Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2000, Blaðsíða 13
Tafla 4. Álit nemenda á hlutverki skólahjúkrunarfræðings í skólanum.
Hlutverk skólahjúkrunarfræðings (Dæmi um svör nemenda) Nemendur í 6. bekk (N=23) Nemendur í 10. bekk (N=26) Alls (N=49)
Hún læknar, sprautar, vigtar mann, er til staðar ef einhver meiðir sig. 9 (39%) 5 (19%) 14 (29%)
Hún talar við okkur, leiðbeinir, kennir fólki. 1 (4%) 2 (8%) 3 (6%)
Hún gerir allt. 0 (0%) 3 (12%) 3 (6%)
Hún er inni á skrifstofu að drekka kaffi. 1 (4%) 1 (3%) 2 (4%)
Nemendur sem svöruðu ekki. 12 (52%) 15 (58%) 27 (55%)
Tafla 5. Óskir nemenda um bætta þjónustu skólahjúkrunarfræðings
Nemendur í 6. bekk (N=23) Nemendur í 10. bekk (N=26) Alls (N=49)
Hún ætti að vera oftar við, og ef hún er ekki 13 (56%) 18 (69%) 31 (63%)
þá ætti einhver annar að vera við.
Hún ætti að kenna eitthvað um sjúkdóma og skyndihjálp. 8 (35%) 0 (0%) 8 (16%)
Hún ætti að hafa verkjalyf. 3 (13%) 5 (19%) 8 (16%)
Hún ætti að kynna sig, ganga meira um. 5 (22%) 1 (4%) 6 (12%)
Hjúkrunarstofan ætti að vera meira miðsvæðis og dyrnar ættu 4(17%) 1 (4%) 5 (10%)
að vera opnar eða hafa dyrabjöllu.
Hún ætti að hjálpa bæði líkamlega og andlega. 0 (0%) 5 (19%) 5 (10%)
Það ætti að vera auðvelt að ræða leyndarmál við hana.
Ef hún getur ekki hjálpað þá ætti hún að vísa okkur til læknis. 2 (8%) 0 (0%) 2 (4%)
Hún ætti að veita sömu þjónustu og heimilislæknar. 0 (0%) 1 (4%) 1 (2%)
þjónustu þeirra. Stór hluti nemenda virðist því ekki velta
fyrir sér hlutverki og störfum skólahjúkrunarfræðinga.
Það kom einnig á óvart hve fáir nemendur vissu hvað
hjúkrunarfræðingurinn hét og hvenær hann væri við. Ein
ástæða þess gæti verið sú að nemendum finnist þeir ekki
þurfa að muna nafn skólahjúkrunarfræðingsins vegna þess
að þeir geta sagt „hjúkkan" sem gera má ráð fyrir að allir
skilji. Önnur ástæða gæti verið „sýnileiki" skólahjúkrunar-
fræðingsins. ( einum skólanna var hjúkrunarstofan nálægt
kennslustofum 6. bekkjar en í þeim hópi vissu margir þátt-
takendanna hvað hann hét. í öðrum skóla var stofan í tölu-
verðri fjarlægð frá kennslustofum og auk þess voru dyrnar
inn að henni iðulega lokaðar. í þeim skóla vissi enginn
þátttakenda hvað hjúkrunarfræðingurinn hét. Óformleg
nærvera skólahjúkrunarfræðingsins virðist því skipta miklu
máli. Aðrir þættir, t.a.m. kynning í bekkjum, nafnspjöld og
rölt meðal nemenda, inni sem úti, eru mikilvægir fyrir skóla-
hjúkrunarfræðinginn til að minna á veru sína í skólanum og
mynda persónuleg tengsl við nemendur.
Þótt flestir nemendur hafi gengið ánægðir út frá skóla-
hjúkrunarfræðingnum má iesa út úr svörum þeirra ýmis
atriði sem bæta má og gott væri að hafa í huga við skipu-
lagningu starfsins. Þar má nefna að helstu óskir nem-
endanna voru í fullu samræmi við helsta umkvörtunarefnið,
þ.e. að auka aðgengi að skólahjúkrunarfræðingi. Þessum
niðurstöðum ber saman við niðurstöður Adams (1990) þar
sem yfir helmingur nemenda vildi að skólahjúkrunarfræð-
ingur væri við í skólanum allan daginn. Nemendur,
sérstaklega yngri hópurinn, vildi einnig að aðstaða skóla-
hjúkrunarfræðingsins væri aðgengilegri, þ.e. miðsvæðis,
og að leiðin þangað væri opin og greið. Yngri nemendurnir
vildu aukna fræðslu, s.s. skyndihjálp, en þeir eldri töluðu
um að þörf væri fyrir meiri sálfélagslegan stuðning.
NIÐURLAG
Þar sem um lítinn hóp nemenda var að ræða og aðeins úr
þremur skólum er alls ekki hægt að fullyrða að þessar
niðurstöður eigi við alla nemendur eða alla skólahjúkr-
unarfræðinga. Niðurstöðurnar gefa samt sem áður
ákveðnar vísbendingar sem skólahjúkrunarfræðingar geta
nýtt sér í starfi, s.s. að kynna starf sitt innan skólans, vera
sýnilegir meðal nemenda, veita meiri fræðslu inni í
bekkjum og veita meiri sálfélagslegan stuðning. Mikil þörf
virðist vera á að auka starfshlutfall skóiahjúkrunarfræðinga
innan skólanna þar sem nemendur vilja hafa aðgang að
hjúkrunarfræðingi þann tíma sem þeir eru í skólanum.
197
Tímarit hjúkrunarfræðinga ■ 4. tbl. 76. árg. 2000