri að smíða þjóðinni skjaldborg
með verkum sínum. Það var ekki
fyrr en við kosningarnar 2013 að
þjóðin fékk sitt tækifæri til að jafna
um við þessa óheiðarlegu stjórn-
málamenn.
Afleiðingar þessara verka þeirra
eru að nú má sjá tugþúsundir sem
áður bjuggu í eigin húsnæði meðal
annarra á leigumarkaðnum eftir að
bankarnir eru búnir að selja ofan af
þeim með hjálp Árna Páls-laganna.
Eða upp á ættingja og vini, komnir á
„Hótel mömmu“. Þetta ásamt ýmsu
öðru veldur nú eftirspurnarspreng-
ingu á leigumarkaði.
Sumir flúðu til Noregs. Aðrir sitja
enn í íbúðum og húsum með upp-
reiknaðar skuldir sem þeir eiga eftir
að strita fyrir. Hjá þeim heldur
kreppan áfram.
Nú kóróna vogunarsjóðirnir allt
verkið með því að láta íslenska ríkið
rukka Steingrímsgjafirnar. Sjálfir
fljúga þeir með sólsetrinu vestur til
Wall Street með alvörupeningana og
skilja íslensk stjórnvöld eftir í hand-
rukkinu. Það mun síðar koma í ljós
hvernig tekst til um það.
Steingrímur þenur brjóst
og sperrir stél
Til að undirstrika heimsku sína
stekkur Steingrímur J. Sigfússon nú
upp á stól þegar vogunarsjóðirnir
eru að skila Íslandsbanka og eignar
sér málið sem árangur af eigin dugn-
aði. Þegar hann „hvorki borðaði né
svaf“ að eigin sögn við að bjarga
þjóðinni á árunum 2009 og 2010 en
þá kvaddi hann „björgunarvaktina í
fjármálaráðuneytinu“.
Það fer best á því núna að fá lánuð
orðin sem Matthías Jochumsson
lagði í munn Jóni sterka eftir að Eyj-
ólfur vinnumaður hafði lagt hann í
bændaglímunni.
Sáuð þið hvernig ég tók hann,
drengir?
Eftir Víglund
Þorsteinsson » Fljótt á litið sýnast
gjafir hans til vog-
unarsjóðanna vera um
500 milljarðar króna á
núvirði.
Víglundur Þorsteinsson
Höfundur er lögfræðingur og fyrrver-
andi stjórnarformaður BM Vallár.
Vogunarsjóðir skila gjöfum Steingríms