Dagblaðið Vísir - DV - 18.08.2015, Blaðsíða 10

Vikublað 18.–20. ágúst 201510 Fréttir
F
rosti Sigurjónsson, þing-
maður Framsóknarflokks-
ins, formaður efnahags- og
viðskiptanefndar og nefndar-
maður í utanríkismálanefnd,
segir að það væri „kjánalegt“ og „tæki-
færissinnað“ af Íslendingum að hætta
einungis þátttöku í viðskiptaþvingun-
um Evrópusambandsins gegn Rúss-
landi einu og sér. Hann vill að tek-
in verði almenn afstaða til þess hvort
Íslendingar eigi yfirhöfuð að vera að
taka þátt í utanríkisaðgerðum ESB
gegn tólf ríkjum, þar á meðal Rússa.
Viðskiptaþvinganir vesturvelda,
ESB og Bandaríkjanna, eru tilkomn-
ar vegna framgöngu Rússa gagnvart
Úkraínu. Tekist er á um það hvort Ís-
lendingar eigi að draga þátttöku í við-
skiptaþvingunum vesturvelda gegn
Rússum til baka í ljósi gagn aðgerða
þeirra sem beinast að Íslandi. Einnig
hvort tilefni sé til að bakka út ef
bandalagsþjóðir innan ESB eru ekki
reiðubúnar að lækka tolla á íslenskar
sjávarafurðir, nú þegar mikilvægur
markaður fyrir mörg útflutningsfyr-
irtæki í sjávarútvegi hefur lokast.
Gunnar Bragi Sveinsson utanrík-
isráðherra hefur lýst því yfir að litl-
ar líkur séu á að Ísland dragi í land
á meðan Bjarni Benediktsson, fjár-
málaráðherra og formaður Sjálf-
stæðisflokksins, hefur lýst yfir efa-
semdum um þátttöku Íslands. DV
tók púlsinn á nokkrum þingmönn-
um stjórnarflokkanna og spurði út
í afstöðu þeirra til deilunnar sem
skekur nú íslensk stjórnmál.
Óþarfi að elta ESB
Frosti Sigurjónsson bendir á að okk-
ur beri engin skylda til þess að taka
þátt í utanríkisaðgerðum ESB, ólíkt
þátttöku Íslands í til að mynda við-
skiptaþvingunum Sameinuðu þjóð-
anna, sem hann bendir á að beinist
ekki gegn Rússum.
„Við erum ekki í ESB og ættum
ekki að fylgja þeirra utanríkisstefnu.
Það er ljóst að Gunnar Bragi hefur
hingað til talið það eðlilegt að halda
áfram á þeirri braut sem mótuð var
löngu fyrir hans tíð og taka þátt í að-
gerðum ESB, en ég tel að það sé óþarfi
og eitt af því sem við hefðum átt að
breyta þegar við áttuðum okkur á því
að við ætluðum ekki að ganga inn í
ESB,“ segir Frosti. Hann vill því ekki
taka aðgerðirnar gegn Rússum út fyrir
sviga og draga sérstaklega í land í því
máli, heldur skoða málin heildstætt.
„Það væri mjög ódiplómatískt að
segja við ESB að við fylgjum ykkur í
öllum ykkar aðgerðum, nema gegn
Rússlandi. Ég skil það ekki, ég vil
hafa prinsipp í þessu.“
Frosti kveðst líta svo á að efnahags-
þvinganir almennt virðist ekki skila til-
ætluðum árangri öðrum en þeim að
kvelja þá sem minnst mega sín í þeim
ríkjum sem þær beinist gegn. Ísland sé
hlutlaust ríki og efnahagsþvinganir séu
oft aðdragandi hernaðar eða átaka. Ís-
land ætti að reyna að gæta hlutleysis.
