Morgunblaðið - 17.03.2018, Síða 16

16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. MARS 2018
FÆREYJAR
2 fullorðnir með fólksbíl.
verð á mann frá
ISK14.700
DANMÖRK
2 fullorðnir með fólksbíl.
verð á mann frá
ISK27.400
Vikulegar siglingar allt árið til Færeyja og Danmerkur.
Stangarhyl 1 | 110 Reykjavík | Sími: 570-8600
Smyril Line Seyðisfjörður 4702808 |
info@smyril-line.is | www.smyrilline.is
Taktu bílinn með
til Færeyja eða
Danmerkur
Bæklingurinn
okkar fyrir 2018 er
kominn út. Í honum
finnur þú fullt af
tilboðum og
verðdæmum. Hægt
er að nálgast hann á
www.smyrilline.is
Bókaðu
núna og
tryggðu
þér pláss
Eltak sérhæfir sig í sölu
og þjónustu á vogum
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Fyrir um tvo milljarða króna á ári
væri hægt að lyfta grettistaki í bar-
áttunni gegn loftslagsbreytingum á
Íslandi. Með því mætti binda svo
mikið kolefni að mikið munaði um.
Þetta kom fram í máli Árna
Bragasonar landgræðslustjóra á
vinnustofu Toyota á Íslandi um
loftslagsmál. Voru þar samankomnir
sérfræðingar sem ræddu ýmsar
hliðar loftslagsmála.
Úlfar Steindórsson, forstjóri
Toyota, hvetur loftslagshreyfinguna
til aukinnar samstöðu í baráttunni.
„Við höfum hér hlustað á sérfræð-
inga sem velta því daglega fyrir sér
hvernig draga má úr losun gróður-
húsalofttegunda. Þá ýmist með mót-
vægisaðgerðum, á borð við skóg-
rækt og endurheimt votlendis, eða
með því að draga úr losun. Eftir að
hafa hlustað á ræður þeirra er auð-
séð að ekki þarf mikla fjármuni til að
ná miklum árangri,“ sagði Úlfar.
Bitist um takmarkað fjármagn
„Mín upplifun er sú að svo tak-
markaðir fjármunir fari í málaflokk-
inn að í stað þess að hópurinn vinni
saman er byrjað að togast á um tak-
markaða fjármuni. Markmiðið hjá
þeim er það sama en hver segist
vera með betra verkefni en hinn.
Ef allir þessir aðilar færu saman í
verkefnið og fengju til þess fjármuni
væri hægt að ná miklum árangri á
ótrúlega skömmum tíma.“
Úlfar telur fjölmiðla hafa einblínt
um of á losun frá ökutækjum.
„Þegar málin eru hins vegar skoð-
uð í stóra samhenginu er bílaflotinn
að losa um 4% af gróðurhúsaloftteg-
undum á Íslandi. Til samanburðar er
framræst land að losa yfir 70%. Þar
væri hægt að ná árangri hratt.“
Úlfar rifjaði svo upp að Páll Sam-
úelsson, fyrrverandi forstjóri
Toyota, hefði árið 1990 gróðursett
fyrsta Toyota-skóginn í Borgarfirði.
Toyota hefði síðan stutt skógrækt og
endurheimt votlendis.
Ráðuneytið sendi ekki fulltrúa
Fram kom í opnunarávarpi Úlfars
að umhverfisráðuneytið hefði ekki
þegið boð um að mæta á fundinn.
Þá kom fram í máli Einars
Gunnarssonar, skógfræðings hjá
Skógræktarfélagi Íslands, að skóg-
rækt bindur nú orðið álíka mikið kol-
efni og fer í andrúmsloftið með
bruna bensíns í farartækjum. Vel
væri hægt að kolefnisjafna bruna
dísilolíu.
Einar sagði áætlað að 45% af elds-
neyti sem millilandaflugið notaði
væru keypt á Íslandi. Þar væri um
að ræða milljón tonn af koldíoxíði og
tvöfalt meira væri eldsneytið sem
keypt væri utan Íslands meðtalið.
