Dagblaðið Vísir - DV - 16.03.2018, Qupperneq 13
16. mars 2018 fréttir 13
manneskjan sem sá um það sagði
að þetta liti ágætlega út og allt
hafi gengið vel. En þegar ég var
að fara stoppaði hún mig og bað
mig um að bíða í augnablik. „Nei“
svaraði ég, „ég þarf að drífa mig,
konan mín er að bíða og ég þarf
að vera með uppistand bara eftir
smá.“ Þá tók ég eftir því að svipur-
inn á henni var orðinn alvarlegri
og hún sagði: „Nei, þú verður að
bíða. Við fundum eitthvað sem
lítur úr fyrir að geta verið um
fjögurra sentimetra stórt mein-
varp í ristlinum.“ Þau drógu mig
til hliðar og sögðu að það þyrfti
að meðhöndla þetta undir eins.
En ég fór í kerfi, hristi hausinn og
sagði: „Nei, nei, ég ákveð þetta
seinna“, ýtti þeim frá mér og rauk
út.“
Áfallið olli því að hann varð
utan við sig og kom fyrst til sjálfs
sín í leigubíl.
„Fyrsta sem ég hugsaði var
einfaldlega guð minn góður, ég
er með æxli í ristlinum. Svo bað
ég bílstjórann um að stoppa á N1
við Hringbraut og bíða eftir mér.
Ég stökk inn og pantaði mér búr-
ritó á Serrano. Mig langaði reynd-
ar meira í 12 tommu Subway en
það var svo löng röð. Ég ætlaði
ekki að fara að hrinda unglingun-
um úr röðinni og öskra „Drullið
ykkur í burtu, ég er að deyja og
það eina sem ég vil er tólf tommu
bræðingur!“ Svo ég fékk mér bara
búrrító, settist niður og grét.“
Sagt að búa sig undir það versta
Eftir að heim var komið ákvað
York að hringja í lækni og vin
sinn í Kanada og fá frekari upp-
lýsingar um hverjar horfurnar
væru. Hann sagði honum að búa
sig undir það versta.
„Hann sagði að ef það væri
svona stórt, þá væri þetta lík-
lega komið á stig þrjú eða fjögur.
Honum fannst líka stórmerkilegt
hvað það var að uppgötvast seint
og sagði að ef þetta reyndist rétt
og það væri illkynja þá ætti ég lík-
lega ekki nema um það bil ár eftir
ólifað. Konan mín hágrét, ég grét
og við vissum ekki hvað við áttum
við okkur að gera.“
Læknarnir byrjuðu að plana
hvernig meðferð væri best en
sögðu að hann yrði að bíða í tvær
vikur og taka lyf til að hreinsa
ristilinn algörlega svo þeir gætu
framkvæmt ristilspeglun þar sem
tölvusneiðmyndir eru ekki ná-
kvæmar þegar það kemur að hol-
rými eins og ristlinum.
„Ég auðvitað afpantaði Rúss-
landsferðina og beið þessa fjórtán
daga, haldandi að dauðinn væri á
næsta leiti. Maður hafði ekkert að
gera nema að hugsa. Ég fór yfir
„fötulistann“ (e. bucket list) minn
og hugsaði hvað mig langaði og
hvað ég þyrfti að gera áður en ég
myndi deyja. En það var gott að
finna að þegar ég horfði svona á
allt og hvernig líf mitt var þá var
ég frekar sáttur. Líf mitt er mjög
gott, ég á yndislega konu sem ég
elska en ég fór einhvern veginn
að hugsa um hvað mig hefur alltaf
langað í handgerða leðurtösku
frá ákveðnu fyrir tæki. Furðulegt
hvernig hausinn á manni virkar
í þessum aðstæðum, kannski er
það sjálfsbjargarviðleitni.“
Taskan umrædda er handgerð
af manni að nafni David Munson í
Texas. Fyrirtæki hans Saddleback
Leather er þekkt um allan heim
fyrir einstakar leðurtöskur.
„Einkunnarorð fyrirtækisins
í auglýsingum er „Þau mun slást
um hana eftir að þú deyrð“ og
einhvern veginn sat það í mér.
