Morgunblaðið - 07.12.2017, Blaðsíða 18

Virðisaukaskattar á útgáfu dagblaða í Evrópu
Land VSK, % Athugasemdir
Austurríki 10 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 20%
Belgía
0 Prentuð dagblöð og vikublöð
6 Sala tímarita
21 Netmiðlar
Bretland 0 Allt prentað mál er undanþegið VSK, en netmiðlar eru í almennu þrepi, 20%
Búlgaría 20 Fjölmiðlar njóta engra ívilnana í Búlgaríu
Danmörk
0 Prentmiðlar borga ekki VSK
25 Netmiðlar eru í almennu þrepi
Eistland
9 Sala áskriftarblaða
20 Netmiðlar og annað prentefni eru í almennu þrepi
Finnland
10 Sala áskriftarblaða
24 Netmiðlar og annað prentefni eru í efra þrepi, ásamt lausasölu dagblaða
Frakkland
2,1 Gildir um bæði prent- og netmiðla
20 Almennt þrep gildir um dagblöð sem innihalda aðallega auglýsingar, einkamálaauglýsingar eða klámefni
Grikkland
6 Prentmiðlar eru í neðra þrepi
24 Netmiðlar eru í almennu þrepi
Holland 6 Netmiðlar greiða 21% í VSK
Írland
9 Prentmiðlar eru í neðra þrepi
23 Netmiðlar eru í almennu þrepi
Ísland 11 Sala tímarita, dagblaða og landsmála- og héraðsfrétta-blaða er í neðra þrepi, netmiðlar greiða 24% í VSK
Ítalía
4 Prentmiðlar og netmiðlar eru í neðra þrepi
22 Klámefni og prentefni sem ekki fellur undir flokkunbókasafna, eins og landakort, er í efra þrepi
Króatía
5 Gildir um dagblöð sem eru með minna en 50% auglýsingamagn
13 Gildir um dagblöð sem eru með meira en 50% auglýsingamagn
Kýpur 5 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 19%
Lettland 12 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 21%
Litháen 9 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 21%
Lúxemborg 3 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 17%
Malta 5 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 18%
Noregur 0 Bæði prent- og netmiðlar eru undanþegnir VSK
Pólland
8 Prentmiðlar með ISSN eru í neðra þrepi, svo fremi að þeir séu með minna en 67% auglýsingamagn
23 Almennt þrep
Portúgal
6 Prentuð dagblöð og tímarit
23 Auglýsingamiðlar og klámefni
Rúmenía 5 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 24%
Slóvakía 20 Fjölmiðlar njóta engra ívilnana í Slóvakíu
Slóvenía 9,5 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 22%
Spánn
4 Dagblöð sem fá minna en 75% tekna sinna úr sölu auglýsinga
21 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 21%
Sviss 2,5 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 8%
Svíþjóð 6 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 25%
Tékkland 10 Netmiðlar eru í almennu þrepi, 21%
Ungverjaland 5 Auglýsingasala og netmiðlar eru í almennu þrepi, 27%
Þýskaland 7
Lægra þrep gildir um bæði lausasölu og áskriftarsölu
prentmáls, auglýsingamiðlar og netmiðlar falla í almennt
þrep, 19%
Heimild: WAN-IFRA, RSK
FRÉTTASKÝRING
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Samkvæmt nýlegum skýrslum frá
WAN-IFRA, alþjóðasamtökum
dagblaða og útgefenda fréttamiðla,
um stuðning ríkisvaldsins við fjöl-
miðla er samanburður á rekstrar-
umhverfi prentmiðla í helstu ná-
grannaríkjum okkar, sem og ríkjum
Evrópusambandsins, oftar en ekki
íslenskum prentmiðlum í óhag.