Sigurður Eyþórsson, framkv-
æmdastjóri Bændasamtaka Íslands,
sagði hægt að fara margar leiðir í
þágu loftslagsmála. Bændur væru
tilbúnir að leggja lóð á þær vogar-
skálar. Þá til dæmis með nýjum
fóðurgerðum fyrir jórturdýr.
Árni Bragason landgræðslustjóri
sagði enn verið að framræsa meira
votlendi en væri endurheimt.
Endurheimtin væri árangursríkasta
leiðin til að draga úr losun gróður-
húsalofttegunda. Hann lýsti yfir
vonbrigðum með fjárveitingar til
loftslagsmála. Hinn 5. maí 2017 hefði
þáverandi ríkisstjórn boðað aðgerðir
í loftslagsmálum. Hins vegar hefði
núll krónum verið varið til mála-
flokksins á fjárlögum. Það hafi verið
„veruleg vonbrigði“. Hann rifjaði
svo upp kafla um mikilvægi lofts-
lagsmála í fyrsta áramótaávarpi
Katrínar Jakobsdóttur forsætisráð-
herra. Á fjárlögum hefðu farið 20
milljónir í loftslagsráð. Það væru
„gríðarleg vonbrigði“.
Árni vék líka að frárennslismálum
á höfuðborgarsvæðinu. Á hverju ári
væri kerfið að dæla svipuðu magni
áburðarefna í Faxaflóa og Íslend-
ingar flyttu inn árlega. Holræsa-
kerfið á Íslandi væri til skammar.
Gjaldið fer ekki í loftslagsmál
Reynir Kristinsson, stjórnar-
formaður Kolviðar, gagnrýndi ráð-
stöfun kolefnisgjalds. „Við höfum
hvatt ríkið til að kolefnisjafna sína
starfsemi. Þeir horfa á okkur eins og
við séum smábörn þegar við spyrj-
um hvort það megi ekki nota eitt-
hvað af þessum peningum til
kolefnisjöfnunar. Þeir segja að þetta
fari að sjálfsögðu í kassann og komi
loftslagsmálum ekkert við,“ sagði
Reynir. Til upprifjunar var markmið
kolefnisgjalds að draga úr losun
gróðurhúsalofttegunda. Gjaldið
hækkaði um síðustu áramót og var
áætlað í frumvarpi til fjárlaga 2018
að gjaldið skilaði 5,6 milljörðum í ár.
Það er margföld sú upphæð sem
fulltrúar umhverfissamtaka á fund-
inum töldu að þyrfti árlega til að
stórauka aðgerðir í loftslagsmálum.
Þá kom fram í máli Reynis að bíla-
leigur hefðu rætt við Kolvið um sam-
starf. Bílaleigurnar hefðu hins vegar
„ekki gert neitt“ í málunum.
Arnór Þórir Sigfússon, sem starf-
ar við vistfræðirannsóknir hjá verk-
fræðistofunni VERKÍS, flutti erindi
um ávinninginn af endurheimt vot-
lendis. Katanestjörn væri dæmi um
vel heppnaða endurheimt landslags.
Votlendisfuglar hefðu snúið aftur.
Betra að ofmeta votlendið
Jón Guðmundsson, lektor við
Landbúnaðarháskóla Íslands,
fjallaði í erindi sínu um aðferðir við
að mæla framræst land. Sagði hann
betra að ofmeta framræst land „en
skjóta einhverju utan“ þegar málin
væru til skoðunar.
Hlynur Óskarsson, dósent við
Landbúnaðarháskóla Íslands, sagði
megnið af kolefni í íslensku vistkerfi
bundið í mólögum. Hann fjallaði um
rannsóknir á losun frá sex fram-
ræstum svæðum á Vesturlandi. Nið-
urstaðan væri sú að losunin væri 3,8-
8,2 tonn af kolefni á hektara á ári.
Þessar tölur væru 0,6-10,1 tonn á
hektara á 11 svæðum á Suðurlandi
en rannsóknaraðferðin væri þá önn-
ur. Telur Hlynur það sýna enn betur
hversu losunin er mikil.
