Dagblaðið Vísir - DV - 28.10.2016, Blaðsíða 4

Helgarblað 28.–31. október 20164 Fréttir
Bandarískur
sjóður í hópi stærstu
hluthafa í sex félögum
T
veir fjárfestingarsjóðir á veg­
um bandaríska sjóðastýr­
ingarfyrirtækisins Eaton
Vance, sem er jafnframt einn
umsvifamesti aflandskrónu­
eigandi landsins, eru komnir í hóp
tuttugu stærstu hluthafa í samtals sex
félögum sem eru skráð í Kauphöll Ís­
lands. Markaðsvirði eignarhluta
sjóðanna í þessum íslensku fyrir­
tækjum, meðal annars Símanum og
Högum, nemur hátt í sjö milljörð­
um króna. Meira en ár er liðið síð­
an sjóðirnir – Global Macro Portfolio
og Global Macro Absolute Return
Advantage – hófu fyrst innreið sína á
íslenskan hlutabréfamarkað, eins og
áður hefur verið fjallað um á síðum
DV, og frá þeim tíma hafa þeir reglu­
lega komið með fjármagn til lands­
ins í því skyni að fjárfesta í fjölmörg­
um skráðum félögum hér á landi.
Þannig komst sjóðurinn Global
Macro Portfolio, sem er stýrt af Boston
Research Management, dótturfélagi
Eaton Vance, fyrr í þessum mánuði á
lista yfir tuttugu stærstu hluthafa Sím­
ans og fasteignafélagsins Regins. Fjár­
festingarsjóðurinn hefur sömuleiðis,
ásamt Global Macro Absolute Return
Advantage, aukið nokkuð við hlut sinn
í Högum að undanförnu en í lok síð­
ustu viku áttu sjóðirnir tveir saman­
lagt 2,54% hlut í smásölurisanum sem
gerir þá að tíunda stærsta hluthafa fé­
lagsins. Markaðsvirði þess eignarhlut­
ar er um 1.660 milljónir króna.
Hóf innreið sína í fyrra
Sjóðirnir byrjuðu að fjárfesta á ís­
lenskum hlutabréfamarkaði í kjöl­
far þess að íslensk stjórnvöld kynntu
aðgerðaáætlun sína um losun fjár­
magnshafta í júní árið 2015. Eaton
Vance, sem er eitt af stærstu sjóða­
stýringarfyrirtækjum heims, er í
reynd fyrsti erlendi fjárfestirinn
sem gerir sig gildandi á hlutabréfa­
markaði hérlendis eftir fjármálaá­
fallið haustið 2008. Auk þess að vera
á meðal stærstu eigenda í Högum
eru sjóðir Eaton Vance einnig sam­
anlagt áttundi stærsti hluthafi Reita
fasteignafélags og þá eiga þeir 2,56%
hlut í Eimskipum sem þýðir að sjóð­
irnir eru tíundi stærsti hluthafi flutn­
ingafyrirtækisins. Þá eiga sjóðirnir
tveir einnig, líkt og áður hefur verið
greint frá í DV, samanlagt 1,7%
eignarhlut í HB Granda sem ger­
ir þá að tólfta stærsta hluthafanum í
þessu eina skráða sjávarútvegsfyrir­
tæki landsins.
Skilað ágætis ávöxtun
Miðað við núverandi gengi bréfa
í félögunum sex í Kauphöllinni er
eignarhlutur sjóða Eaton Vance met­
inn á um 6,6 milljarða króna. Það jafn­
gildir tæplega 0,7% af markaðsvirði
þeirra sextán félaga sem eru skráð á
markað á Íslandi. Sjóðir bandaríska fé­
lagsins hafa hins vegar jafnframt stað­
ið að kaupum í öðrum fyrirtækjum í
Kauphöll Íslands á síðustu mánuð­
um og misserum, meðal annars í
Icelandair Group, en þær fjárfestingar
hafa verið hlutfallslega smærri í snið­
um og því ekki skilað þeim hingað
til á lista yfir tuttugu stærstu hlut­
hafa þeirra félaga. Þegar tekið er tillit
til þeirra fjárfestinga má því varlega
áætla að bandarísku sjóðirnir tveir eigi
samtals í kringum 1% af heildarhlutafé
á íslenskum hlutabréfamarkaði.
Þrátt fyrir erfitt árferði á markaði
það sem af er þessu ári – úrvalsvísi­
tala Kauphallarinnar hefur lækkað
um nærri 9% frá áramótum – þá veg­
ur á móti að gengi krónunnar hefur
styrkst um 15% gagnvart Banda­
ríkjadal yfir sama tímabil. Fjár­
festing sjóða Eaton Vance á íslensk­
um hlutabréfamarkaði hefur því að
óbreyttu skilað þeim ágætis ávöxtun.
Þá hafa sjóðir á vegum fyrirtækisins
einnig verið í hópi þeirra erlendu að­
ila sem hófu um mitt síðasta ár að
kaupa íslensk ríkisskuldabréf – fyrir
samtals 80 milljarða króna – í gegn­
um nýfjárfestingaleið Seðlabank­
ans. Eftir að Seðlabanki Íslands kom
fram með nýtt fjárstreymistæki til að
sporna við óhóflegu fjármagnsinn­
flæði hafa slík vaxtamunarviðskipti
hins vegar nánast alfarið stöðvast.
