Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2008, Blaðsíða 11

leggjum í orðið „þrif“, gangurínn hafði ekki
verið skúraður svo dögum skipti, ef hann
hefur þá verið skúraður. Minnistæðust
var þó grimmdin sem starfsfólkið sýndi
konunum. Ljósmæður slógu í fætur
kvenna þegar þær vildu skoða þær og ef
konurnar létu í sér heyra vegna sársauka
var öskrað á þær á móti.
Einn af sjúklingunum, sem við fengum
að fyigjast með, var ung kona sem
hafði verið með léttasótt í langan tíma
og var gjörsamlega uppgefin. Fæðingin
gekk erfiðlega og var ákveðið að klippa
spöngina. Dregin voru upp gömul, vita
bitlaus skæri og heyrum við enn hljóðið
sem fylgdi þeirri athöfn. Já, það var margt
sem við upplifðum þessa örfáu tíma sem
við vorum á fæðingarspítalanum og gæti
það verið efni í heila grein. En aldrei fyrr
hafði verið svo stutt í tárin yfir þeirri grimmd
sem mannskepnan getur sýnt sínum líkum
og þeirri eymd sem konurnar þurftu að
finna á stund sem við hér heima hefðum
kallað gleðinkustu stund ævi okkar.
Þó við værum í vinnu hjá Provide
International gáfum við okkur þó tíma
til að skreppa í helgarferð til borgarinnar
Nakuru sem er í um þriggja klukkustunda
akstursfjarlægð frá Naíróbí en dagarnir í
Nakuru voru mjög áhugaverðir og oft og
tíðum ævintýralegir.
Starfsmenn iyfjafyrirtækis hér á landi, sem
styrkti okkur um bóluefni, hafa um nokkurt
skeið styrkt börn á þessum slóðum og
fóru þess á leit við okkur að skreppa
þangað og meta heilsufarið á börnunum.
Þessi litla ósk varð að miklu ævintýri.
Bíllinn, sem við fórum á, leit vei út en við
furðuðum okkur á því hvers vegna loftið
var bólstrað þegar við settumst inn. Við
höfðum ekki ekið lengi þegar vegleysur
tóku við með tilheyrandi brölti og hossi og
vorum við fljótar að átta okkur á tilgangi
bólstraða loftsins sem tók mestu höggin
af okkur. Við vorum ótrúlega hissa á
að bíllinn skyldi hanga saman í þessum
barningi og hitti ein okkar naglann á
höfuðið þegar hún sagði bílinn „hanga
saman á lyginni". Bíllinn skrölti þetta
þó og við komumst á leiðarenda um
síðir. Komið var fram við okkur eins og
eðalbornar hefðarfrúr og fannst okkur
stundum nóg um þessa gestrisni enda
gerðum við okkur ekki fulla grein fyrir
því að þetta öryggi var nauðsynlegt því
við vöktum vægast sagt mikla athygli
í bænum. Þegar við lögðum af stað til
Nakuru stóðum við í þeirri trú að við ættum
að skoða um 15 börn en urðum vægast
sagt hissa þegar tæp 50 börn komu úr
skólahúsinu með kennurum sínum og eltu
okkur í halarófu á læknastofu þar sem við
fengum aðstöðu. Þetta var ekki alveg það
sem við bjuggumst við og leið okkur helst
eins og við værum þátttakendur í lélegri
bíómynd, svo óraunverulegt var það. Við
skiptum okkur þó fljótt upp í stöðvar og
fram fór gróft líkamsmat þar sem hver sá
um sína stöð. Börnin fengu spjald sem
merkt var þeim en það báru þau á milli
okkar og við skráðum upplýsingarnar.
Það má alveg gera ráð fyrir því að mörg
þessara barna hafi aldrei séð „mzungo"
(hvítan mann) eins og okkur áður og
voru þau sum hver nokkuð feimin til að
byrja með. Við létum sloppana því fljótt
hverfa og það gerði gæfumuninn. Það var
ótrúlegt hvað þetta gekk allt saman vel og
vorum við því heldur borubrattari þegar
við hittum eldri krakkana eftir hádegi.
