Morgunblaðið - Sunnudagur - 20.12.2015, Blaðsíða 4

* Ekki gætum við hugsað okkur að pípulagningamenngengju í störf lækna.Karl Gauti Hjaltason, skólastjóri Lögregluskóla ríkisins. ÞjóðmálORRI PÁLL ORMARSSON
orri@mbl.is
4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 20.12. 2015
Þyrfti að útskrifa tvöfalt fleiri
Brautskráðum lögreglumönnumhefur fækkað verulega hér álandi eftir bankahrunið. Á ár-
unum 2000 til 2008 brautskráði Lög-
regluskóli ríkisins að meðaltali 40
lögreglumenn á ári en frá 2009 hafa
þeir verið 15,5 að meðaltali á ári, að
meðtöldum núverandi árgangi sem
telur 16 nemendur. Sá hópur verður
brautskráður að undangenginni
starfsþjálfun haustið 2016.
Árið 2008 útskrifaði skólinn 78
lögreglumenn en strax árið 2009 fór
fjöldinn niður í 15. Árið 2012 fjölg-
aði útskrifuðum lögreglumönnum í
37 en tveir síðustu árgangar hafa
verið mun minni, 19 árið 2013 og 16
árið 2014. Enginn lögreglumaður
var brautskráður á þessu ári.
Að sögn Karls Gauta Hjaltasonar,
skólastjóra Lögregluskóla ríkisins,
geta ástæður þess að stundum er
enginn útskrifaður verið margvís-
legar. „Til dæmis var hópurinn 2014
útskrifaður í desember 2014 en ný-
nemar ekki teknir inn fyrr en í
september 2015 og útskrifast þar af
leiðandi ekki fyrr en í ágúst 2016 og
þar með er enginn útskriftarhópur á
árinu 2015,“ segir hann.
Að sögn Karls Gauta stafar þessi
fækkun útskrifaðra ekki af tómlæti
gagnvart náminu en 160 manns
sóttu um hjá skólanum á þessu ári.
Það komst sumsé aðeins einn af
hverjum tíu inn í skólann. „Það hef-
ur alltaf verið gífurlegur áhugi fyrir
þessu námi og mikil aðsókn. Það
hefur ekkert breyst og dapurlegt að
þurfa að vísa svona mörgum frá.“
Hann segir málið alfarið snúast
um fjárveitingar til skólans sem
skornar hafa verið rækilega niður á
umliðnum árum. Árið 2010 var
framreiknuð fjárveiting til skólans
273 milljónir króna en á þessu ári
er hún 155 milljónir króna.
Karl Gauti segir þessa þróun af-
leita. „Embætti ríkislögreglustjóra
lét meta þörfina síðastliðið vor og
niðurstaðan var sú að taka þyrfti
inn 32 nema í skólann á þessu ári til
að stuðla að eðlilegri endurnýjun í
stéttinni, það er tvöfalt fleiri en skól-
inn ræður við.“
Hafa ekki fyrir bensíni
Að hans dómi er endurnýjunarþörfin
25 til 30 nemendur á ári, en líklega
sé í kerfinu uppsöfnuð þörf fyrir lög-
reglumenn, vel á annað hundrað.
Allt hafi verið reynt til að taka við
sem flestum nemendum, þannig hafi
skólinn verið rekinn með halla und-
anfarin tvö ár. Kostnaður við hvern
nemanda er á hinn bóginn umtals-
verður og fyrir vikið gat skólinn
ekki teygt sig lengra. „Þetta er svo-
lítið eins og að eiga bíl en hafa ekki
fyrir bensíni á hann.“
Hann segir málið ekki einungis
snúast um fjárveitingar til skólans,
heldur spili fjárveitingar til ein-
stakra lögregluembætta inn í þessa
þróun líka. Embættin hafi einfald-
lega ekki efni á að ráða eins marga
lögreglumenn til sín og áður.
Rætt hefur verið um að færa lög-
reglunámið upp á háskólastig og er
það nú til skoðunar í innanríkisráðu-
neytinu. Karl Gauti reiknar með að
það verði niðurstaðan, fyrr eða síðar.
Óvissan liggi ekki síst í fjárhagslegu
hlið málsins.
