Morgunblaðið - 19.05.2017, Qupperneq 14
Borgarlína – landnotkun
Heimild: Reykjavíkurborg
Blönduð byggð,
þéttingarsvæði
Þróunarás
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Þorsteinn R. Hermannsson, sam-
göngustjóri Reykjavíkurborgar,
kynnti í vikunni hugmyndir að fjár-
mögnun borgarlínunnar fyrir fulltrú-
um Viðreisnar.
Þorsteinn sendi Morgunblaðinu
glærur sínar frá kynningunni.
Þar segir að hjá Samtökum
sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu
(SSH) „liggi fyrir umfjöllun um opin-
berar og PPP-fjármögnunarleiðir há-
gæðakerfa almenningssamgangna“.
Með PPP vísaði Þorsteinn til enska
hugtaksins public private partner-
ship, sem útleggst sem samstarf hins
opinbera og einkaaðila. Hin opinbera
fjármögnun verði „ýmist í formi
almennrar eða sértækrar skatt-
heimtu“. „Sérstakur skattur er þá
eyrnamerktur almennings-
samgöngum, t.d. staðbundin hækkun
sölu- eða eldsneytisskatta, vegtollar,
gjaldtaka af bílastæðum.“
Virðisföngun á þéttingarreitum
Næst vék Þorsteinn að „virðis-
föngun með sértækum sköttum á
fasteignauppbyggingu á áhrifasvæð-
um nýrra almenningssamgöngukerfa
og/eða sölu á auknum byggingarrétti
við „lestarstöðvar““.
Þá kom fram í kynningu hans að
samkvæmt frumáætlun væri stofn-
kostnaður hraðvagnakerfis áætlaður
um 25 milljarðar króna í fyrsta
áfanga, sem væri 20 km. Kostnaður
fyrir 57 km heildarkerfi væri 65 millj-
arðar. Reynslutölur erlendis bendi til
að léttlestarkerfi kosti 2-3-falt meira.
Samkvæmt því er léttlestarkerfi því
talið kosta allt að 195 milljarða króna.
Til samanburðar sagði Benedikt Jó-
hannesson fjármálaráðherra í sam-
tali við Morgunblaðið að rætt hefði
verið að nýja kerfið kostaði 50-150
milljarða.
Þá má nefna að Runólfur Ágústs-
son, framkvæmdastjóri Fluglest-
arinnar – þróunarfélags, áætlar að
lestin muni kosta um 100 milljarða.
Sá kostnaður hafi ekki breyst mikið í
meginatriðum við styrkingu krónu.
Haft var eftir Runólfi í Morgun-
blaðinu í gær að tengja ætti saman
fluglestina og borgarlínuna.
Fram kom í kynningu Þorsteins að
„borgarlínan sé lykilverkefni næstu
ára í samgöngum á höfuðborgar-
svæðinu“. Hún sé „hryggjarstykkið í
skipulags- og uppbyggingaráætl-
unum sveitarfélaganna, ein grunn-
forsenda þess að uppbygging á mörg-
um lykilreitum verði vel heppnuð“.
Verkefnið sé „umfangsmikil fjárfest-
ing en um leið drifkraftur og hvati til
hagkvæmrar og vistvænnar upp-
byggingar“. Þá sé verkefnið „veru-
legt innlegg í aðgerðir í loftslags-
málum“.
Um mitt þetta ár, þ.e.a.s. innan
nokkurra vikna, „liggi fyrir endan-
legar tillögur um legu línunnar og
lokið verði undirbúningi að stofnun
sérstaks félags um uppbyggingu“.
Athygli vekur að í fyrirlestri Þor-
steins er fjallað um hugmyndir um
nýja byggð í Vatnsmýri. Myndin af
þeirri glæru er hér endurgerð.
Þróunarás í Vatnsmýrinni
„Hugmyndin er að þróunarásinn
verði smám saman heildstæð breið-
gata sem liggur eftir endilöngu Nes-
inu, nokkurs konar línuleg miðborg.
Þétt blönduð byggð hverfist um ás-
inn í þægilegri göngufjarlægð frá
biðstöðvum almenningssamgangna.
