Morgunblaðið - Sunnudagur - 03.04.2016, Side 4

4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 3.4. 2016
Leiga fjórfaldar fasteignaskatt
Mjög algengt er orðið að fólkleigi íbúðarhúsnæði tilferðamanna, um skemmri
eða lengri tíma, herbergi, íbúð eða
jafnvel heilu einbýlishúsin. Lengi
hefur verið eitthvað um þetta en
sprenging orðið á síðustu árum, eins
og glöggt má sjá á netinu, til að
mynda á Airbnb.com sem margir
kannast við.
Leiga af þessu tagi telst atvinnu-
starfsemi og af henni þarf því að
greiða skatt. Ekki gera sér allir
grein fyrir því sem eiga húsnæðið.
Vel er fylgst með gangi máli á Ak-
ureyri á vegum bæjarfélagsins, m.a.
með því að skoða auglýsingar.
Flestir sækja um leyfi
„Sækja þarf um rekstrarleyfi til
Sýslumanns, flestir gera það og við
þá búin að fá veður af því áður en
þeir auglýsa, en hina, sem ekki
sækja um leyfi, sjáum við á netinu.
Við skoðum Airbnb, booking.com og
fleiri síður. Þetta er mjög víða og við
skoðum allt sem okkur dettur í hug.
Við sendum fólki alltaf bréf og bend-
um á að það að leigja út rými til
ferðamanna teljist atvinnurekstur
samkvæmt lögum um tekjustofna
sveitarfélaga,“ segir Sædís Gunn-
arsdóttir, verkefnastjóri fast-
eignaskráningar hjá Akureyrarbæ,
við Sunnudagsblað Morgunblaðsins.
„Fólk hefur þá samband við skipu-
lagsdeildina og útskýrir hve stórt
rými það leigir út. Ef aðeins er um
að ræða eitt herbergi eru fast-
eignagjöldin hækkuð í samræmi við
stærð þess og svo framvegis. Ef öll
íbúðin er leigð út í fjóra mánuði á ári,
svo ég taki dæmi, er hlutfall gjalds-
ins miðað við það í þann tíma. Við
reynum að hafa þetta eins nálægt
raunverulegri notkun og hægt er.“
Sædís tekur fram að ekki sé setið
við daglega og leitað að auglýsingum
heldur annað slagið. „Það er mest í
desember og janúar þegar fast-
eignafjöldin eru lögð á og svo aftur á
vorin þegar margir auglýsa á ný fyr-
ir sumarið.“
Margir vekja einungis athygli á
húsnæðinu á Facebook.
„Þegar við höfum samband við
fólk kemur oft í ljós að margir hafa
ekki gert sér grein fyrir því að regl-
urnar séu svona. Margir verða
hvumsa og hætta einfaldlega við en
aðrir fara af stað og sækja um leyfi.
En fólk hrósar manni ekkert sér-
staklega fyrir að hafa samband!
Maður verður ekki endilega mjög
vinsæll en tekur því bara – þetta er
hluti af djobbinu!“ segir Sædís.
„Reykjavík hefur í mörg ár verið
með fasteignagjöldin í atvinnuflokki
þegar fólk leigir húsnæði sitt út en
við biðum róleg eftir að fólk myndi
kæra, jafnvel þótt bókstafurinn væri
alveg skýr,“ segir hún.
Eftir að yfirfasteignamatsnefnd
úrskurðaði í nóvember 2013 að
álagning fasteignaskatts vegna íbúð-
ar sem leigð væri út til ferðamanna
miðaðist við ferðaþjónustu var hins
vegar ákveðið að gera breytingar á
Akureyri.
Dan Brynjarsson, fjármálastjóri
Akureyrarbæjar, tekur dæmi um
hvaða áhrif það getur haft fyrir eig-
anda húsnæðis að leigja það út til
ferðamanna á ársgrundvelli:
Á Akureyri er álagsprósenta á
íbúðarhúsnæði 0,35% af fast-
eignamati en af öðru, gististöðum og
annarri atvinnustarfsemi, er stuðull-
inn 1,65% sem er leyfð hámarksá-
lagning.
„Ef fasteignamat húss er 50 millj-
ónir króna er fasteignaskatturinn
190 þúsund á ári en færi í 825 þús-
und ef húsið væri leigt undir ferða-
mannagistingu. Það er rúmlega fjór-
földun. Ef fasteignamatið er 25
milljónir, svo ég taki annað dæmi, þá
væri skatturinn helmingi lægri,“
segir Dan.
Til að átta sig á hlutunum getur
fólk slegið inn heimilisfang sitt á
skra.is á netinu, séð hve fast-
eignamatið er hátt og reiknað út hve
skatturinn myndi hækka mikið.