Mig langaði í þessa tösku sem
fengi ættingja og vini mína til að
slást um eignarhaldið eftir að ég
væri dáinn. Því allt sem við erum
og höfum eru minningar og þegar
við deyjum hverfa þær með. Mér
fannst eins og þetta væri eitthvað
haldbært til að skilja eftir mig.“
York fór beint í það að senda
David tölvupóst. David spurði
hann hversu hár hann væri og
York svarar að hann væri rétt
undir tveimur metrum.
„Þá svaraði hann að ég yrði að
fá stærstu töskuna, svo ég pant-
aði hana. Þetta var það eina sem
mér datt í hug í fljótu bragði að
ég þyrfti að gera. Eina sem mig
langaði var að eignast þessa tösku
áður en ég dæi, og þar með var
það komið.“
Taskan myndi vaka
yfir eiginkonunni
Upphaflega hafði hann séð aug-
lýsinguna og langað í töskuna
þegar hann var 23 ára gamall en
fannst hún þá alltof dýr og óskyn-
samlegt að kaupa hana.
„En þá einhvern veginn skipti
það ekki máli. Ég sagði heldur
engum frá því að ég hefði pantað
hana, það hefði verið of furðulegt
að segja við eiginkonu mína sem
var hágrátandi yfir þessu öllu:
„Heyrðu elskan, ég var að kaupa
þessa æðislega flottu tösku!““
Taskan kom svo daginn áður
en hann átti að mæta aftur hjá
lækni. Það var furðulegt að út-
skýra af hverju Fedex-sendillinn
væri mættur með þessa risastóru
leðurtösku til hans.
„Það er samt fyndið hvað hún
er svakalega stór, þannig hún
virkar smá furðuleg, ég nota hana
samt heilmikið. Ég gerði mér ekki
grein fyrir stærðinni, hann bara
sagði að ég þyrfti stærstu tegund-
ina og ég sættist á það. Það væri
hægt að koma einum miðlungs-
stórum hundi fyrir í henni. Ef
við erum að tala um smáhund,
þá jafnvel tíu stykki. Fimmtán ef
þeim er troðið. Ég hef í raun ekk-
ert til að geyma í henni, því á þeim
átta árum sem eru liðin síðan ég
var 23 ára hefur allt minnkað svo
svakalega. Þegar ég er búin að láta
Macbook air-tölvuna og símann
minn í hana, þá er samt nóg pláss.
Þótt ég láti í hana allt sem ég á, næ
ég ekki að fylla hana.“
Skiljanlega fór York að velta því
fyrir sér hvort taskan hefði kannski
einhverja dýpri merkingu.
„Það er stundum sagt að það
muni veita manni meiri hamingju
að eyða peningum í upplifun og
að gera eitthvað eins og að ferðast,
en ekki í efnislega hluti. Fólk seg-
ir: „Ekki kaupa þér dýran bíl, farðu
frekar til Indlands og finndu þig.“
En málið með upplifun og lífs-
reynslu, ég skil það ekki eftir mig,
enginn getur upplifað eða fengið
mína lífsreynslu eftir að ég er dá-
inn. En aftur á móti með töskuna,
ég skil hana eftir mig og ekki bara
það, heldur munu mínir nánustu
slást um hana,“ segir hann glett-
inn og bætir svo við:
„Ef Björg, konan mín, myndi
komast loks yfir fráfall mitt og gift-
ast öðrum manni þá mun task-
an alltaf minna á mig og vaka
yfir henni. Hún mun aldrei losna
við töskuna, hún er ekki að fara
henda 120.000 króna tösku frá
látnum eiginmanni sínum.“
Bjargaði lífi tveggja
mánaða stúlku
Þetta er ekki í fyrsta sinn sem
York kemst í íslenska fjölmiðla en
hann var einmitt tilnefndur sem
maður ársins á RÚV fyrir frækilega
björgun tveggja mánaða gamall-
ar stúlku við Hringbraut. Móðir
stúlk unnar kallaði eftir hjálp og
hóf York um leið hjartahnoð og
náði að lokum að blása lífi í hana.
„Kaldhæðni örlaganna er að ég
var einmitt með töskuna á mér og
hún lítur örlítið út eins og læknis-
taska, svona eins og virðulegur
læknir úr gamalli bíómynd myndi
bera. Kannski var það þess vegna
sem konan kallaði til mín en þetta
fór allt á besta veg og það er það
sem skiptir mestu máli. “
Daginn eftir að York fékk tösk-
una var hann búinn að taka lyfin
í tvær vikur og það var komið að
ristilspegluninni sem myndi sýna
nákvæmlega hversu alvarleg stað-
an væri.