Sambærilegur þróunarás á síðan að
liggja til suðurs frá miðborginni um
framtíðarbyggð í Vatnsmýrinni og
yfir á Kársnes í Kópavogi,“ sagði í
skýringartexta með glærunni.
Mikil uppbygging er áformuð í
Vatnsmýri á næstu árum, þ.m.t. 800
manna stúdentahverfi við Háskólann
í Reykjavík og hundruð íbúða á Hlíð-
arenda. Kynning Þorsteins bendir til
að Reykjavíkurborg sjái fyrir sér
meiri byggð í Vatnsmýri.
Nýir skattar borgi borgarlínu
Samgöngustjóri Reykjavíkur kynnir hugmyndir um fjármögnun nýs kerfis almenningssamgangna
Rætt um að hækka skatta á bíla Kynnir drög að framtíðarbyggð á svæði Reykjavíkurflugvallar
Teikning/ASK arkitektar
Ný Vatnsmýri Þetta er tillaga ASK arkitekta að framtíð háskólasvæðisins.
Hún fékk 2. verðlaun í samkeppni 2014. Íbúðabyggð er á flugvallarsvæðinu.
14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. MAÍ 2017
Þorsteinn R.
Hermannsson,
samgöngu-
stjóri Reykja-
víkurborgar,
kynnti fulltrú-
um Viðreisnar
borgarlínuna í
fyrrakvöld.
Meðal fund-
argesta var
Benedikt Jóhannesson, fjár-
málaráðherra. „Þetta var ekki
neinn ákvarðanafundur. Þetta
var fræðslufundur um borgar-
línuna. Við nefnum hana í
stjórnarsáttmálanum; að skoð-
aður verði möguleiki á að ríkið
komi einhvern veginn að þessu
samstarfi sveitarfélaga á
höfuðborgarsvæðinu … Okkur
er alvara í að þetta verði skoðað
áfram. Lengra er það nú ekki
komið,“ sagði Benedikt.
Hann segir það hafa komið
fram á kynningarfundinum að
kostnaður við borgarlínuna sé
áætlaður 50 til 150 milljarðar
króna. Eins og rakið er í grein
hér til hliðar er talið að fyrir-
huguð fluglest kosti 100 millj-
arða. Samkvæmt þessum tölum
gæti fjárfesting vegna þessara
tveggja verkefna því numið 150
til 250 milljörðum króna. Til
samanburðar er nýr meðferð-
arkjarni Landspítalans talinn
kosta 30 milljarða.
Fram kom í bréfi Samtaka
sveitarfélaga á höfuðborgar-
svæðinu til fjárlaganefndar að
gert sé ráð fyrir framlagi ríkis
til uppbyggingar borgarlínu.
Borgarlínan
í stjórnar-
sáttmála
FRAMTÍÐARSÝN RÁÐHERRA
Benedikt
Jóhannesson
Þingmenn stjórnarflokkanna í bæði
atvinnuveganefnd Alþingis og efna-
hags- og viðskiptanefnd þingsins
segja mikilvægt að greina vel og
meta áhrif skattkerfisbreytinga á
umsvif ferðaþjónustunnar í efna-
hagslegu tilliti til skamms og langs
tíma en samdráttur eða áföll í ferða-
þjónustu geti haft veruleg efnahags-
leg áhrif.
Í álitum, sem þingmenn Sjálfstæð-
isflokks, Bjartrar framtíðar og Við-
reisnar í nefndunum tveimur hafa
sent fjárlaganefnd þingsins um fjár-
málaáætlun ríkisstjórnarinnar árin
2018-2022 er með nánast samhljóða
hætti fjallað um þau áform, sem
koma fram í áætluninni, að færa
gistiþjónustu úr neðra í efra skatt-
þrep virðisaukaskatts.
Segja nefndarmennirnir að mikil-
vægt sé að greina áhrifin af skatt-
kerfisbreytingunni á aðra þætti, svo
sem byggðaþróun og samspil ferða-
þjónustu og annarra atvinnugreina.
Þá sé nauðsynlegt að meta hugsan-
leg áhrif á gengi krónunnar, við-
skiptajöfnuð og aðrar lykilstærðir
þjóðarbúsins. Loks sé mikilvægt að
leggja mat á hvort og með hvaða
hætti breytingarnar hafi áhrif á aðra
skatt- og tekjustofna ríkissjóðs.
