Morgunblaðið - 07.12.2017, Blaðsíða 46

BAKSVIÐ
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Í háum stálhillum eru tölvur, lyklar
að húsum og bílum, símar, seðla-
veski, töskur og gervitennur.
Þarna eru líka skartgripir. Og
drónar. Þetta og margt annað er að
finna í geymslu óskilamunadeildar
lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu.
Geymslan er í húsnæði lögreglu-
stöðvar 4 við Vínlandsleið í Grafar-
holtinu í Reykjavík og eitt af verk-
efnum lögreglumanna stöðvarinnar
er utanumhald óskilamunanna og að
leita leiða til að koma þeim til skila. Í
þeim hópi eru Hilmar Gíslason
vörslumaður og Ásgerður Þóra Ás-
geirsdóttir, hópstjóri munavörslu.
Áður var talsvert um að gervi-
tennur bærust á borð deildarinnar
en það er nú orðið fremur sjaldgæft,
þar sem talsvert hefur dregið úr
notkun slíkra gripa. „Við fengum þó
eitt par fyrr í vikunni,“ segir Hilm-
ar. „Það fannst á borði á veit-
ingastað, matargestur hafði tekið
þær út úr sér og gleymt að setja
þær aftur upp í sig. Við vonumst til
að viðkomandi gefi sig fljótlega fram
þannig að hann geti nú gætt sér á
jólamatnum um hátíðarnar.“
Spurð hvort og hvernig upp-
gangsins í samfélaginu gæti í starf-
semi deildarinnar segir Ásgerður að
fólk sé ekkert kærulausara með eig-
ur sínar nú en áður, en munirnir
sem berist séu dýrari en áður. „Það
eru t.d. greinilega fleiri með mjög
dýra síma,“ segir hún. Þá er það
tímanna tákn að drónar eru farnir
að sjást í hillum óskilamunadeild-
arinnar, en núna eru þar þrír slíkir
sem eigendur hafa ekki fundist að.
Þess má geta að fleiri óskilamuna-
deildir eru á höfuðborgarsvæðinu en
þessi, því að Strætó er einnig með
slíka deild þar sem munum í óskilum
úr strætisvögnum er safnað saman.
Sanna þarf eignarhald
Fyrir um þremur árum tók lög-
reglan samskiptasíðuna Pinterest í
þjónustu sína. Þar eru birtar myndir
af mununum og stutt lýsing á þeim
og að sögn Hilmars er mikið hag-
ræði af því. Þess er þó gætt að segja
ekki frá öllum sérkennum munanna,
eins og t.d. rispum eða öðru slíku,
þannig að eigandinn geti sannað
eignarhald sitt, gerist þess þörf.
Er eitthvað um að fólk komi hing-
að og reyni að fá hluti sem það á
ekki? „Það er alltaf eitthvað um það,
en það var algengara áður fyrr,“
segir Ásgerður. „Fólk þarf að sanna
að það eigi hlutinn. T.d. varðandi
síma; það þarf að sýna IMEI-númer
hans, eða kunna lykilorðið inn í
hann. Þá koma margir með greiðslu-
kvittanir eða ljósmyndir af hlutum.
Þegar um er að ræða tösku þarf fólk
að geta sagt hvað er í henni.“
Hvað er gert við munina sem eng-
inn sækir? „Þeim er flestum fargað
eftir eitt ár og einn dag. Við geym-
um skartgripi reyndar lengur.
Þessu er öðruvísi farið með reið-
hjólin, kerrurnar og barnavagnana;
við höldum uppboð á þeim,“ segir
Hilmar.
Full taska af hjálpartækjum
„Við leggjum mjög mikið á okkur
til að koma hlutum út og það er einn
skemmtilegasti hluti starfsins þegar
það tekst, segir Ásgerður. Símarnir
eru næstum því undantekningar-
laust læstir og því þarf að beita ýms-
um brögðum og brellum til að hafa
uppi á eigendunum. Þess er gætt að
símarnir séu hlaðnir og sé hringt í
þá er því að sjálfsögðu svarað og
þannig reynt að komast að því hver
eigandinn er.
