Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 2014, Blaðsíða 16

Náttúrufræðingurinn - 2014, Blaðsíða 16
Náttúrufræðingurinn 16 Þakkir Við færum starfsmönnum Hafrannsóknastofnunar, til sjós og lands, bestu þakkir fyrir mikilsvert framlag þeirra til þessa verkefnis við margvísleg úrlausnarefni. Einnig þökkum við Ólafi S. Ástþórssyni og tveimur ónafn- greindum ritrýnum sem lásu handritið yfir og bentu á margt sem betur mátti fara. Heimildir 1. Swift, J.H. & Aagaard, K. 1981. Seasonal transitions and water mass formation in the Iceland and Greenland Seas. Deep-Sea Research 28. 1107–1129. 2. Buch, E., Svend-Aage Malmberg & Stefán S. Kristmannsson 1996. Arctic Ocean deep water masses in the western Iceland Sea. Journal of Geo- physical Research 101 (C5). 11965–11973. 3. Rudels, B., Fahrbach, E., Meincke, J., Budéus, G. & Eriksson, P. 2002. The East Greenland Current and its contribution to the Denmark Strait over- flow. ICES Journal of Marine Science 59. 133–1154. 4. Blindheim, J. & Østerhus, S. 2005. The Nordic Seas, main oceanographic features. Bls. 11–38 í: The Nordic seas: an integrated perspective (ritstj. Drange, H., Dokken, T., Furevik, T., Gerdes, R. & Berger, W.). American Geophysical Union, Washington DC. 5. Jeansson, E., Jutterström, E.S., Rudels, B., Andersson, L.G., Olsson, K.A., Jones, E.P., Smethie, Jr. W.M. & Swift, J.H. 2008. Sources to the East Greenland Current and its contribution to the Denmark Strait Overflow. Progress in Oceanography 78. 12–28. 6. Våge, K., Pickart, R.S., Spall, M.A., Héðinn Valdimarsson, Steingrímur Jónsson, Torres, D., Østerhus, S. & Eldevik, T. 2011. Significant role of the North Icelandic jet in the formation of Denmark Strait overflow water. Nature Geoscience 4. 723–727. doi:10.1038/ngeo1234 7. Jón Ólafsson 2003. Winter mixed layer nutrients in the Irminger and Iceland Seas, 1990–2000. ICES Journal of Marine Science 219. 329–332. 8. Ólafur S. Ástþórsson & Ástþór Gíslason 1995. Long-term changes in zoo- plankton biomass in Icelandic waters in spring. ICES Journal of Marine Science 52. 657–668. 9. Ástþór Gíslason & Ólafur S. Ástþórsson 1998. Seasonal variations in bio- mass, abundance and composition of zooplankton in the subarctic waters north of Iceland. Polar Biology 20. 85–94. 10. Hjálmar Vilhjálmsson 1994. The Icelandic capelin stock. Capelin (Mallotus villosus) in the Iceland-East Greenland-Jan Mayen ecosystem. Rit Fiskideildar 13. 281 bls. 11. Ásta Guðmundsdóttir & Hjálmar Vilhjálmsson 2002. Predicting total allowable catches for Icelandic capelin 1978–2001. ICES Journal of Marine Science 59. 1105–1115. 12. Hjálmar Vilhjálmsson 2002. Capelin (Mallotus villosus) in the Iceland- East Greenland-Jan Mayen ecosystem. ICES Journal of Marine Science 59. 870–883. 13. Anon 2011. Þættir úr vistfræði sjávar 2010. Hafrannsóknir nr. 158. 80 bls. 14. Ólafur K. Pálsson, Héðinn Valdimarsson, Sólveig R. Ólafsdóttir, Haf- steinn G. Guðfinnsson, Ástþór Gíslason, Hildur Pétursdóttir, Konráð Þórisson, Björn Gunnarsson, Sveinn Sveinbjörnsson, Agnar M. Sig- urðsson, Agnes Eydal, Björn Sigurðarson, Friðrik Guðmundsson, Jón Ingvar Jónsson, Kristín Valsdóttir, Magnús Danielsen, Ragnhildur Guðmundsdóttir, Ragnhildur Ólafsdóttir, Stefán H. Brynjólfsson & Teresa Silva 2012. Leiðangrar og gagnasöfnun í Íslandshafi 2006–2008. Hafrannsóknir nr. 164. 5–13. 15. Héðinn Valdimarsson & Steingrímur Jónsson 2012. Ástand sjávar og straumar í Íslandshafi. Hafrannsóknir nr. 164. 