Meirihluti atvinnuveganefndar
segist leggja áherslu á að þessar
greiningar liggi fyrir þegar laga-
frumvarp um skattkerfisbreyting-
arnar verður lagt fram í haust.
Misráðið og illa ígrundað
Þingmenn stjórnarandstöðuflokk-
anna, sem skipa minnihluta nefnd-
anna, lýsa áhyggjum af þessum fyr-
irhuguðu breytingum í sérstökum
álitum. Þannig segja fulltrúar VG í
nefndunum að það sem skorti algjör-
lega í fjármálaáætlunina sé raun-
veruleg greining á áhrifum skatta-
breytingarinnar á ferðaþjónustuna,
ferðamannafjölda, lengd dvalar
ferðamanna og neyslu þeirra hér.
Í sama streng taka fulltrúar
Framsóknarflokks í nefndunum og
bæta við að hækkun virðisauka-
skatts á ferðaþjónustu sé misráðin
og verulega illa ígrunduð við núver-
andi aðstæður. Ámælisvert sé að
hvorki hafi verið haft nokkurt sam-
ráð við greinina né gætt að áhrifum
breytinganna á ólík fyrirtæki og/eða
eftir landshlutum.
Fulltrúi Pírata segir það réttmæt-
ar áhyggjur talsmanna ferðaþjón-
ustunnar að breytingin muni valda
fyrirtækjum í greininni umtalsverð-
um skaða, einkum smærri fyrirtækj-
um á landsbyggðinni. Og fulltrúi
Samfylkingar segir ljóst að verja
þurfi fjármunum til að mæta þessu.
Áhrif skattbreytinga metin
Stjórnarþingmenn vilja að niðurstaða úr greiningu á áhrifum breytinga á virðis-
aukaskatti á ferðaþjónustu liggi fyrir í haust þegar frumvarp verði lagt fram
Morgunblaðið/Eggert
Á Alþingi Gert er ráð fyrir að þingið fjalli um fjármálaáætlun í næstu viku.
„Eðli málsins samkvæmt gerir maður þá kröfu að fjárlaganefnd taki tillit
til rökstuddra og faglegra sjónarmiða nefndanna tveggja, enda eru þau á
einn veg, hvort sem horft er til minnihluta- eða meirihlutaálita, hvað
ferðaþjónustuna varðar,“ segir Helga Árnadóttir, framkvæmdastjóri
Samtaka ferðaþjónustunnar. „Nefndarmenn beggja nefnda eru gagnrýnir
á samráðsleysið, skort á faglegri greiningarvinnu og langtímasýn þegar
kemur að jafn viðamiklu inngripi í starfsemi einnar atvinnugreinar eins
og raun ber vitni. Þá má ekki gleyma öllum þeim fjölmörgu málefnalegu
umsögnum sem fyrirtæki, stofnanir og samtök innan ferðaþjónustunnar
sendu til fjárlaganefndar.“
Tekið verði tillit til gagnrýni
SAMTÖK FERÐAÞJÓNUSTUNNAR
Hálfdan Henrysson var kjörinn nýr
formaður Sjómannadagsráðs á aðal-
fundi ráðsins sem haldinn var nýver-
ið. Guðmundur Hallvarðsson, fráfar-
andi formaður ráðsins til 24 ára, gaf
ekki kost á sér til endurkjörs en
hann hefur átt sæti í stjórn ráðsins í
33 ár.
Guðmundi var á fundinum þakkað
fyrir vel unnin störf í þágu Sjó-
mannaráðsins og óskað heilla í fram-
tíðinni, segir í tilkynningu.
Hálfdan er öllum hnútum kunn-
ugur innan ráðsins en hann hefur
setið þar frá 1993. Framundan hjá
Hálfdani er frekari og bráðnauðsyn-
leg uppbygging á þjónustu við aldr-
aða, segir ennfremur í tilkynningu
frá Sjómannadagsráði.
aronthordur@mbl.is
Formannsskipti Hálfdan tekur við
keflinu af Guðmundi sem formaður.
Hálfdan
tekur við af
Guðmundi