Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2000, Blaðsíða 52

Hæfileg hvíld, réttar æfingar og líkamsrækt skila betri
árangri. Léttar líkamsæfingar á vinnutíma styrkja vöðvana
og minnka líkur á bakverkjum sem geta leitt til veikinda-
fjarvista.
Langvarandi fjarvistir frá vinnu bjóða þeirri hættu heim
að fólk treysti sér ekki aftur til starfa, endurhæfing þarf því
að byrja fljótt, en best er að koma í veg fyrir veikindi. Þeir
sem sinna heilsuvernd á vinnustað eiga að vera í góðri
aðstöðu til að gefa ráð um hvernig vinnuumhverfið skuli
vera og hvernig einstaklingarnir eigi að starfa þannig að
þeir haldi góðri heilsu.
Ýmis fræðslurit er að fá hjá Vinnueftirliti ríkisins þar sem
fjallað er um rétta líkamsbeitingu og skal í því sambandi
bent á heimasíðuna: www.ver.is. þar sem gagnasafnið er
að finna, en bókin Vinnutækni við umönnun eftir sjúkra-
þjálfarana Ágústu Guðmarsdóttur og Þórunni Sveinsdóttur
er sérstaklega ætluð hjúkrunarfólki.
Heimildir:
1. Engkvist, l-L. (2000). Accidents leading to over-exertion back injuries
among nursing personnel (doktorsrit). Arbete och halsa, 20.
2. Lagerström, M., Hagberg, M. Prevention and rehabilitation of
musculoskeletal disorders in nursing work. (: Hasselhorn, H-M.,
Toomingas, A., Lagerström, M. Occupational health for health care
workers. A practial guide. (1999). Amsterdam: Elsevier.
3. Ólöf A. Steingrímsdóttir, Vilhjálmur Rafnsson, Þórunn Sveinsdóttir,
Magnús H. Ólafsson. (1999). Læknablaðið, 74,6, 223-32.
4. Ágústa Guðmarsdóttir, Þórunn Sveinsdóttir. (1995). Vinnutækni við
umönnun. Reykjavík: Borgarspítalinn og Vinnueftirlit ríkisins.
Nýr bæklingur um
HEILSUVERND Á VINNUSTAÐ
HEILSUVERND Á VINNUSTAÐ
- fróðleikur fyrir hjúkrunar-
fræðinga er nýr fræðslubækl-
ingur fyrir hjúkrunarfræðinga sem
Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga
gefur út. Vinnuverndarnefnd
félagsins skrifaði bæklinginn sem
er einkum ætlaður hjúkrunarfræð-
ingum, sem ætla að vinna við
heilsuvernd starfsmanna, en ætti
einnig að gagnast öðrum hjúkrunarfræðingum sem vilja
skoða starfsaðstæður á eigin vinnustað, hver sem hann er.
Vaxandi skilningur á nauðsyn og gagnsemi forvarna-
starfs vekur vonir um að heilsuvernd á vinnustað muni
vaxa fiskur um hrygg á íslandi þótt lengi hafi dregist að
koma henni á. Hjúkrunarfræðingar hafa mikilvægu hlut-
verki að gegna á þessu sviði eins og í annarri heilsuvernd.
Verksviðið er víðfeðmt og enginn einn faghópur býr yfir allri
þeirri þekkingu sem þörf er á. Svo að vel verði að verki
staðið er því vænlegt að efla samvinnu við aðra faghópa
sem hafa sérþekkingu á ýmsum sviðum vinnuverndar.
Nauðsynlegt þótti að koma fræðslu til hjúkrunarfræð-
inga um heilsuvernd á vinnustað, miðað við íslenskar
aðstæður, en þetta er fyrsta íslenska fræðsluritið fyrir
hjúkrunarfræðinga sem ætla sér að starfa við heilsuvernd
á vinnustað.
Markmið vinnuverndarnefndarinnar var að auðvelda
hjúkrunarfræðingum að takast á við þetta nýja starfssvið
sem hentar hjúkrunarfræðingum vel. Bent er á hvar frekara
fræðsluefni er að finna og hvernig unnt er að bera sig að
þegar fyrstu skrefin eru tekin. Bæklingurinn kostar 500 kr.
og er til sölu hjá Félagi íslenskra hjúkrunarfræðinga.
Netfangið er: hjukrun@hjukrun.is
Geðrækt
„Engin heilsa án geðheilsu"
er einkunnarorð átaks geð-
ræktar Geðhjálpar,
Landlæknisembættisins,
geðsviðs Landspítala -
háskólasjúkrahúss og fleiri
aðila en átakið stendur yfir nú á aldamótaárinu.
Markmiðið er að auka forvarnir og fræðslu, efla
vitund manna um eigin geðheilsu og minnka þá byrði
og sársauka sem geðröskun getur valdið. Átakinu er
einkum beint að unglingum, að þunglyndi, kvíða og
sjálfsvígum, með fundum í skólum, útgáfu fræðsluefnis
og netefnis og með fræðslu fyrir starfsfólk í skólum, í
heilsugæslu og innan kirkjunnar.
Stefnt er að því að efla vitund atvinnurekenda og
starfsmanna um geðheilbrigði á vinnustöðum og efla
almenningsfræðslu um geðröskun og geðheilsu. Geð-
rækt er nýyrði og þýðir geðheilsuefling, þýðing á
„mental health promotion" sem er ofarlega á
stefnuskrá í geðheilsumálum í Evrópu og Ameríku.
Verður haft samstarf við ýmsa aðila í Evrópu og víðar
sem sinna geðheilsueflingu.
Samkvæmt athugun Alþjóðabankans og Alþjóða-
heilbrigðismálastofnunarinnar 1996 eru geðsjúkdómar
5 af 10 aðalorsökum örorku í heiminum og er þung-
lyndi þar í fyrsta sæti. Fjórðungur þeirra sem eru á
fullum örorkubótum á íslandi eru geðfatlaðir. Þó
ástæður bágrar geðheilsu séu margvíslegar og flóknar
hafa kannanir sýnt að hægt er að stuðla að geð-
heilbrigði og fyrirbyggja heilsubrest. Geðræktinni er
beint að öllum aldurshópum og er samstarf við heilsu-
gæslu og stofnanir mikilvægt, segir í fréttatilkynningu
frá þeim aðilum sem standa að átakinu.
HKIIÆUVERND Á VINNUSTAÐ
frMleikur fyrir hjúkrunarfneðin^a
Félag itlrnskra hjúkrunarfrxOinga
232
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 4. tbl. 76. árg. 2000