Læknablaðið - 01.02.2016, Blaðsíða 3

Listamaðurinn Kristján Steingrímur Jónsson (f. 1957)
hefur áralangan feril að baki sem á rætur í uppbroti og
frjálsræði hins svokallaða nýja málverks. Snemma tók
hann að huga sérstaklega að ýmsum
táknkerfum sem notuð eru við skrán-
ingu umhverfisins og blandaði þeim
hugmyndum saman við hefðir og sögu
málverksins. Hann hefur til dæmis
skoðað sérstaklega þau jarðefni sem
notuð eru við gerð listmálunarlita,
útbúið sína eigin liti frá grunni eða
málað beint með jarðvegi. Þannig
hefur hann leikið sér með lands-
lagshefðina í nýstárlegum samruna
málverks og staðar þar sem ekki er
um eiginlega mynd af viðkomandi
stað að ræða. Mun fremur eru verkin
einhvers konar efnisleg lýsing sem
gefur svigrúm fyrir persónulegar
minningar og upplifun af staðnum.
Kristján Steingrímur hefur allan sinn
feril ástundað teikningu samhliða
tilraunum með málverk. Hann teiknar iðulega úti undir
berum himni og þá gjarnan á Fjarðarheiði á Austurlandi.
Þar beinir hann sjónum niður á við og skoðar sérstaklega
jarðveginn, melana og gróðurinn. Við þessa náttúru-
skoðun hefur honum komið til hugar hve nærtækt það
væri að horfa einnig upp fyrir sig, upp í himininn, því
veröld hins smágerða og hins stórgerða kallast jú á.
Þegar rýnt er í smæstu korn og eindir kemur fram ekki
ósvipuð mynd og sú sem blasir við í geimnum. Í þessum
pælingum varð málverkið til sem nú
er til sýnis á forsíðu Læknablaðsins.
Það er án titils frá árinu 2012, málað
með olíulit, litadufti og tússlit á striga.
Listamaðurinn hefur aukinheldur fræst
og rispað í yfirborðið þannig að liturinn
sest í misfellurnar og myndar sérstaka
áferð. Verkið er töluvert stórt, eða tveir
metrar á hæð, þannig að það mætir
áhorfandanum með afgerandi hætti og
býður upp á skoðun bæði úr fjarlægð
og í nærmynd. Það er nostursamlega
unnið í smáatriðum sem eru innblásin
af rannsókn á yfirborði jarðar. Um leið
hefur verið hugað að heildarmyndinni
sem sýnir markvissa, hringlaga upp-
byggingu. Listamaðurinn vitnar í fresku-
málverk fortíðar, þar sem listamenn
máluðu beint á veggi og loft með slíkri
fjarvíddartækni að engu var líkara en horft væri í gegnum
efnið, út í óræða fjarlægð. Í málverki Kristjáns Steingríms
myndar samspil ljóss og skugga sem og skipulögð stað-
setning punkta og lína fjarvídd sem kalla fram óravíddir
himingeimsins.
Markús Þór Andrésson
LÆKNAblaðið 2016/102 63
Læknablaðið
THE ICELANDIC MEDICAL JOURNAL
www.laeknabladid.is
Hlíðasmára 8
201 Kópavogi
sími 564 4104
Útgefandi
Læknafélag Íslands
Læknafélag Reykjavíkur
Ritstjórn
Engilbert Sigurðsson,
ritstjóri og ábyrgðarmaður
Gerður Gröndal
Hannes Hrafnkelsson
Magnús Gottfreðsson
Sigurbergur Kárason
Tómas Guðbjartsson
Þórdís Jóna Hrafnkelsdóttir
Tölfræðilegur ráðgjafi
Thor Aspelund
Ritstjórnarfulltrúi
Védís Skarphéðinsdóttir
vedis@lis.is
Blaðamaður og
ljósmyndari
Hávar Sigurjónsson
havar@lis.is
Auglýsingastjóri og ritari
Sigdís Þóra Sigþórsdóttir
sigdis@lis.is
Umbrot
Sævar Guðbjörnsson
saevar@lis.is
Upplag
1800
Prentun, bókband
og pökkun
Prenttækni ehf.