Karl Gauti er ekki í vafa um að
fjársvelti Lögregluskólans sé farið að
bitna á lögreglunni. Mikið sé til
dæmis tekið inn af ómenntuðu fólki í
afleysingar, ekki síst úti á landi. „Það
er mjög slæm þróun. Lögreglan þarf
á sérhæfðu fólki að halda. Þetta er
erfitt og krefjandi starf sem krefst
mikils og faglegs undirbúnings og
löngu tímabært að leggja meiri
rækt við nám lögreglumanna, t.d.
þarf að stórauka vopnaþjálfun lög-
reglunema, en vegna fjársveltis er
það afar örðugt. Svo er það ekki
boðlegt að ófaglært fólk gegni
störfum lögreglumanna, ef þetta
á að heita starf sem hefur
faglegan metnað. Ekki
gætum við hugsað okkur
að pípulagningamenn
gengju í störf lækna.“
Frá útskrift úr Lög-
regluskóla ríkisins árið
2008, þegar metfjöldi
var brautskráður.
Morgunblaðið/Júlíus
FJÁRVEITINGAR TIL LÖGREGLUSKÓLA RÍKISINS HAFA VERIÐ SKORNAR NIÐUR Á UMLIÐNUM ÁRUM MEÐ ÞEIM AFLEIÐINGUM AÐ SKÓLINN GAT BARA
TEKIÐ VIÐ SEXTÁN NEMENDUM Á ÞESSU ÁRI MEÐAN EMBÆTTI RÍKISLÖGREGLUSTJÓRA MAT ÞAÐ SVO Í VOR AÐ TAKA ÞYRFTI INN 32 NEMENDUR Í
SKÓLANN TIL AÐ STUÐLA AÐ EÐLILEGRI ENDURNÝJUN Í STÉTTINNI. EKKI VANTAR ÁHUGANN EN 160 MANNS SÓTTU UM NÁMIÐ Á ÞESSU ÁRI.
Svo sem sjá má á meðfylgjandi
grafi hefur fjöldi kvenna í Lög-
regluskóla ríkisins verið mun
stöðugri en karla frá aldamótum.
Raunar hefur þeim hlutfallslega
fjölgað. Frá 2000 til 2008 var 21%
útskrifaðra lögreglumanna konur
en frá 2009 hefur þetta hlutfall
farið upp í 34%.
Veturinn 2013-14 voru konur
til dæmis í meirihluta í náminu,
ellefu af sextán. Í vetur eru kon-
urnar fimm af sextán nemum.
Spurður hvers vegna konur
voru svona margar fyrir tveimur
árum vísar Karl Gauti til þess að
sérstök valnefnd velji nema í skól-
ann. „Umsækjendur ganga í gegn-
um ákveðið inntökuferli og þeir
hæfustu eru einfaldlega valdir úr
stórum hópi umsækjenda.“
Flestar voru konurnar árið
2008, átján talsins, en þá var
heildarfjöldi nemenda hvorki fleiri
né færri en 78. Fæstar voru kon-
urnar 2010, aðeins fjórar af 21 út-
skrifuðum lögreglumanni.
Lögregluskóli ríkisins er sjálf-
stæð stofnun sem heyrir undir
innanríkisráðherra og er í sömu
tengslum við embætti ríkislög-
reglustjóra og lögregluembættin í
landinu. Skólinn skal starf-
rækja grunnnámsdeild er
veiti lögreglunemum
menntun í almennum lög-
reglufræðum og
framhaldsdeild er
veiti starfandi
lögreglumönn-
um símenntun,
framhalds-
menntun og
sérmenntun.
KONUM HEFUR HLUTFALLSLEGA FJÖLGAÐ
Karl Gauti
Hjaltason
Útskriftarnemar úr lögregluskólanum
*Áætlaður fjöldi útskriftarárið 2016.
Meðaltal áranna 2000-2008 = 40 lögreglumenn útskrifaðir á ári/þar af 8,4 konur (21%).
Meðaltal áranna 2009-2016 (að meðtöldum þeim sem nú eru í námi) =15,5 lögreglu-
menn útskrifaðir á ári/þar af 5,25 konur (33,8%).
Heildarfjöldi útskrifaðra nema árin 2000-2016*
61
39
46
37
35
3034
78
15
21
37
19
16 16
2007
2011
Engir nemar
útskrifaðir
Engir nemar
útskrifaðir
Engir nemar
útskrifaðir
2015
20
00
200
1
2002
20032004
2005
2006
200
8
2009
2010
2012
2013
2014
2016