Hótar ríkinu málsókn
Kaup sjóðanna í skráðum íslenskum
félögum eru ekki síst áhugaverð fyrir
þær sakir að Eaton Vance er á meðal
þeirra bandarísku fjárfestingarsjóða
sem kanna núna þann möguleika
að höfða málsókn á hendur íslenska
ríkinu vegna frumvarps fjármála­
ráðherra um meðferð aflandskrónu­
eigna. Telur sjóðurinn frumvarpið
fela í sér ólögmæta eignaupptöku og
brjóta á jafnræðisreglu stjórnarskrár­
innar. Eaton Vance er sem kunnugt er
á meðal stærstu aflandskrónueigenda
– sjóðurinn á aflandskrónur fyrir
meira en 30 milljarða – og féllst ekki á
þau skilyrði sem voru sett í gjaldeyris­
útboði Seðlabanka Íslands í sumar
til að leysa út aflandskrónueignir að
fjárhæð samtals 320 milljarða. Í út­
boðinu gafst aflandskrónueigendum
á borð við Eaton Vance færi á að selja
eignir sínar á genginu 190 krónur
fyrir hverja evru – um 27% lægra verð
miðað við þáverandi skráð gengi – og
bárust tilboð fyrir alls 188 milljarða.
Fjárhæð samþykktra tilboða nam að­
eins 83 milljörðum og minnkaði forði
Seðlabankans um rúmlega 54 millj­
arða í kjölfar útboðsins. n
Breytt afstaða
með nýrri stjórn
Fulltrúar stærstu eigenda aflandskróna –
Eaton Vance, Discovery Capital, Autonomy
Capital og Loomis Sayles – gera sér vonir
um að íslensk stjórnvöld verði reiðubúin að
hleypa þeim úr landi á hagstæðara gengi
en þeim bauðst í gjaldeyrisútboði Seðla­
bankans verði niðurstaða alþingiskosn­
inga sú að ný ríkisstjórn taki við völdum.
Þetta kom fram í frétt Financial Times
síðastliðinn þriðjudag en þar er meðal
annars haft eftir Pétri Erni Sverrissyni,
lögmanni Eaton Vance og Autonomy
Capital, að hann telji að þegar nýtt fólk
tekur sæti í ríkisstjórn þá muni það líta
öðrum augum á málið. „Að mínu viti þá er
glórulaust fyrir stjórnvöld að hafa þetta
mál hangandi yfir sér,“ segir Pétur Örn.
Aflandskrónueigendur og hagsmuna­
verðir þeirra hafa að undanförnu beitt
ýmsum úrræðum til að koma á framfæri
þeirri skoðun sinni að stjórnvöld séu
með aðgerðum sínum til að leysa
aflandskrónuvandann að mismuna fjár­
festum eftir þjóðerni þeirra. Þannig birti
bandaríska hugveitan Institute of Liberty
heilsíðuauglýsingu í íslenskum, dönskum
og bandarískum fjölmiðlum fyrr í þessum
mánuði þar sem því var haldið fram að
frumvarp fjármálaráðherra um meðferð
aflandskrónueigna mismuni „alþjóð­
legum fjárfestum“ og „neyði þá til að selja
skuldabréf sem tryggð eru í krónum með
miklum afslætti, eða til að láta eignir
sínar á reikninga sem bera enga vexti.“
Í gær, fimmtudag, birti sama hugveita,
sem rekur verkefni sem kallast Iceland­
Watch.org, heilsíðuauglýsingu í Morgun­
blaðinu þar sem ákvarðanir Seðlabanka
Íslands eru gagnrýndar. Varpað er fram
þeirri spurningu „hver greiði fyrir opinbera
spillingu og mismunarreglur á Íslandi.“
Þar segir að „mismunarstefna íslensku
gjaldeyrishaftanna“ kosti þjóðina á milli 5
til 9 milljarða Bandaríkjadala í landsfram­
leiðslu árlega, samkvæmt nýrri breskri
rannsókn. Þá er fullyrt í auglýsingunni að
verið sé að rannsaka innanhúss Sturlu
Pálsson, háttsettan aðila Seðlabankans,
vegna meintra innherjaupplýsinga. Sturla
svari beint til Más Guðmundssonar seðla­
bankastjóra og „mun hafa haft aðgang
að öllum þessum upplýsingum.“
Auglýsing samtakanna, sem flest
bendir til að sé runnin undan rifjum
aflandskrónueigenda, vakti hörð
viðbrögð á samfélagsmiðlum og þannig
skrifaði Lilja Alfreðsdóttir utanríkisráð­
herra á Facebook­síðu sína: „Þessi aðför
að íslenskum hagsmunum er ólíðandi og
hvað gengur þessum aðilum til?“
n Aflandskrónueigandi á sjö milljarða í hlutabréfum n Meðal stærstu hluthafa Símans og Regins
Hörður Ægisson
hordur@dv.is
Fjárfest í Símanum
Sjóður Eaton Vance komst
nýlega á lista yfir tuttugu
stærstu hluthafa Símans
með tæplega 1,5% hlut.
Mynd Sigtryggur Ari
Eldbakaðar pizzur
hafnargata 36a, kEflavík / nálægt flugstöðinni
salur
fyrir
hópa
sími 557 1007
hamborgarar,
salöt, pasta,
kjúklingavængir
og flEira