Hlynur segir íslensk stjórnvöld
enn ekki hafa valið endurheimt vot-
lendis sem aðferð til að draga úr los-
un gróðurhúsalofttegunda. „Ef við
ætlum að ná einhverjum árangri
verðum við að gera þetta. Þarna er
enda stærsti losunarpotturinn.“
Hvetur loftslagshreyfinguna
til að taka höndum saman
 Ákall forstjóra Toyota  Fulltrúi Kolviðar segir kolefnisgjaldið ekkert nýtast
Morgunblaðið/Eggert
Fundur Úlfar Steindórsson og Páll Þorsteinsson hjá Toyota á Íslandi ræða
málin. Hjá þeim situr Hlynur Óskarsson hjá Landbúnaðarháskóla Íslands.
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Enn sem komið er er afskaplega lítið
að frétta af kjarasamningum Ljós-
mæðrafélags Íslands og samninga-
nefndar ríkisins, að sögn Áslaugar
Írisar Valsdóttur, formanns Ljós-
mæðrafélags Íslands.
Áslaug Íris sagði í samtali við
Morgunblaðið í gær að haldinn hefði
verið félagsfundur í fyrradag þar
sem farið var yfir kjaramálin og
stöðuna í samningaviðræðunum, en
kjaradeilunni hefur verið vísað til
ríkissáttasemjara.
„Það er alveg ljóst að Ljósmæðra-
félag Íslands og samninganefnd rík-
isins eru alls ekki sammála,“ sagði
Áslaug Íris.
Hún segir að félagsfundurinn hafi
ekki verið haldinn til þess að ákveða
einhverjar aðgerðir heldur til þess
að upplýsa félagsmenn um stöðuna.
„Það er enn ekki búið að leysa úr
afleiðingum síðasta verkfalls okkar
því það er ekki ennþá búið að greiða
okkur laun fyrir unna vinnu, en það
mál unnum við fyrir héraðsdómi.
Ríkið áfrýjaði hins vegar málinu til
Hæstaréttar og Hæstiréttur hefur
enn ekki tekið mál okkar fyrir,“
sagði Áslaug Íris. Hún segir að
næsti sáttafundur hjá ríkissátta-
semjara verði haldinn á miðvikudag
í næstu viku. Fundað sé a.m.k. á
hálfs mánaðar fresti. „Ég vona að
samninganefnd ríkisins komi til
næsta fundar lausnamiðuð því þeir
hafa ekki verið það hingað til. Það
vita allir að þessa kjaradeilu þarf að
leysa og til þess að svo megi verða
þurfum við að finna skynsamlega
niðurstöðu,“ sagði Áslaug.
Morgunblaðið/Golli
Ljósmæður Ljósmæður huga að ný-
fæddu barni á fæðingardeildinni.
Nefndin og LÍ
alls ekki sammála
 Ljósmæður kalla eftir skynsemi
Umhverfis- og skipulagssvið
Reykjavíkurborgar hefur ákveðið
að ganga að tilboði Stálborgar ehf.
um rif á stúku og stæðum Valbjarn-
arvallar í Laugardal ásamt förgun
og landmótun.
Alls bárust sjö tilboð í verkið og
átti Stálborg lægsta tilboðið, tæpar
37 milljónir. Var það 69% af kostn-
aðaráætlun, sem hljóðaði upp á 53,5
milljónir. Stefnt er að því að hefja
verkið fljótlega.
Valbjarnarvöllur var tekinn í
notkun árið 1978. Mannvirki vallar-
ins voru í niðurníðslu og hafa verið
dæmd ónýt. Þegar mannvirkin hafa
verið rifin verður svæðið tyrft.
Þróttur hefur notað Valbjarnar-
völlinn sem æfingasvæði fyrir
barna- og unglingastarf undanfarin
ár og hyggst gera það áfram.
sisi@mbl.is
Stálborg rífur stúku
og stæði í Laugardal