Tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.03.1976, Síða 10

Hjúkrun brunasjúklíngs
Lilja Óskarsdóttir hjúkrun-
arfræðingur þýddi og tók
saman eftirfarandi grein
um hjúkrun brunasjúklings.
Orsök
Orsakir fyrir bruna geta verið
margs konar, t. d. eldur, gufa, sjóð-
andi vatn, heilir hlutir, rafmagn,
geislabruni (sól, röntgen) eða kem-
isk efni (sýra, lútur). Meira en
helmingur brunasjúklinga er börn
undir skólaaldri. Hjá fólki 15-60
ára eru vinnuslys algengust, en hjá
eldri en 60 ára eru slys í heimahús-
um algengust.
Stig bruna
I. stigs bruni er vægastur. Hann
nær aðeins til yfirhúSarinnar, epi-
dermis. Nokkur dauSi á frumum get-
ur átt sér staS, fitu-, hár- og svita-
kirtlar geta skaddast. Einkenni: roSi,
hjúgur og sviSi. Lítil ígerSarhætta
(infectionshætta). Grær án sérstakr-
ar meSferSar á skömmum tíma.
II. stigs bruni skiptist í djúpan og
grunnan.
A. Grunnur bruni: yfirhúS lyftist
frá leSurhúS og blöSrur myndast.
Einkenni annars þau sömu og viS I.
stigs bruna. Grær á 2-3 vikum. Ör-
myndun ekki sérstakt vandamál.
B. Djúpur bruni: grær á 3-8 vik-
um og töluverS ör myndast. Sýking
(infection) í djúpum II. stigs bruna
getur orsakaS sama ástand í vef og
III. stigs bruni.
III. stigs bruni. Öll lög húSarinn-
ar skaddast eSa eySileggjast og þarf
ávallt að flytja og græSa skinn
(transplantation). — Grær ekki á
skemmri tíma en 6-12 vikum. Ef um
smábletti er aS ræSa, t. d. rafmagns-
bruna er bletturinn yfirleitt skorinn
burtu strax (debrideraSur), síSan er
flutt skinn á og grætt (transplanter-
aS). Grær á 12-14 dögum, ef sýk-
ing (infection) verSur ekki.
III. stigs bruni getur veriS mjög
mikiS vandamál bæSi frá starfrænu
(functionel) og fegurSarsjónarmiSi
(cosmetisku) séS.
Undirbúningur móttökunnar
Stofan: - Hún þarf aS vera eins-
manns og helst meS einangrunaraS-
stöSu. Æskilegt er aS vifta sé í her-
berginu, því þurrt loft á góSri hreyf-
ingu er taliS mjög gott.
Allir aukahlutir eru fjarlægSir úr
stofunni og séS um aS allt sé hreint
og aS hlýtt sé í stofunni (18—21°C).
Rúmið þarf aS vera meS góSum
botni og dýnan þarf aS vera stinn og
góS. Rafmagnsdýna (loftdýna) er
nauSsynleg þar sem þessir sjúkling-
ar I'ggj3 svo þungt og lengi aS mikil
hætta er á legusárum. Allir koddar,
sem nota þarf, þurfa aS vera meS
plasti utanum til hlífSar.
Æskilegt er aS búa rúmiS upp
meS einnota sótthreinsuSum (steril-
um) lökum og koddaverum. Ef þaS
er ekki hægt skal nota sótthreinsuS
(steril) lök (taulök). E. t. v. er not-
aSur sótthreinsaSur (steril) „bruna-
svampur“ eSa metalin næst sárun-
8
TÍMARIT HJÚKRUNARFÉLAGS ÍSLANDS