Læknablaðið - 01.02.2016, Blaðsíða 13

LÆKNAblaðið 2016/102 73
R A N N S Ó K N
46,7% sjúklinga voru með slagbilsblóðþrýsting <90 mmHg við
komu á sjúkrahús og 31,1% voru með hjartaþröng sem annaðhvort
var greind í aðgerð eða fyrir aðgerð á hjartaómun. Blóðþurrðarein­
kenni til líffæra voru til staðar hjá 26,7% sjúklinga og var blóðþurrð
vegna flysjunar algengust í útlimum (11,1%) og hjarta (11,1%).
Oft var stuðst við fleiri en eina myndgreiningarrannsókn til
að staðfesta flysjun en tölvusneiðmynd var gerð í 93,3% tilfella
og hjartaómun í 66,7% tilfella. Mesta þvermál rishluta ósæðar við
greiningu með myndrannsóknum (tölvusneiðmynd og hjarta­
ómun) var að meðaltali 53,3 ± 10,8 mm í þvermál (bil: 39­87). Bráð
kransæðaþræðing fyrir aðgerð var gerð hjá 13 sjúklingum (28,9%)
en ástæða þræðingar var grunur um kransæðastíflu hjá 6 sjúk­
lingum en í öðrum 5 tilfellum var hjartaþræðing gerð til að kanna
ástand kransæða fyrir aðgerð. Hjá tveimur sjúklingum varð ósæð­
arflysjun í kjölfar hjartaþræðingar (iatrogenic).
Miðgildi tíma frá innlögn á Landspítala þar til aðgerð var fram­
kvæmd var 7,3 klst, en að meðaltali 147 ± 143 klst. Munurinn á mið­
gildi og meðaltali skýrist aðallega af tveimur sjúklingum sem við
innlögn voru taldir of veikir fyrir aðgerð en gengust undir aðgerð
14 og 37 dögum síðar.
Aðgerðatengdir þættir eru sýndir í töflu III. Upphafsstaður
flysjunar (primary tear) var í rishluta ósæðar hjá 18 (40,0%) sjúk­
lingum, við ósæðarrót hjá 10 (22,2%) og í ósæðarboga í 7 (15,6%)
tilfellum. Óljóst var hvar upphafsstaður flysjunar væri hjá 10
Tafla II. Einkenni við komu á sjúkrahús og greiningaraðferðir. Fjöldi sjúklinga
og hlutfall.
Fjöldi %
Brjóstverkur 43 95,6
Hjartabilun 4 8,9
Yfirlið 13 28,9
Lágþrýstingur (SBÞ <90 mmHg) 21 46,7
Hjartaþröng 14 31,1
Blóðþurrðareinkenni 12 26,7
Hjarta 5 11,1
Heili 1 2,2
Útlimir 5 11,1
Nýru 1 2,2
Mæna 3 6,7
Kviðarhol 2 4,4
Tölvusneiðmynd 42 93,3
Segulómun 0 0
Hjartaómun 28 62,2
Vélindaómun 5 11,1
Æðamyndataka 5 11,1
Hjartaþræðing 13 28,8
SBÞ: Blóðþrýstingur í slagbili.
Tafla III. Aðgerðatengdir þættir. Fjöldi sjúklinga og hlutfall, nema fyrir lengd
blóðarásar stopps og aðgerðartíma, meðaltal með staðalfráviki.
Fjöldi %
Slagæð þar sem hjarta- og lungnavél var tengd
Náraslagæð (femoral artery) 30 66,7
Viðbeinsslagæð (subclavian artery) 9 20,0
Rishluti ósæðar (ascending aorta) 2 4,4
Ósæðarbogi (aortic arch) 4 8,9
Fjartenging (distal anastomosis)
Rishluti ósæðar 30 66,7
Neðri hluti ósæðarboga 9 20,0
Allur ósæðarbogi 5 11,1
Annað 1 2,2
Blóðrásarstöðvun í kælingu 14 31,1
Lengd (mínútur) 30, ± 18
Aðgerð á ósæðarrót
Lokuviðgerð 10 22,2
Rótarskipti með gerviloku 10 22,2
Rótarskipti þar sem loka er varðveitt 4 8,9
Lengd aðgerðar (mínútur) 394, ± 162
Vélartími (mínútur) 214 , ± 87
Tangartími (mínútur) 115, ± 58
Tafla IV. Notkun blóðhluta. Fjórum sjúklingum sem létust í aðgerð var sleppt.
Meðaltal með staðalfráviki og bili í sviga.
Meðaltal Bil
Blæðing fyrstu 24 klst (mL) 1505, ± 1649 (125-9715)
Rauðkornaþykkni (ein) 16,4, ± 15,0 (2-68)
Blóðvökvi (ein) 18,1, ± 17,0 (2-74)
Blóðflögur (sett) (n=38) 5,2, ± 3,4 (2-14)
Fibrínógen (g) (n=27) 4,8, ± 3,1 (2-12)
Tranexam-sýra (g) (n=29) 5,0, ± 4,7 (1-17,3)
Virkjaður þáttur VII (mg) (n=11) 8,9, ± 7,2 (2,4-28,8)
ein = einingMynd 1. Fjöldi aðgerða vegna ósæðarflysjunar af gerð A á Íslandi.