Orð og tunga - 01.06.2013, Blaðsíða 44

34
Orð og tunga
flokkun eftir flettugildi til orðabókarnota. Grisjunin er allt annað en
einföld þar sem tíðnitölurnar einar duga ekki. Orðið doppóttur kemur
t.d. aðeins þrisvar sinnum fyrir í MÍM og orðið rykking alls ekki en
samt eru orðin síður en svo sjaldgæf í umræðu um saumaskap. Orða-
forði af því sviði tilheyrir reyndar þeim hluta orðaforðans sem til
skamms tíma vantaði í orðabækur, þ.e. heimilisorð ýmiss konar eða
orð af verksviði kvenna. Orð sem koma sjaldan fyrir í rafrænum text-
um geta því vissulega átt heima í orðabók og orðin tvö sem hér eru
nefnd eru bæði uppflettiorð í ío og í Islex.
Þegar tíðni orðanna í MÍM sem ekki eru í BÍN er skoðuð koma
strax í ljós gloppur í hefðbundna orðabókarefninu sem BIN byggist að
meshi leyti á. Dæmi um efni af þessu tagi eru í töflu 3 en þar eru m.a.
algeng orð úr MÍM sem hljóta að eiga heima í orðabókum.8
Orðmynd Mark Lemma Ofl.
1262 vísindavefnum nkeþgs vísindavefur kk
282 sonu nkfo sonur kk
258 grunnskólabekk nkeþ grunnskólabekkur kk
231 r-listans nkeegs r-listi kk
177 knattspyrnustjóri nken knattspyrnustjóri kk
158 skjöldu nveo skjöldur kk
151 vísindavefsins nheegs vísindavefur hk>kk
141 ameríkufari nken-s ameríkufari kk
126 íbúðalánasjóðs nkee-s íbúðalánasjóður kk
122 r-listinn nken-s r-listinn kk.mgr.
111 vopnfirðinga nkfe-s vopnfirðingur kk
101 ríkislögreglustjóra nkee ríkislögreglustjóri kk
99 óskarinn nkeng óskar kk
96 madur nken maður kk
95 mogganum nkeþgs moggi kk
93 danakonungur nken-s danakonungur kk
93 danakonungs nkee-s danakonungur kk
Tafla 3. Orðmyndir í MÍM sem ekki eru í BÍN.
Vandi orðabókarmannsins við úrvinnslu á efni úr MÍM er tvenns
konar. í fyrsta lagi er massinn gríðarlegur og seinlegt að vinna úr
öllu efninu, jafnvel þótt öll greining væri rétt. Það erfiði er þó fremur
fólgið í vinnu við merkingargreiningu en beinlínis í því sem hér er til
8 í töflunni eru einnig úreltar beygingarmyndir sem ekki finnast í BÍN þó að þær
komi fyrir í formlegu máli (sonu, skjöldu) og stafsetningarafbrigði sem finnast í
tölvumáli þar sem séríslenskum stöfum er sleppt (madur). I samkeyrslunni var ekki
gerður greinarmunur á hástaf og lágstaf í samkeyrslunni (r-listi, danakonungur).