Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2008, Blaðsíða 5

FORMANNSPISTILL
ÍMYNDARVERKEFNI FÍH
Elsa B. Friðfinnsdóttir
Ég óska hjúkrunarfræöingum og öðrum
lesendum gleðilegs og heillaríks árs.
Það er hjúkrunarfræðingum afar mikilvægt
að hafa skýra sýn á fag sitt og starf, og
að geta komið þeirri sýn á framfæri á
þann veg að almenningur hafi þá mynd af
hjúkrunarfræðingum sem þeir telja hina
réttu. Hjúkrunarfræðingar þurfa að hafa
skýra ímynd. íslenska hugtakið ímynd
er í raun notað í stað tveggja enskra
hugtaka, þ.e. hugtakanna „image" og
„identity". ímynd felur þannig bæði í sér
það hvernig aðrir sjá okkur, og einnig
hvernig við sjáum okkur og viljum að
aðrir sjái okkur. ímynd heillar stéttar er
því flókið fyrirbæri og líklega harla erfitt
að fá nærri 4000 hjúkrunarfræðinga til
að líta starf sitt sömu augum og lýsa því
á sama veg.
Engu að síður hefur fjöldi félagsmanna
FÍH hvatt til þess að félagið beiti sér fyrir
átaki varðandi ímynd stéttarinnar, bæði
inn á við og út á við. Stjórn félagsins hefur
ákveðið að taka hvatningunni og hefur
nú hrundið af stað viðamiklu verkefni
er varðar ímynd hjúkrunarfræðinga.
Skipaður hefur verið átakshópur félags-
manna, sem mun verða bakland verk-
efnastjórans, Jóns Aðalbjörns Jóns-
sonar, og almennatengslafyrirtækisins
og auglýsingastofunnar sem fengnar
hafa verið til samstarfs. Þó sérstakt
átak verði gert nú á vormánuðum er
ímyndarverkefnið hugsað sem viðvarandi
viðfangsefni í störfum félagsins. Kjörorð
verkefnisins er Þegar mest á reynir.
ímyndarverkefnið miðast við tvo mark-
hópa, almenning og hjúkrunarfræðinga
sjálfa. Þó hjúkrunarfræðingar njóti trausts
almennings, skv. þeim könnunum sem
fyrir liggja, er Ijóst að alltaf má kynna
menntun og störf hjúkrunarfræðinga
betur. Alls er óvíst að fólk geri sér almennt
grein fyrir því að hjúkrunarfræðingar hafa
lokið fjögurra ára ströngu háskólanámi,
auk þess sem sístækkandi hópur hefur
lokið eins til tveggja ára viðbótarnámi.
Á þriðja tug hjúkrunarfræðinga hefur
lokið doktorsnámi. Hjúkrunarfræðingar
hafa þannig góða menntun og sinna
viðamiklum og ábyrgðarmiklum störfum
í mæðravernd, ungbarnavernd, skóla-
hjúkrun, heimahjúkrun, á skurðstofum,
gjörgæsludeildum, legudeildum, göngu-
deildum, hjúkrunarheimilum og svona
mætti áfram telja. Það er mikilvægt að
almenningur geri sér grein fyrir því að
hjúkrunarstarfið krefst mikillar þekkingar,
símenntunar, faglegrar færni og tækni-
þekkingar. Að margra mati hefur hjúkr-
unarfræðingum ekki tekist að koma
þessum upplýsingum til aimennings og
má í því sambandi benda á bækur og
greinar Suzanne Gordon.
Sá þáttur ímyndarverkefnisins, sem lýtur
að hjúkrunarfræðingum sjálfum, er ekki
síður mikilvægur. Hjúkrunarfræðingar
verða að meta menntun sína og starf
að verðleikum, virða það og tala af
virðingu um það, ef skapa á jákvæða
mynd út á við. Viðhorf hjúkrunarfræðinga
og umtal um fagið og starfið smitar út
frá sér, til annarra hjúkrunarfræðinga,
hjúkrunarfræðinema, samstarfsmanna,
sjúklinga og annarra sem til heyra. Ábyrgð
hvers og eins okkar er því mikil.
ímyndarverkefnið inn á við mun einkum
lúta að þremur þáttum, námskeiðum
fyrir hjúkrunarfræðinga í samstarfi FÍH
og Endurmenntunar Háskóla íslands,
ýmiss konar útgefnu efni og síðast en
ekki síst verður mikil áhersla á samspil
ímyndarinnar og kjarasamninganna fram
undan.
Þó kjarasamningar séu gerðir á félags-
legum grunni verður hver og einn hjúkr-
unarfræðingur að bera ábyrgð á eigin
launum. Þekking á og eftirlit með að
starfsheiti sé viðeigandi, starfslýsing
réttmæt og launasetning sanngjörn eru
lykilatriði. Hjúkrunarfræðingar þurfa að
þekkja kjarasamningsbundin réttindi sín
og hafa eftirlit með því að þau séu virt.
Mikil umframeftirspurn er eftir hjúkrunar-
fræðingum, bæði á opinberum og
almennum markaði. Almennt gildir lög-
mál framboðs og eftirspurnar á vinnu-
markaði þannig að þegar eftirspurn
eftir ákveðnum hópum launamanna,
þekkingu þeirra og færni er meiri en
framboðið þá hækka launin. Það skapast
samkeppni um vinnuaflið. Þetta lögmál
hefur ekki gilt hjá hjúkrunarfræðingum.
Fram tii þessa hefur hið opinbera nánast
haft algjöra einokunaraðstöðu og þannig
getað hunsað þetta almenna lögmál. Nú
eru hins vegar tímar og aðstæður að
breytast. Hjúkrunarfræðingar, hver og
einn, geta nú og verða að leggja niður
fyrir sér hvað þeir telji sanngjörn laun
fyrir þá þekkingu og færni sem þeir eru
að „selja". Það innleiðir enginn umrætt
lögmál framboðs og eftirspurnar fyrir
okkur, það verðum við að gera sjálf.
Sterk og jákvæð ímynd, samstarf og
samhugur eru lykilhugtök í störfum FÍH
og hjúkrunarfræðinga allra á næstu
mánuðum. Samstaðan skiptir sköpum
þegar mest á reynir.
Tímarit hjúkrunarfræðinga - 1. tbl. 84. árg. 2008
3