„Svo eru sumir með símana sína
þannig stillta að á skjáinn koma alls
kyns áminningar. Til dæmis kom á
skjá eins símans, sem var hjá okkur,
tilkynning um staðsetningu og stund
á fundi. Ég hringdi á staðinn og
þannig komst síminn í réttar
hendur,“ segir Ásgerður, sem segir
þetta vera einn skemmtilegasta
hluta starfsins. Þó að lögreglumenn
óskilamunadeildarinnar telji vissu-
lega ekki eftir sér að leita allra leiða
til að hafa uppi á eigendum týndra
síma vill hún benda símaeigendum á
að auðveldlega sé hægt að skrá nafn
eiganda og símanúmer aðstandanda
á skjáinn þannig að auðveldlega
megi hafa upp á eigandanum.
Ýmislegt áhugavert hefur rekið á
fjörur deildarinnar. Þau Ásgerður
og Hilmar rifja upp að nokkrum
sinnum hafi hjálpartæki ástarlífsins
af ýmsum toga verið í hópi óskila-
munanna. „Svo kom hingað einu
sinni taska sneisafull af slíkum hlut-
um og ýmsum búningum og búnaði
sem tilheyrði. Eigandinn gaf sig
aldrei fram,“ segir Ásgerður.
Hve stór hluti kemst í réttar
hendur? „Við komum nánast öllum
símum til eigenda sinna. Það er mis-
munandi með aðra muni, en meiri-
hluti þeirra komist í réttar hendur,“
segir Hilmar.
Peningar enn í veskjum
Ásgerður segir að útlendingar
sem fái týnda muni sína til baka séu
yfirleitt afar undrandi á því. „Þeir
eiga ekki orð yfir því að fá dýru sím-
ana sína aftur eða peningaveskin
með öllu í – bæði skilríkjum, pen-
ingum og kortum. Margir segja að
þetta myndi aldrei gerast í heima-
löndum þeirra,“ segir hún
Eru Íslendingar upp til hópa
heiðarlegir og skila því sem þeir
finna? „Já, það er tilfinning okkar.
Og fólk hefur oft talsvert fyrir því að
koma hlutum til okkar og oftast eru
allir peningar í veskjunum. Ég held
að flestallir geti sett sig í annarra
spor þegar kemur að því að týna
hlutum sem manni eru kærir,“ segir
Hilmar.
Óskilamunir Í óskilamunadeild lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu kennir margra grasa. Hilmar Gíslason vörslumaður deildarinnar vonast til þess að eigandi tannanna gefi sig fram fyrir jól
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Að störfum Þau Ásgerður Þóra Ásgeirsdóttir hópstjóri munavörslu og Hilmar Gíslason vörslumaður segja erlenda
ferðamenn, sem endurheimta muni sína fyrir tilstilli óskilamunadeildarinnar, undrandi á heiðarleika Íslendinga.
Tölvur, tennur, töskur og drónar
 Margt berst óskilamunadeild lög-
reglu  Segja Íslendinga heiðarlega
Í hillum Flestir óskilamunirnir eru
geymdir í eitt ár og einn dag.
Lyklar Nokkuð algengt er að lyklar
að húsum og bílum berist deildinni.
46 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. DESEMBER 2017
Laugavegi 103, við Hlemm | 105 Reykjavík | Sími 551 5814 | www.th.is
Sendum frítt
Skoðaðu úrvalið á www.th.is
Jólagjafir
Íþróttartaska
34.900 kr.
ADAX ullartrefill
8.900 kr.
Dömuhanskar
Herrahanskar
7.900-
14.500 kr.
14.500 kr.
ADAX
handtaska
34.900 kr.
ADAX ferðaveski
8.900 kr.
ADAX tölvutaska
29.900 kr.
ADAX hliðartaska
26.100 kr.