Sérstök nefnd um rekstrar-
umhverfi fjölmiðla var skipuð í árs-
lok 2016 og er gert ráð fyrir því að
hún muni skila af sér tillögum fyrir
lok þessa árs, en ekki er vitað hvers
eðlis þær tillögur verða. Hins vegar
vakti Bjarni Benediktsson, þá for-
sætisráðherra, máls á því í ágúst
síðastliðnum að staða fjölmiðla hér-
lendis væri slæm og að til greina
kæmi að endurskoða skattalegt um-
hverfi þeirra.
Forvitnilegt verður að sjá hvern-
ig hin nýskipaða ríkisstjórn Vinstri
grænna, Sjálfstæðisflokks og Fram-
sóknarflokks mun haga þessum
málum, en í stjórnarsáttmála henn-
ar er kveðið á um að ríkisstjórnin
eigi að huga að breytingum á skatt-
lagningu á tónlist, íslenskt ritmál og
fjölmiðla.
Fjögur ríki með 0%
Skýrslur þær sem um ræðir eru
annars vegar skýrsla WAN-IFRA
frá apríl síðastliðnum, „VAT rates
applied to news media in EU
Member States“, þar sem fjallað er
um tilhögun virðisaukaskatts í
ESB-ríkjunum, og hins vegar
skýrslan „Supporting the media;
State measures around the world“,
þar sem fjallar er um ríkisstyrki til
fjölmiðla um allan heim, en sú
skýrsla kom út í júní síðastliðnum.
Þegar rýnt er í þessar skýrslur
sést að útgáfa prentaðs máls nýtur í
flestum ríkjum Evrópu skattalegrar
ívilnunar í formi þess að útgáfa dag-
blaða er höfð í lægra þrepi virðis-
aukaskatts. Samkvæmt upplýs-
ingum á vef Ríkisskattstjóra gildir
það sama hér á landi, þar sem sala
„tímarita, dagblaða og landsmála-
og héraðsfréttablaða“ er skilgreind
sem vara eða þjónusta sem falli í
neðra þrep virðisaukaskatts.
Sá galli er hins vegar á gjöf
Njarðar að hér á landi er skatthlut-
fall lægra þrepsins 11%, sem er eitt
það hæsta í Evrópu. Á sama tíma er
meðaltal þess skatts sem Evrópu-
sambandsríkin 28 leggja á prentað
mál um 6,98%. Þess má geta að
lægra þrepið hér var 7% fram til
ársins 2014, en þá var ákveðið að
hækka það upp í 11%, á sama tíma
og almenna þrepið var lækkað í
24%.
Þegar horft er til ríkja Evrópu-
sambandsins er útgáfa dagblaða
undanþegin virðisaukaskatti í
þremur ríkjum; Bretlandi, þar sem
allt prentað mál er undanþegið
virðisaukaskatti, Belgíu og Dan-
mörku.
Af þeim ríkjum sem setja virðis-
aukaskatt á prentmiðla eru Frakk-
ar með lægsta hlutfallið, 2,1%, en
flest hinna ríkjanna hafa lægra
þrepið sitt einhvers staðar á milli
4% og 9%. Almenna reglan er sú að
prentmiðlar falla undir lægra þrep-
ið en stafrænt efni, eins og til dæm-
is vefútgáfur áskriftarblaða, telst til
vöru sem fellur undir almennt þrep
virðisaukaskatts. Tvö ríki Evrópu-
sambandsins, Búlgaría og Slóvakía,
skera sig hins vegar úr, þar sem
hvorugt ríkið ívilnar prentmiðlum á
nokkurn hátt.
Í sumum ríkjum, eins og á Spáni
og í Króatíu, þurfa prentmiðlarnir
að uppfylla skilyrði um auglýsinga-
magn til þess að fá lægri virðis-
aukaskattprósentu. Þannig þurfa
dagblöð á Spáni að afla minna en
75% tekna sinna með sölu auglýs-
inga til þess að útgáfa þeirra falli í
lægra þrepið en stjórnvöld í Króatíu
hafa ákveðið að virðisaukaskattur á
prentmiðla sé annaðhvort 5% eða
13%, eftir því hvort að auglýsinga-
magnið er meira eða minna en 50%.