Heimsókn okkar átti að nýtast vel og
skoðuðum við 86 börn þennan dag.
Heilsufarið var mjög misjafnt en flest
höfðu þau einhverja kvilla. Tannheilsa
barnanna var fyrir neðan allar hellur og
gladdi það okkur mikið að hitta tvær
stelpur með heilbrigðar tennur, tvær af
86. Lyfjafyrirtækið hér heima brást strax
við þessu og sendi út 150 tannbursta og
300 tannkremstúpur.
Eftir vinnuna okkar í Naíróbí ákváðum við
að slaka á áður en heim var farið. Við
pöntuðum okkur flug til Mombasa og
sáum fram á hvítar strendur og sól. Leiðin
þangað reyndist hins vegar ekki eins
smurð og við gerðum ráð fyrir. Við skiptum
við lággjaldaflugfélag enda búnar að vinna
sjálfboðavinnu í 3 vikur og pyngjan farin að
léttast. Þegar við settumst upp í flugvélina
fóru gullkornin fljótt af stað um vafasamt
öryggi þess að fljúga innanlands í Kenía.
Því var svarað á þá leið að ef eitthvað
gerðist værum við „hvort sem er dauðar!"
Áður en flugvélin ók út á flugbrautina
vakti brúnleitur leki úr hreyflinum athygli
okkar en við gerðum lítið úr því enda
orðnar algjörar Pollýönnur eftir þrjár vikur
í vinnunni. Við tókum af stað og fljótt
var vélin farin að klifra. Nokkuð var um
undarlega pústra sem flugfreyjan útskýrði
Fegnar að vera á jörðinni eftir hremmingar í ioftinu
á þá leið að væru hljóðin í „skýjunum" en
til þessa dags höfðum við ekki hugmynd
að ský mynduðu slík hljóð. Við leiddum
það hjá okkur en fljótlega gaus upp megn
ólykt í vélinni sem síðar fylgdi reykur úr
loftræstingunni. Þegar þarna var komið
sögu var hreyfillinn stopp og flugfreyjan
farin að æpa á okkur að taka okkur
nauðlendingarstöðu. Vélin mettaðist fljótt
af reyk og var loftið óbærilegt en engar
súrefnisgrímur voru í vélinni. Einhverjar
úr hópnum létu flugfreyjuna ekki í friði
með eilífum, örlítið móðursýkislegum
spurningum um það hvað væri eiginlega
í gangi og hvort vélin myndi yfir höfuð
lenda á jörðinni. Það voru hvorki vötn
né sjór fyrir neðan okkur svo e.t.v. hefði
mátt svara þeirri spurningu játandi án
umhugsunar, en í svona stöðu virðist
ekkert tryggt! Flugstjóranum tókst að
lenda á einum hreyfli og hlupu farþegar
út. Þegar inn í flugstöðina var komið tók á
móti okkur starfsmaður sem sagði okkur
hafa lent í minniháttar „tækniörðugleikum"
og næst yrði flogið í hádeginu. Það var
ekki gert meira úr þessari lífshættu okkar
en svo að þetta hefðu verið minniháttar
tækniörðugleikar! Flugvél rennur í hálku
hér heima og Rannsóknarnefnd flugslysa
lítur á það sem alvarlegt atvik. Önnur vél
snýr við og nauðlendir á Egilsstöðum þar
sem öllum er boðin áfallahjálp.
Við stelpurnar höfðum hver aðra og
munum gera það áfram því vinátta, sem
leiðir mann í ævintýri sem þessi för okkar
var til fátækrahverfa Naíróbí, bindur fólk
saman ævilangt. Hvað Rannsóknarnefnd
flugslysa varðar erum við fegnar því að
búa á íslandi.
Alla söguna er aö finna á hjukrunikenya.blog.is.
Tímarit hjúkrunarfræöinga - 1. tbl. 84. árg. 2008
9