„Þeir byrjuðu að undirbúa mig
með því að stinga inn fingri eða
tveimur sem er ekki beint nota-
legt. Þeir sögðu á einhverjum
tímapunkti að þeir væru komnir
með myndavélina einn metra inn
í mig sem mér fannst stórfurðulegt
að heyra. Síðan sögðust þeir vera
komnir um það bil á það svæði þar
sem meinvarpið átti að vera.“
„Augnablik …“ sagði læknirinn,
„… augnablik … þetta hlýtur að
fara að koma,“ bætti hann undr-
andi við.
Svo bað læknirinn um að fá að
sjá upprunalegu myndina úr tölvu-
sneiðmyndatökunni. Um leið og
hann fékk hana leit hann upp og
sagði: „Þetta er ekki æxli, þetta eru
mistök, skuggaefnið hefur bara
safnast upp á einum stað.“ York
segir að læknirinn sem hafði upp-
haflega greint myndina hafi hlaup-
ið út úr stofunni og kallað til Bjargar
að þetta hefðu bara verið mistök og
það væri í lagi með hann.
„Það sem stendur mér sérstak-
lega í minni er að þarna byrjuð-
um við að fagna og gráta af gleði og
mér leið eins og þessu væri loksins
lokið, þar til læknirinn sagði: „Jæja,
núna þurfum við að taka mynda-
vélina úr þér.“ Það var eitthvað svo
ótrúlega ljúfsárt. Þessu var lokið,
það var í lagi með mig og ég var ekki
að fara að deyja, en það átti eftir að
draga myndavél hægt heilan metra
út um endaþarminn á mér. Það er
tilfinning sem er erfitt að útskýra.“
Kom sjálfum sér á óvart
Útskýringin sem hann fékk á upp-
haflegu mistökunum er að efnið,
svokallað skuggaefni, sem þeir
sprauta í sjúklinginn til að sjá bet-
ur hvar vandamálið er geti sest í
sprungur og safnast þar saman.
„Sérfræðingurinn sá um leið
að um mistök hefði verið að ræða
en fyrri manneskjan þekkti þetta
vandamál greinilega ekki nógu vel.
Margir hafa spurt mig hvort þetta
hafi ekki bara verið kúkur, en ég er
nokkuð viss um að læknavísindin
séu komin lengra en svo að erfitt sé
að sjá muninn á kúk og æxli. Alla-
vega vona ég það. Ég gæti ímyndað
mér að hver einasti dagur á spítal-
anum væri þá nokkuð taugatrekkj-
andi „Ó, guð þú ert með æxli, nei,
bíddu nú við … þetta er bara kúkur“.“
Þegar þetta var loks allt yfir-
staðið fékk York næði til að hugsa
um allt sem hafði gengið á.
„Ég hef alltaf kviðið mikið
fyrir dauðanum eins og kannski
margir, þá hvort sem það er mín-
um eigin eða vina og fjölskyldu. En
miðað við þá hræðslu kom mér á
óvart hvað ég var eiginlega róleg-
ur yfir þessu öllu saman. Maður
varð eitthvað hálf vanmáttugur
og þurfti bara að sættast við allt
og taka hlutunum eins og þeir
kæmu. Ég fór beint á barinn eftir
þetta, það má segja að ég hafi ekki
lært neitt af þessu þannig, og ég
hef allavega engan dýpri skilning
á dauðleikanum og tilverunnni.
En ég á þó allavega góða konu og
flotta tösku.“ n
„Þau drógu mig til
hliðar og sögðu að
það þyrfti að meðhöndla
þetta undir eins. En ég fór
í kerfi, hristi hausinn og
sagði „Nei, nei, ég ákveð
þetta seinna“, ýtti þeim
frá mér og rauk út.
„Líf mitt er mjög
gott, ég á yndis-
lega konu sem ég elska
en ég fór einhvern veg-
inn að hugsa um hvað
mig hefur alltaf langað í
handgerða leðurtösku frá
ákveðnu fyrirtæki. Furðu-
legt hvernig hausinn á
manni virkar í þessum að-
stæðum, kannski er það
sjálfsbjargarviðleitni.