Vesturvör 11
200 Kópavogi
Áskrift
12.900,- m. vsk.
Lausasala
1290,- m. vsk.
© Læknablaðið
Læknablaðið áskilur sér rétt til að birta
og geyma efni blaðsins á rafrænu formi,
svo sem á netinu. Blað þetta má eigi
afrita með neinum hætti, hvorki að hluta
né í heild, án leyfis.
Fræðigreinar Læknablaðsins eru skráð-
ar (höfundar, greinarheiti og útdrættir)
í eftirtalda gagnagrunna: Medline
(National Library of Medicine), Science
Citation Index (SciSearch), Journal Cita-
tion Reports/Science Edition, Scopus
og Hirsluna, gagnagrunn Landspítala.
The scientific contents of the Icelandic
Medical Journal are indexed and abst-
racted in Medline (National Library
of Medicine), Science Citation Index
(SciSearch), Journal Citation Reports/
Science Edition and Scopus.
ISSN: 0023-7213
L I S T A M A Ð U R M Á N A Ð A R I N S
Ég um Mig frá Mér til Mín
Leynigesturinn við setningu Læknadaganna var enginn annar en hinn fjölfróði og fágaði menningar­
viti Frímann Gunnarsson en samkvæmt kynningu var honum ætlað að rýna í helstu persónueinkenni
lækna. Frímann kom sér þó aldrei almennilega að efninu enda uppteknastur af sjálfum sér og fannst
greinilega veruleg upphefð að félagsskapnum. Hann kvaðst sjálfur vera læknir í eðli sínu, þar sem marg­
ir hefðu notið góðs af skörpu innsæi hans og hlýlegri nærveru. Í lok erindis síns um allt og ekkert kallaði
hann þrjá nafntogaða lækna upp á svið til sín og bauð þeim að setja lokahnykkinn á nokkrar ljóðlínur
sem hann hafði samið fyrr um daginn. Var gerður góður rómur að framlagi læknanna þó Frímanni þætti
eigið framlag markverðara. Óttar Guðmundsson átti þó bestu innkomuna þegar hann kvað dís drauma
sinna minna mest á Sigmund Davíð Gunnlaugsson. Varð Frímanni sjálfum orðfall eitt augnablik áður
en hann náði að jafna sig og þurrka þessa óþægilegu mynd út úr hugskoti sínu.
NÝTT
Ný meðferð við langvinnri lungnateppu
—byggt á sterkum rótum SPIRIVA1–5
IS
S
pl
-1
5-
01
-0
3
A
ug
us
t 2
01
5
• SPIOLTO RESPIMAT er SPIRIVA RESPIMAT eflt með STRIVERDI RESPIMAT6
• Virka efnið kemst langt niður í lungu sjúklinganna7–9
• Skammtur gefinn óháð innöndunarflæði10
SPIRIVA®
(tíótrópíum)
STRIVERDI®
(olodaterol)
SPIOLTO® RESPIMAT ®
(tíótrópíum/olodaterol)
TÍÓTRÓPÍUM OG OLODATEROL
SPIOLTO RESPIMAT— nýr möguleiki
Ábending: Berkjuvíkkandi viðhaldsmeðferð til að lina einkenni langvinnrar lungnateppu (LLT).
Heimildir: 1. Keating GM. Drugs 2014;74(15):1801–1816. 2. Bateman ED, et al. Respir Med 2010;104:1460–1472.
3. Bateman E, et al. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2010;5:197–208. 4. Wise RA, et al. N Engl J Med 2013;369(16):1491–1501.
5. Tashkin DP, et al. N Engl J Med 2008;359(15):1543–1554. 6. Buhl R, et al. Eur Respir J 2015;45(4):969–979.
7. SPIOLTO RESPIMAT - Samantekt á eigilenkum lyfs. 8. Ciciliani AM, et al. Respiratory Drug Delivery 2014;2:453–456.
9. Pitcairn G, et al. J Aerosol Med 2005;18(3):264–272. 10. Lyseng-Williamson KA, Keating GM. Drugs Ther Perspect 2015;31(2):39–44.