Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.06.1985, Blaðsíða 14

arferil. Sorgin fylgir og er nauðsyn-
leg við missi hvort sem það er við
dauða, missi sjálfsvirðingar eða
fyrra útlits og starfshæfni. Sorgin
kemur fyrr eða seinna og er gjarnan
skipt í þrjú stig.
1. Vantrú - afneitun, sem fylgir
fljótlega missinum. Þessu stigi
fylgja oft tjáskiptavandamál.
2. Sjálft sorgarferlið, sjúklingurinn
viðurkennir missinn. Oft lýsir
þetta stig sér með þunglyndi hjá
brunasjúklingi.
3. Sáttfýsi, sjúklingurinn tekst á
við vandamálið.3'13
Þetta er oft sá sjúklingur sem kem-
ur til aðgerðar á skurðstofu og
hjúkrunarfræðingum þar er nauð-
synlegt að setja sig inn í heildar-
mynd ástandsins til að geta sinnt
sjúklingnum sem einstaklingi og
sem hjúkrunarfræðingar, og til að
skilja mikilvægi þess að vel takist til
með þá meðferð sem þeir eru þátt-
takendur í.
Mjög mikilvægt er að sjúklingurinn
nái að hvílast vel nóttina fyrir að-
gerð og ekki má spara svefnlyf svo
að það megi verða. Lyfjaforgjöf
fyrir aðgerð á að draga úr kvíða og
verkjum sjúklings áður en hann
kemur á skurðstofu og ætti að gef-
ast um það bil einni klukkustund
fyrir aðgerð svo að tilætlaðri verk-
un sé náð. Sjúklingurinn þarf að
koma til skurðstofu eins afslappað-
ur og hægt er.6
A skurðstofu er hópvinna og eins
og fyrr hefur verið nefnt færi best á
því að það væri sami hópurinn sem
sinnti sjúklingi hverju sinni. f þess-
um hópi eru skurð- og svæfingar-
læknar, svæfingahjúkrunarfræðing-
ur, skurðhjúkrunarfræðingur sem
er í kring og annar sem stendur í
aðgerð, auk þess er oft aðstoðar-
læknir skurðlæknis. Til að aðgerð
taki sem stystan tíma þarf hver ein-
staklingur í hópnum að þekkja
hlutverk sitt og geta gengið hiklaust
til starfa. Því þurfa hjúkrunarfræð-
ingar að vera búnir að afla sér upp-
lýsinga um hvað gera skuli með
góðum fyrirvara, svo að allt sem til
þarf sé til reiðu. Hjúkrunarfræðing-
ur sem er í kring á stofu þarf að
aðstoða samstarfsfólk, hún sér fyrir
öruggu umhverfi, viðheldur sýk-
ingavörnum í samvinnu við aðra,
sér um lýsingu, tengir rafmagns-
áhöld og fylgist með því sem fram
fer í aðgerð. Tekur við sýnum og
sér um að þau séu rétt merkt og
meðhöndluð. Hjúkrunarfræðingur
sem stendur í aðgerð er samábyrgur
þeim sem er í kring hvað viðkemur
því að rétt áhöld séu til staðar og
þau séu í lagi, en auk þess ber hún
ábyrgð á því að viðhalda dauð-
hreinsun áhalda og líns, réttri með-
höndlun þeirra og dúkun sjúklings.
Það er sameiginlegt hlutverk allra
þeirra sem á skurðstofu vinna að
hugsa um vellíðan sjúklingsins,
sinna honum og sjá til þess að sem
best fari um hann.13
Við brunaaðgerðir skal alltaf fara
eftir gildandi reglum um „óhrein-
ar“ aðgerðir, og því reyna að hafa
ekki annað á stofu en það sem
nauðsynlegt er. Erfitt er að tiltaka
ákveðin áhöld sem alltaf eru notuð
við meðferð bruna, en eftirfarandi
eru grunnverkfæri sem oft eru not-
uð og þurfa alltaf að vera tiltæk og í
lagi, bið eftir verkfærum þýðir
óþarfa lenging á aðgerð og svæf-
ingu.
Verkfæri:
Bakki með „plastik" verkfærum og
lítil hnífsblöð.
„Brown dermatone“, blað og para-
fín.
Skálar og nýrnabakkar fyrir þvott,
sýni og bitverkfæri.
„Diathermi".
Ef til vill sog.
Lín og umbúðir:
Venjulegur taupakki.
Sloppar eða sloppafat þar sem það
á við.
Dúklök.
Þvottagrisjur.
Hanskar.
Vaselíngrisjur, sáragrisjur, bómull,
bindi, plástur.
Skóhlífar.
Vökvar:
Hibiscrub til þvottar.
Saltvatn.
Á stofu:
Bakborð, þvottaborð, „Mayo“-
standur.
Það sem þarf sjúklingi til þæg-
inda.612
Áður en sjúklingur kemur á skurð-
stofu þarf að vera búið að hita vel
upp, því brunasjúklingur hefur
skerta möguleika á að halda á sér
hita. Við komu á hjúkrunarfræð-
ingur eða læknir að taka á móti
sjúklingi, heilsa honum og ávarpa
með nafni. Aldrei skal skilja bruna-
sjúkling eftir einan. Reyna þarf að
láta fara vel um sjúkling á skurðar-
borði, ganga hljóðlega um og skapa
eins rólegt umhverfi og hægt er.
Brunasjúklingur kemur aftur og
aftur á skurðstofu, en þar með er
ekki hægt að slá því föstu að hann
yfirvinni kvíðann því samfara.6
Almenn viðgengst hér sú reglá að
sjúklingur sé svæfður áður en und-
irbúningur hans fyrir aðgerðina
hefst, þ.e. að teknar séu umbúðir
af, þvegið og dúkað. Hins vegar
getur þurft í einstaka tilfellum þeg-
ar ástand sjúklings er mjög lélegt að
framkvæma sem mest af undirbún-
ingi fyrir aðgerð að sjúklingi vak-
andi, til þess að stytta sem mest
svæfingu. Þá er mikilvægt að gott
samstarf náist við sjúklinginn.
Byrjað er á húðhreinsun og þá fyrst
á því svæði þar sem taka á húð til
flutnings á sár. Húðin er þvegin og
sótthreinsuð í u. þ. b. 5 mínútur
með Hibiscrub og það síðan skolað
af með saltvatni. Þvegið er nokkuð
stærra svæði en nota á. Þá eru sár
þvegin og skoluð vel. Dúkað er upp
á sérstakt borð fyrir þvott og því
haldið alveg aðskildu frá öðrum
áhöldum. Að afloknum þvotti er
skurðsvæði dúkað af. Sá sem dúkar
12 HJÚKRUN ' - 61. árgangur