„Ég hef aldrei skilið af hverju við erum í
þessum ESB-pakka. Það eru ekkert all-
ar þjóðir með í því. Og þótt Norðmenn
séu það, þá erum við ekki Norðmenn.“
Þátttakan ekki illa ígrunduð
„Eins og staðan er núna sé ég ekki
fyrir mér að við drögum stuðning
okkar til baka. Menn verða að skoða
þetta í miklu víðara samhengi þótt
hagsmunirnir séu vissulega gríðar-
legir og þetta grafalvarlegt mál,“ segir
Silja Dögg Gunnarsdóttir, þingmað-
ur Framsóknarflokksins og nefndar-
maður í utanríkismálanefnd. Hún
segir nefndina einhuga í stuðningi
sínum við aðgerðirnar gegn Rússum,
þó einstaka þingmenn séu vissulega
með fyrirvara þar á. Aðspurð kveðst
hún persónulega ekki hafa neina fyr-
irvara á stuðningnum við aðgerð-
irnar. Hún bendir á, líkt og Frosti, að
rætt hafi verið hvort ástæða sé til að
ræða almennt og í víðara samhengi
um þátttöku í viðskiptaþvingunum,
gildi þeirra og árangur. Silja Dögg
vísar því alfarið á bug, sem haldið
hefur verið fram undanfarna daga að
þátttaka Íslands sé illa ígrunduð eða
illa undirbúin af hálfu stjórnvalda.
„Svo er ekki. Nefndin hefur far-
ið margsinnis yfir þetta mál á sínum
fundum og ég geri ráð fyrir að ríkis-
stjórnin hafi tekið þetta fyrir, þó ég sitji
ekki þar, örugglega oftar en einu sinni.
Þetta hefur verið rætt í þinginu og auð-
vitað í fjölmiðlum. En auðvitað sá það
enginn fyrir til hvaða gagnaðgerða
Rússar myndu grípa. Það var búið að
ræða að þeir myndu líklega bregðast
við á einhverjum tímapunkti en það
gat enginn sagt fyrir um hvort og þá
hvernig þeir myndu bregðast við,“ seg-
ir Silja Dögg og kallar eftir því að um-
ræðan verði færð á yfirvegaðra plan en
hún hefur verið undanfarna daga.
Lítið tilefni til refsiaðgerða
„Ég er mjög skeptískur á viðskipta-
þvinganir og það þarf mikið til í mín-
um huga að fara að beita slíku. Meira
heldur en þarna er,“ segir Brynjar
Níelsson, þingmaður Sjálfstæðis-
flokksins og varamaður í utanríkis-
málanefnd, aðspurður um afstöðu
hans til þátttöku Íslendinga í að-
gerðunum gegn Rússum. Hann seg-
ir að menn hefðu átt að hugsa út í af-
leiðingar slíkrar þátttöku frá upphafi
en persónulega telji hann viðskipta-
þvinganir aldrei vera til góðs.
„Þetta er að vísu mjög flókið og
margir angar á þessu máli. Ef menn
muna þá sat ég hjá á Evrópuráðs-
þinginu um að vísa Rússunum í
burtu. Ég er frekar á því að reyna að
efla samskipti og viðskiptabönn eru
almennt ekki til góðs.“
Hann gefur lítið fyrir tilefni við-
skiptaþvingana gegn Rússum. Stað-
an hafi ekki gefið ástæðu til að beita
þvingunum og að afleiðingarnar fyr-
ir Ísland eftir gagnaðgerðir Rússa
hafi verið eitthvað sem hugsa hefði
mátt betur út í í byrjun. „Heldur þú
að hinar ESB-þjóðirnar hefðu far-
ið í þessar aðgerðir með þessar af-
leiðingar? Ég hef efasemdir um það.“
Finna verður leið út
„Mínar skoðanir hafa legið fyrir frá
upphafi. Ég er á móti þátttöku í þessu
viðskiptabanni og fjallaði fyrst um
n Þetta segja stjórnarþingmenn n Óþarfi að elta ESB n Þátttakan ekki illa ígrunduð
Línudans á vígveLLi
vestursins og rússa
Sigurður Mikael Jónsson
mikael@dv.is
„Erum ekki í ESB“ Frosti Sigurjónsson
segir að Íslendingar ættu ekki að fylgja
utanríkisstefnu ESB.
Ekki illa undirbúið Silja Dögg Gunnars-
dóttir hafnar því að ákvörðunin um að styðja
viðskiptaþvinganirnar hafi verið illa ígrunduð.„Ég styð
aðgerðir
okkar gagnvart
útþenslustefnu
Rússa í Úkraínu