Dagblaðið Vísir - DV - 13.04.2018, Blaðsíða 54

54 13. apríl 2018
Tímavélin Gamla auglýsinginMorgunblaðið 18. ágúst 1927
Á
rið 1953 komu upp þrjú
vændismál þar sem leigu­
salar íbúða voru dæmdir
til fangelsisvistar fyrir
að „stuðla að lauslæti“. Bjarni
Benediktsson, þáverandi dóms­
málaráðherra, var harkalega
gagnrýndur af vinstrimönnum,
sérstaklega Sósíalistum, fyrir að
sýna linkind í málinu og að halda
verndarhendi yfir þeim dæmdu.
Ránargata 50
Í septembermánuði árið 1953
var kona að nafni Arndís Þórðar­
dóttir dæmd í undirrétti til þriggja
mánaða fangelsisvistar fyrir að
„gera sér lauslæti annarra að
tekjulind.“ Þá var hún einnig svipt
bæði kosningarétti og kjörgengi.
Málið hófst þegar barna­
verndarnefnd Reykjavíkur kærði
það til sakadómara að herbergi í
húsi við Ránargötu 50 væru leigð
út fyrir bandaríska hermenn og
kvenfólk sem í för með þeim var.
Aðeins voru herbergin leigð út
til einnar nætur og eigandinn,
Arndís Þórðardóttir, hélt enga
skrá yfir leiguna. Þá var það talið
sannað að hún nýtti sér lauslæti
annarra sem tekjulind.
Herbergin sem um ræð­
ir voru á fyrstu hæð og í kjallara
hússins en í dómnum kom fram
að Arndís leigði fleiri en dátum.
Bæði íslenskir karlmenn og aðr­
ir erlendir nýttu sér „þjónustu“
Arndísar. Stúlk­
urnar dvöldu þá
með mönnunum
fram eftir kvöldi
en héldu síðan á
brott. Í framburði
stúlknanna fyrir
dómi kom það
fram að þær höfðu
haft samfarir við
mennina, „sumar í
fáein skipti en aðr­
ar oft.“
Bæði herbergin
voru útbúin með
dívönum og Arndís
græddi vel á starf­
seminni. Herberg­
ið á fyrstu hæð var
leigt fyrir 30 krónur
á hvorn einstak­
ling sem þar dvaldi
en kjallarinn á 100
krónur fyrir tvo.
Hún neitaði að hafa
vitað hvað færi fram
í herbergjunum en
viðurkenndi þó að
henni „hafi dottið
margt í hug í þeim
efnum.“ Hún segist ekki hafa skipt
sér af stúlkunum svo lengi sem
hún taldi þær hafa náð lögaldri.
Listi gekk á milli hermanna
Fyrr á því ári voru maður og kona
dæmd fyrir tilraun til að leigja
húsnæði til lauslætis. Ekki þótti
sannað að lauslæti hefði verið
stundað í húsakynnum þeirra og
hlutu þau því 45 daga skilorðs­
bundinn dóm. Maðurinn leigði út
herbergi á heimili sínu við Spít­
alaveg 2 og konan við Bústaða­
veg 2.
Bæði leigðu þau mestmegnis
bandarískum hermönnum, en
stundum Íslendingum, og hélt
hvorugt þeirra neina skrá yfir
leigjendur eða spurðu til nafns. Í
Þjóðviljanum segir: „Fyrrnefnd­
ur leigumáti, svo og tíð samdvöl
stúlkna og leigjenda, er látin
var afskiptalaus, þótti
dómaranum ótvíræður
vottur um þann ásetning
að gera sér lauslæti að
tekjulind.“
Í þessum málum var
Bjarni Benediktsson
dómsmálaráðherra sak­
aður um að tefja mál­
ið og beita sér fyrir því
að kveðnir yrðu upp
„hlægilegir málamynda­
dómar.“ Húsin voru víst
mun fleiri og vitað var
að listar með heimil­
isföngum gengu milli
hermanna á Keflavíkur­
flugvelli.
Bjarni svaraði Þjóð­
viljanum á þá leið að
málið hefði verið tek­
ið föstum tökum og að
allar tafir á því hefðu
verið vegna þess að
lögreglu hefðu borist
upplýsingar um frek­
ari brot á umræddum
stöðum sem þyrfti að
rannsaka.
Þjóðviljamenn vísuðu þessu
á bug og töldu Bjarna vísvitandi
þæfa málið. Hámarksrefsing fyrir
þessi brot væri fjögurra ára fang­
elsisvist. Gerði hann það vegna
þess að Bandaríkjamenn og inn­
lent þjónustulið þess væru „vin­
ir“ hans. Eina ástæðan fyrir því
að hann beitti sér yfirhöfuð í mál­
inu hafi verið vegna þess að kosn­
ingar væru í nánd og hann óttað­
ist almenningsálitið. n
Klæðlausar
dúkkur í leik-
fangaverslun
Í
september árið 1975 ráku
blaðamaður og ljósmyndari
Dagblaðsins upp stór augu
þegar þeir gengu fram hjá leik­
fangaverslun í Reykjavík. Þar mátti
sjá dúkkur sem er ekki frásögu
færandi nema vegna þess að þær
voru allar kviknaktar og í líki full­
orðinna kvenmanna. Ein þeirra var
með perlufesti og önnur með kór­
ónu og borða fegurðardrottningar.
Að öðru leyti allsberar. Fjölmiðla­
mennirnir spurðu búðareigand­
ann um dúkkurnar og komust að
því að þetta væri vesturþýsk fram­
leiðsla og að engin dúkkuföt væru
fáanleg fyrir línuna. Veltu þeir því
fyrir sér hvaða tilgangi þær þjón­
uðu í versluninni.
Hemmi Gunn
heimsmeistari í
pylsuvagnaakstri
Þ
ann 24. maí árið 1980
komust Hermann Gunnars­
son, knattspyrnuhetja og
dagskrárgerðarmaður, og
Auður Elísabet Guðmundsdóttir,
förðunarfræðingur og Ungfrú
Hollywood, í heimsmetabók
Guinness. Settu þau heimsmet
í kvartmíluakstri pylsuvagna, á
tveimur mínútum og fimmtíu sek­
úndum, en fyrra met átti breskur
pylsuvagnaökumaður. Hermann
og Auður óku vagni Bæjarins
Bestu sem venjulega stendur í
Austurstræti. Vagninn var 4,5 hest­
öfl og fengu þau leiðbeiningar frá
formanni Kvartmíluklúbbsins um
hvernig skyldi aka. Eftir að metið
var slegið stóð til að skora á hólm
eiganda pylsuvagnsins á Ráðhús­
torgi Kaupmannahafnar og svo
alla helstu pylsuvagna heimsins.
Kristinn Haukur Guðnason
kristinn@dv.is
Bjarni Benediktsson
var sakaður um að
taka ekki hart á
vændisleigu á Ránargötu 50
Bjarni Benediktsson dómsmálaráðherra.