Í janúar árið 2014 voru um 80
eignir á Akureyri skráðar á Airbnb,
ári seinna voru þær um 200 en nú
eru þær orðnar um 280, að sögn Sæ-
dísar.
Sprenging í framboði
„Þróunin er stöðug og hröð. Þessi
tala segir reyndar ekki alveg alla
söguna því sumir eru skráðir á fleiri
en einum stað og sumir þessara eru
utan Akureyrar en koma samt upp
þegar leitað er í bænum en þetta gef-
ur þónokkuð góða mynd.“
Hún segir að þegar Akureyr-
arbær fór að fylgjast með þessu árið
2014 hafi ekki mörg sveitarfélög
önnur en Reykjavík gert það. „Nú
hefur orðið sprenging í framboði á
svona húsnæði, fleiri farnir að nýta
sér þetta og mér heyrist önnur sveit-
arfélag standa svipað að þessu og
við. Í þeim minnstu er reyndar mjög
auðvelt að fylgjast með því allir vita
hverjir leigja út húsnæði,“ segir Sæ-
dís.
Þingholtin – 101 – Loft-
mynd.
Morgunblaðið/Eggert
Það telst atvinnustarfsemi að leigja íbúðarhúsnæði til ferðamanna. Reglur eru mismunandi á milli sveitarfélaga en fasteigna-
skattur, sem reiknaður er út frá fasteignamati, getur fjórfaldast. Dæmi: af 50 milljóna króna eign á Akureyri er skatturinn 190
þúsund á ári en hækkar í 825 þúsund ef leigt er út til ferðamanna. Sé eignin metin á 25 milljónir yrði skatturinn rúm 400 þúsund.
Fyrir Alþingi liggur stjórn-
arfrumvarp til laga um breyt-
ingu á lögum um veitingastaði,
gististaði og skemmtanahald,
þar sem gert er ráð fyrir að fólk
geti leigt íbúðarhúsnæði sitt í
allt að 90 daga á ári án þess að
fasteignaskattur hækki.
Í texta með frumvarpinu seg-
ir: „Rýmkun heimagistingar
felst enn fremur í því að aðilum
verður nú heimilt að leigja út
lögheimili sitt auk einnar ann-
arrar fasteignar í eigu viðkom-
andi. Er þar komið til móts við
einstaklinga sem vilja geta leigt
út sumarhús sitt eða frí-
stundaíbúð til skamms tíma og
er hugmyndin að ekki sé um að
ræða tvær eignir í sama hverfi
heldur lögheimili og frí-
stundaeign annar staðar á land-
inu. Á móti kemur að þeim að-
ilum sem eru skráningarskyldir
verður aðeins heimilt að leigja
út viðkomandi eignir í 90 daga
samtals á ári hverju. Er þar átt
við að heildarleigutími, ekki
samfelldur þó, megi ekki vera
lengri en 90 dagar …“
90 dagar án hækkunar?
„Okkur þykir það sanngirn-
ismál gagnvart þeim sem eru
með allt sitt á hreinu, borga
sína skatta og skyldur; bæði
gagnvart hótelum, gistiheim-
ilum og fólki sem leigir út
eigið húsnæði og fer eftir öll-
um reglum, að allir sitji við
sama borð,“ segir Sædís
Gunnarsdóttir hjá Akureyr-
arbæ. „Við höfum unnið
þetta í samvinnu við sýslu-
menn, heilbrigðiseftirlit og
aðra opinbera aðila sem
koma að þessum málum. Við
reynum að vanda okkur.“
Sá sem hyggst bjóða upp á
heimagistingu verður að til-
kynna sýslumanni í viðkom-
andi umdæmi að hann hygg-
ist leigja út lögheimili sitt
eða eina aðra fasteign í sinni
eigu.
Endurnýja þarf skráningu
árlega og við lok hvers
almanaksárs á fólk að skila til
sýslumanns yfirliti yfir þá
daga sem húsnæði var leigt
út.
Rétt er að taka skýrt fram
að þessar reglur hafa engin
áhrif á fólk sem leigir skóla-
fólki út herbergi eða stærra
rými. Fasteignaskattur
hækkar ekki hjá því.
„Sann-
girnismál“
’
Margir verða hvumsa og hætta einfaldlega við en aðrir fara
af stað og sækja um leyfi. En fólk hrósar manni ekkert sér-
staklega fyrir að hafa samband! Maður verður ekki endilega mjög
vinsæll en tekur því bara – þetta er hluti af djobbinu.
Sædís Gunnarsdóttir, verkefnastjóri fasteignaskráningar hjá Akureyrarbæ.
INNLENT
SKAPTI HALLGRÍMSSON
skapti@mbl.is