Morgunblaðið - Sunnudagur - 24.01.2016, Síða 38
Þ
að getur vafist fyrir mönnum að svara
því, hvenær þeir muna fyrst eftir sér
ellegar hvaða einstaki atburður sé
þeim elstur í minni. Sjálfsagt gerist
þetta enn þá flóknara fyrir þá sem
slitu sínum barnsskóm síðustu ára-
tugina. Nú eru teknar myndir af afkvæmunum frá
fyrsta degi og jafnvel til „sónarmynd“ af barni í móð-
urkviði.
Enn þá geymist það mér …
Því eru menn ekki alltaf vissir í sinni sök um hvað
þeir muna og í hvaða tilvikum minningin styðst við
frásagnir annarra og ljósmyndir.
En þótt færri myndir séu til frá barnsárum eldra
fólks en nú tíðkast hafa flestir heyrt af sér sögur, eða
að vitnað hafi verið í tiltæki eða tilsvör úr barnæsku
þeirra. Og þar sem bestu vinirnir eiga í hlut, mamma,
pabbi, amma eða afi, eru minnin jákvæð og stundum í
hetjusagnarstíl.
Eitt af því sem bréfritari þykist muna með öruggri
vissu var að hann lá í lungnabólgu með háan hita og
fékk penisilínmixtúru í fyrsta sinn. Hann man litinn
og bragðið, að eigin sögn.
Ósagt skal látið hvort penisilíngjöfin hafi ráðið úr-
slitum, en allt fór vel. Hitt er ljóst, að sjúkdómar sem
boðuðu ógn og skelfingu fyrir daga penisilíns voru
eftir það einfaldlega meðhöndlaðir. Í henni veröld
takast öflin á, góð og ill. Allt frá hinum vonda sjálfum
annars vegar og almættinu yfir oss hins vegar, niður í
mun veigaminni fjendur. Jafnvel alla leið niður í póli-
tíska andstæðinga í friðsamlegu og lýðræðislegu
smáríki og metnaðarfull íþróttafélög í Hafnarfirði.
Undir aukaáhrifum
Þetta er allt hluti af því sem út á við snýr. En að auki
á maðurinn í eilífri baráttu við þá sem herja á hann
prívat og persónulega, iðulega eru þeir lengi vel
ósýnilegir andstæðingar, sumt herjar á sálina en ann-
að á skrokkinn, svo sem bakteríur og veirur, mein-
vörp og vessar af margvíslegu tagi. Penisilínið var
eitthvert versta áfall sem bakteríurnar hefur hent.
Nú óttast læknar að bakteríurnar sjái fram á betri tíð
með bólgur í maga. Ástæðan er sú að maðurinn hefur
verið of góður við sjálfan sig. Pestir, sem hann hefði
auðveldlega getað legið úr sér, en þóttist ekki hafa
tíma til, hafa kallað á penisilín. Ofnotkunin hefur gef-
ið bakteríunum færi. Þær hafa nýtt tímann, safnað
liði og leita hefnda. Nú dylst ekki lengur að þær hafa
komið sér upp ónæmi við töfralyfinu sem þær fóru
svo halloka fyrir.
Þessi „aukaáhrif“ af ofnotkun lyfsins geta orðið
manninum dýrkeypt. Flest lyf virðast hafa einhverja
hættu á aukaverkunum og eru sum hættuleg. Öll of-
notkun ýtir mjög undir hættuna á aukaverkunum.
Á bannárunum á fyrri hluta seinustu aldar laut
áfengi svipuðum lögmálum og þau lyf sem nota ber af
varfærni gera nú. Þótt það „lyf“ sé ekki lengur á for-
ræði apótekaranna vita allir að það hefur aukaverk-
anir. Timburmennirnir eru þær þekktustu, en verri
eru þær sem gera menn háða lyfinu. Þessir þættir
koma með óbeinum hætti við sögu hér í framhaldinu.
Þyrpast í þorpið
Nýliðin vika var Davos-vika. Það er ekki bara fínt að
láta sjá sig í skíðaþorpinu Davos. Þeir sem eitthvað
eru telja það óskráða skyldu að mæta. Nafli alheims-
ins flytur sig í þetta fámenna fjallaþorp (í 1.500 metra
hæð, rúmlega 10.000 íbúar) í 5 daga á ári, seinni part-
inn í janúar.
Þarna eru „allir“ eins og það er kallað. „Allir“-
úrtakið er þó ekki nema liðlega 2.500 manneskjur. En
Víðar er farið hratt niður
brekkurnar en í Davos
*Weber bætti við að „auka-verkanir lyfjagjafar bankansfæru sífellt vaxandi, en þau já-
kvæðu áhrif sem lyfjagjöfin ætti
að hafa á meinið sem barist er
gegn, minnkuðu jafnt og þétt.“
Reykjavíkurbréf 22.01.16
38 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24.1. 2016