14–29. 16. Sólveig R. Ólafsdóttir 2012. Svæðatengdur styrkur og nýting næringar- efna í Íslandshafi. Hafrannsóknir nr. 164. 30–44. 17. Strickland, J.D.H. & Parsons, T.R. 1972. A practical handbook of seawater analysis. Fisheries Research Board of Canada 167. 310 bls. Í því efni koma einkum til greina fyrstu mánuðirnir í lífsögu loðnu, þ.e. tímaskeið hrygningar, klaks og lirfureks á landgrunni Íslands, með tengslum við hlýnun sjávar, breytingar á straumum og inn- streymi í Íslandshaf. Summary Ecosystem structure in the Iceland Sea and recent changes to the capelin (Mallotus villosus) population The objective of the Iceland Sea Ecosystem Project was to analyse princi- pal ecosystem patterns, with an empha- sis on the life history of capelin. Ten sur- veys were conducted for this purpose between 2006 and 2008, and hydro- graphic data from 1970 to 2011 were an- alysed. Long-term temporal patterns indicate an increase in the temperature of surface and intermediate waters dur- ing recent years in the Iceland Sea. The phytoplankton consisted mainly of dia- toms in spring, whereas flagellates and dinoflagellates prevailed during spring until late summer. Zooplankton and fish were dominated by a few species. In late summer, the trophic position of animals in the pelagic foodweb ranged from trophic levels 2–2.4 (Calanus finmarchcius, C. hyperboreus, Metridia longa) to 3.6 (capeling (Mallotus villosus) and blue whiting (Micromesistius poutassou)), ex- cluding birds and mammals. Calanus spp. proved to be an important diet component of most of the studied spe- cies. Increased importance of the Arctic amphipod Themisto libellula in the diet of adult capelin in Iceland Sea in August 2007 and 2008 could be explained by the westward displacement of capelin. Trends in nutrients and primary produc- tion showed a clear seasonal pattern with a spring bloom in late May, fol- lowed by a peak in secondary produc- tion in July/August. The spatial struc- ture of the lower ecosystem levels in summer was stable across the three years, determined mainly by the spatial structure of the water masses, i.e. the Atlantic, polar and Arctic water. Relations between the mesozooplank- ton community and environmental pa- rameters in late summer were analysed using redundancy analysis (RDA). In total, 29% of mesozooplankton variabil- ity could be explained by five variables (salinity, year 2008, bottom depth, tem- perature and chlorophyll a). Three main zooplankton communities could be identified, an Atlantic community in the eastern part with Calanus finmarchicus as most abundant, an Arctic community at relatively high latitudes and longitudes with relatively high numbers of C. hy- perboreus, and a community with coastal affinities at lower latitudes with relatively high numbers of coastal spe- cies. The pelagic fish fauna consisted primarily of adult pelagic fish and tran- sient numbers of larval species. The spatial pattern of capelin indicated northward and westward displacement of 0-group capelin and westward dis- placement of older capelin in recent years. It is suggested that these changes are brought about by a northward and westward displacement of the polar front due to a warming of the surface waters. The annual biomass was esti- mated at 5.3 million tonnes of phyto- plankton, ~29 million tonnes of zoo- plankton, and 1.0 million tonnes of fish.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.