Morgunblaðið - Sunnudagur - 26.06.2016, Blaðsíða 4

4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26.6. 2016
„Risaskref inn í 21. öldina“
Í fyrsta lagi, þá hefur alltaf veriðmunur á einkunnagjöf á milliskóla. Það er ekkert nýtt í því,“
segir Gylfi Jón Gylfason, sviðsstjóri
matssviðs hjá Menntamálastofnun,
um það misræmi sem kom fram í
grunnskólum nú þegar tekið var upp
nýtt kerfi við einkunnagjöf skólanna.
Einkunnirnar eru
grundvöllur þess
hvort nemendurnir
fá inngöngu í þá
menntaskóla sem
þeir sóttu um en
Gylfi Jón segir að
nýja kerfið, sem
byggist á bókstafa-
kvarða í stað tölu-
stafa, sé einmitt tekið upp til að
minnka misræmið á milli skólanna.
Segir breytingar taka tíma
„Í gamla kerfinu voru engin eiginleg
viðmið um það hvað ætti að standa á
bak við þessar einkunnir. Við höfum
alltaf vitað að einkunnin 8 í einum
skóla var hugsanlega jafngild 8,5 í
öðrum skóla og svo framvegis. Það
sem gerist á hinn bóginn núna er að
við setjum matsviðmið upp í aðal-
námskránni sem eiga að liggja til
grundvallar. Það verður því allt í einu
kýrskýrt hvað á að vera í einkunn-
inni,“ segir Gylfi Jón um þá breytingu
sem fólgin er í nýja kerfinu sem er
verið að innleiða. Hann kveður það
ennfremur eðlilegt að slíkar breyt-
ingar taki sinn tíma.
„Það var ákveðinn hluti af skól-
unum sem treysti sér ekki að fara alla
leið inn í nýja einkunnakerfið og
völdu að varpa úr tölum yfir í bók-
stafseinkunnir. Þeir gefa þá tölulega
einkunn sem þeir breyta síðan yfir í
bókstafseinkunn. Þá gerist það að
sumir segja að einkunnin A sé til
dæmis á bilinu 9,1 til 10 og aðrir segja
að hún sé á bilinu 9,3 til 10. Þá verður
þessi munur á milli skóla, sem hefur
alltaf verið falinn, alveg ofboðslega
skýr. Sumir segja að afleiðingin sé sú,
og við höfum fengið mjög ósátta for-
eldra hingað, að nemandi komist ekki
inn í einhvern tiltekinn menntaskóla
með einkunnina B+ en hefði nem-
andinn náð sama árangri í öðrum
skóla þá hefði hann fengið A og þar
með fengið inngöngu,“ segir hann.
Gylfi Jón segir jafnframt að hann hafi
rætt við flesta skólastjóra þeirra
skóla er ákváðu að fara ekki alla leið
með nýja kerfið, heldur varpa ein-
kunninni frá tölustaf yfir í bókstaf
eins og komið var inn á hér að ofan,
og kváðust þeir ætla að taka upp nýja
matskerfið að fullu á næsta ári. Gylfi
Jón reiknar því fastlega með því að
nýja bókstafakvarðakerfið verði öfl-
ugra í náinni framtíð.
Reyna að minnka misræmið
Gylfi Jón segir þessa breytingu á
matskvarðanum vera mjög metn-
aðarfulla tilraun til þess að minnka
misræmi í einkunnagjöf á milli skóla.
Þá bendir hann á að það standi skýr-
um stöfum í þeim leiðbeiningabækl-
ingi sem Menntamálastofnun gaf út.
Gylfi Jón kveður á um að það verði
alltaf blæbrigðamunur í einkunnagjöf
á milli skóla en að þegar nýja kerfið
hafi verið innleitt að fullu, þá verði
gjöfin miklu sambærilegri heldur en
hún hefur verið hingað til.
„Við hjá Menntamálastofnun feng-
um það verkefni, þegar við urðum til
þann 1. október í fyrra, að útbúa leið-
beiningar og leiðbeina kennurum. Við
unnum það í samstarfi við kennara
um allt land og við bjuggum til mikið
af fræðsluefni sem kennarar fengu á
vormánuðunum,“ segir hann og
bendir á heimasíðu Menntamála-
stofnunar, mms.is, máli sínu til stuðn-
ings.
„Bókstafakvarðinn er talinn henta
betur til að meta hæfni nemenda í
staðinn fyrir einkunnagjöf sem metur
kunnáttu sem byggist að einhverjum
hluta til á ákveðnum páfagaukalær-
dómi. Í nýja kerfinu eru nokkur
matsviðmið á bak við hverja einkunn.