Þegar horft er til Norðurlanda-
ríkjanna fimm sést að Ísland leggur
hæsta virðisaukaskattinn á prent-
aða fjölmiðla af öllum Norður-
landaríkjunum. Sem fyrr sagði inn-
heimta dönsk stjórnvöld ekki
virðisaukaskatt af sölu prentmiðla
en Noregur, sem stendur utan Evr-
ópusambandsins, innheimtir hvorki
virðisaukaskatt af prentmiðlum né
netmiðlum. Sala prentmiðla í Sví-
þjóð fellur undir lægra þrep virðis-
aukaskattsins, sem er 6% þar. Finn-
ar komast hins vegar næst okkur,
þar sem lægra þrep virðisauka-
skatts nemur 10%.
Beinir styrkir í ofanálag
Hlutfall virðisaukaskatts segir þó
ekki nema hálfa söguna um rekstr-
arumhverfið, þar sem sum þeirra
ríkja sem fjallað er um í skýrslum
WAN-IFRA ívilna fjölmiðlum einn-
ig með beinni hætti en með lægra
skatthlutfalli, eins og með sér-
stökum styrkjum. Á meðal þeirra
ríkja sem ívilna prentmiðlum með
þeim hætti má nefna Austurríki,
Belgíu, Frakkland og Ítalíu.
Þá veita stjórnvöld í bæði Dan-
mörku og Noregi beina styrki til
sumra prentmiðla. Í Danmörku eiga
prentmiðlar með fleiri en þremur
starfsmönnum sem fjalla um stjórn-
mál og menningu rétt á styrkjum
frá ríkinu, og nemur heildarupphæð
þeirra styrkja sem þar er úthlutað
um 446 milljónum danskra króna,
eða sem nemur tæpum 7,4 millj-
örðum íslenskra króna.
Í Noregi eiga prentmiðlar sem
gefnir eru út í 6.000 eintökum eða
minna rétt á framleiðslustyrk frá
ríkinu, og nema styrkirnir um 313
milljónum norskra króna, eða sem
nemur tæpum fjórum milljörðum ís-
lenskra króna.
Skattaumhverfið víðast betra
 Prentað mál nýtur ýmiss konar ívilnana í flestum ríkjum Evrópu  Útgáfa dagblaða oftast nær í
lægra virðisaukaskattþrepi  Meðaltal lægra þrepsins í Evrópusambandsríkjunum er tæp 7%
Morgunblaðið/Eggert
Ríkisstjórnin Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar er meðal annars talað
um að hugað verði að breytingum á skattlagningu á fjölmiðla.
18 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. DESEMBER 2017
Álfheimar 74, Glæsibær | 104 Reykjavík | ynja.is
Falleg
undirföt
og náttföt Þórshöfn | Í Grunnskólanum áÞórshöfn er síðasta vikan í nóv-
ember tileinkuð heilsusamlegu líf-
erni, svokölluð lýðheilsuvika þar
sem nemendur og starfsfólk eru
með heilsusamlegt líferni í brenni-
depli.
Skóladagurinn hefst klukkan átta
með því að nemendum býðst ljúf-
fengur hafragrautur í mötuneytinu
og hafa þeir verið ánægðir með
þessa nýbreytni.
Í skólanum voru þessa vikuna
unnin þemaverkefni sem tengdust
góðri heilsu og heilbrigðum lífsstíl.
Matseðill mötuneytisins var einnig
á afar heilsusamlegum nótum og
vikunni lauk með því að skólinn
bauð upp á sparinesti í hollari kant-
inum föstudaginn 1. desember sl.
Það voru því hressir og hraustir
krakkar sem byrjuðu dimma vetr-
armorgna á heitum hafragraut áður
en verkefni dagsins í skólanum hóf-
ust.
Morgunblaðið/Líney Sigurðardóttir
Þórshöfn Ánægðir unglingar með hafragraut og mandarínur að morgni.
Hafragrautur í boði í árlegri
heilsuviku nemenda á Þórshöfn
 Lýðheilsuvika í
grunnskólanum