Kennslan þarf því að vera skipulögð
þannig að kennarinn hafi mynd af
nemandanum og hans hæfni á þess-
um tilteknu matsviðmiðum. Kenn-
arinn þarf þá í tímans rás að meta það
með mismunandi hætti hvar nemand-
inn stendur til að fá góða mynd af
hæfnisstigi hans,“ segir hann.
90% fengu fyrsta valið
Gylfi Jón segir að hlutföllin á dreif-
ingunni í einkunnunum vera eins og
við var að búast, það hafi aldrei fleiri
fengið inn í sitt fyrsta val og það hafa
komið tiltölulega fáar kvartanir á
borð Menntamálastofnunar.
„90% nemenda fengu þann skóla
sem þau völdu í fyrsta sætið og 99%
fengu skólana sem þau völdu í fyrsta
eða annað sæti. Það voru örfáir tugir
nemenda sem fengu ekki inn í fyrsta
eða öðru vali þannig að heilt yfir litið,
þótt þarna séu einhver einstaklings-
mál eins og hafa alltaf verið, þá er
þetta frekar gott miðað við að ár-
gangurinn er upp á einhver fjögur
þúsund börn. Nemendurnir hafa að
öllu jöfnu fengið það sem þeir báðu
um,“ segir hann.
„Ég undirstrika og ítreka að breyt-
ingar taka tíma og það verður að sýna
skólunum skilning með það að það
tekur tíma að innleiða þær. Við erum
að stíga risaskref inn í 21. öldina með
því að fara inn í þennan viðmiða-
bundna hæfnieinkunnakvarða. Þetta
er samt sem áður svo mikil breyting
að það er ekki óeðlilegt að hún gangi
ekki öll yfir í einu,“ segir Gylfi Jón að
lokum.
Gylfi Jón segir þessa breytingu á
matskvarðanum vera mjög metn-
aðarfulla tilraun til þess að minnka
misræmi í einkunnagjöf á milli skóla.
Morgunblaðið/Frikki
Mikið misræmi í einkunnagjöf grunnskóla kom fram þegar viðmiðabundinn hæfnieinkunnakvarði var tekinn í notkun. Kerfinu,
sem á að stuðla að minna misræmi í einkunnagjöf, hefur verið mótmælt en Menntamálastofnun segir nýja kerfið skref í rétta átt.
Ingi Ólafsson, skólastjóri Verzl-
unarskóla Íslands, sagði í sam-
tali við mbl.is fyrir skemmstu
að vissulega hafi verið nokkuð
ósamræmi í einkunnagjöf
grunnskólanna. Málið sé þó
flóknara en svo að nýja kerfinu
sé um að kenna.
„Við sjáum að það eru
ákveðnir skólar sem koma hlut-
fallslega fleiri nemendum að hjá
okkur núna heldur en þeir hafa
gert undanfarið,“ segir hann
um ósamræmið. Þá segist hann
skynja aukinn pirring meðal for-
eldra vegna nýja bókstafakerf-
isins.
Í ár bauðst nemendum að
senda inn önnur fylgigögn um-
sókn sinni til
stuðnings, bæði
í gegnum um-
sóknarkerfið
Innu og beint í
gegnum vefsíðu
Verzlunarskól-
ans.
„Það var í ör-
fáum tilvikum sem við þurftum
að gera upp á milli nemenda, þá
var reynt að skoða þetta, ann-
ars var líka gripið til þess að
velja bara handahófskennt.“
Ingi telur þó að þegar allir hafi
lært almennilega á nýja kerfið
og unnið með það þá verði það
til hins betra og jafnvel sann-
gjarnara en gamla kerfið.
Skynjar aukinn pirring
Ingi Ólafsson
’
Þetta er mikil breyting og það tekur tíma fyrir skólana að
laga sitt starf að þessu og sitt námsmat, og við vissum það fyr-
irfram að það myndi taka tíma og skólarnir færu jafnvel ólíkar leið-
ir núna fyrst þegar á þetta reynir, en okkur sýnist samt svona á
heildina séð að þetta hafi gengið nokkuð vel fyrir sig.
Arnór Guðmundsson, forstjóri Menntamálastofnunar, í viðtali við RÚV
INNLENT
DAVÍÐ MÁR STEFÁNSSON
davidmar@mbl.is
Gylfi Jón
Gylfason