Morgunblaðið - 17.03.2018, Blaðsíða 28
28 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. MARS 2018
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Sjö árum eftir að stríðið í Sýrlandi
hófst bitnar það sífellt meira á börn-
um og öðrum saklausum íbúum
landsins. „Ekkert lát er á stríðinu
með ótrúlegum, óviðunandi og
grimmilegum afleiðingum fyrir
börn,“ hefur fréttaveitan AP eftir
Geert Cappelaere, sem stjórnar
hjálparstarfi Barnahjálpar Samein-
uðu þjóðanna, UNICEF, í Mið-
austurlöndum. „Þetta er stríð gegn
börnum.“
Mjög erfitt er að meta manntjónið
í Sýrlandi vegna glundroðans í land-
inu frá því að stríðið hófst í mars
2011. Mannréttindahreyfingin Ob-
servatory for Human Rights, sem
fylgist grannt með stríðinu, segir að
alls hafi nær 354.000 manns látið lífið
í átökunum frá því að þau hófust fyr-
ir sjö árum, þar af 106.390 óbreyttir
borgarar. Þeirra á meðal eru 19.811
börn undir átján ára aldri og 12.513
konur.
Rannsóknarskýrsla, sem birt var í
breska læknablaðinu Lancet í jan-
úar, bendir til þess að hlutfall barna
meðal þeirra sem láta lífið í árásun-
um hafi aukist á síðustu árum. Um
23% óbreyttu borgaranna sem biðu
bana árið 2016 voru börn en á fyrsta
ári stríðsins var hlutfallið 8,9%.
Fleiri börn þurfa hjálp
Börnum sem þurfa neyðarhjálp
fjölgar einnig. Af um 8,35 milljónum
barna í Sýrlandi þurfa um 5,3 millj-
ónir á neyðaraðstoð að halda. Tæpar
þrjár milljónir þeirra eru á svæðum
þar sem erfitt er að koma nauðstödd-
um íbúum til hjálpar. Um 419.000
börn eru á svæðum sem eru í herkví,
að sögn OCHA, Samræmingarskrif-
stofu mannúðaraðstoðar Sameinuðu
þjóðanna. Barnahjálp SÞ segir að
meira en þrjár milljónir barna undir
fimm ára aldri þurfi matvælaaðstoð,
þeirra á meðal 20.000 börn sem þjást
af alvarlegri vannæringu.
Íbúar Sýrlands voru um 23 millj-
ónir þegar stríðið hófst og a.m.k. 5,4
milljónir þeirra hafa flúið frá land-
inu, að sögn Flóttamannastofnunar
Sameinuðu þjóðanna, UNHCR.
Embættismenn samtakanna telja
að um 6,1 milljón Sýrlendinga til við-
bótar hafi hrökklast frá heimkynn-
um sínum vegna stríðsins og dvelji
enn innan landamæra Sýrlands. Um
það bil helmingur þeirra, eða 2,8
milljónir, er á barnsaldri.
Hjálparsamtökin Handicap Inter-
national segja að um þrjár milljónir
manna hafi særst í stríðinu, þeirra á
meðal mörg börn. Um 1,5 milljónir
þeirra sem særðust fötluðust varan-
lega og þar af þurftu 86.000 að gang-
ast undir aflimun. Samtökin segja að
um þriðjungur þeirra sem hafa
særst í sprengjuárásum sé á barns-
aldri.
Rúmlega þrjár milljónir barna eru
á svæðum þar sem hætta stafar af
jarðsprengjum og sprengjum sem
féllu í loftárásum en sprungu ekki
strax. Um 40% þeirra sem hafa látið
lífið af völdum slíkra sprengna eru
börn, að sögn embættismanna Sam-
einuðu þjóðanna.
Stríðið hefur einnig orðið til þess
að heilbrigðis- og menntastofnanir í
landinu eru í rúst. Um 2,5 milljónir
barnanna geta ekki gengið í skóla
vegna átakanna.
Þúsundir barna biðu
bana í loftárásum
Á vefsíðu Syrian Observatory for
Human Rights segir að um 85%
þeirra sem liggja í valnum í stríðinu
hafi beðið bana í árásum hersveita
einræðisstjórnarinnar í Sýrlandi og
bandamanna hennar, þ.e. Rússa, Ír-
ana, liðsmanna Hizbollah-samtak-
anna í Líbanon og fleiri vopnaðra
hópa.
Að sögn mannréttindahreyfingar-
innar hafa rúmlega 25.000 óbreyttir
borgarar fallið í loftárásum sýr-
lenska stjórnarhersins, þar af 5.510
börn. Nær 6.900 óbreyttir borgarar
hafa beðið bana í flugskeyta- og loft-
árásum Rússa, þar af 1.702 börn.
Embættismenn Sameinuðu þjóð-
anna hafa sakað stjórnarherinn og
bandamenn hans um að hafa stuðlað
af ásettu ráði að hungursneyð á
svæðum uppreisnarmanna eftir að
birtar voru myndir af alvarlega van-
nærðum börnum í Austur-Ghouta
sem er í herkví.
Mannréttindasamtökin Amnesty
International segja að sýrlensk yfir-
völd hafi hengt um 13.000 manns í ill-
ræmdu fangelsi í grennd við Damas-
kus á árunum 2011 til 2015. The
Observatory for Human Rights telur
að enn fleiri, eða að minnsta kosti
60.000 manns, hafi dáið af völdum
pyntinga eða slæms aðbúnaðar í
fangelsum sýrlenskra yfirvalda.
Hreyfingin segir að um hálf milljón
manna hafi verið hneppt í fangelsi
frá því að stríðið hófst. Nokkur þús-
und manna hafi dáið í fangelsum ísl-
amista og annarra hreyfinga sem
hafa barist gegn sýrlensku einræðis-
stjórninni.
Þetta er stríð gegn börnum
Átökin í Sýrlandi bitna sífellt meira á börnum Mannfallið meðal barna hefur aukist síðustu ár
Börnum sem þurfa hjálp hefur einnig fjölgað Um 5,3 milljónir barna þurfa neyðaraðstoð
Afleiðingar stríðsins
Tölur skv. upplýsingum frá lokum síðasta árs
Þörfin á aðstoð
*og sprengna sem féllu í loftárásum en sprungu ekki strax
Týnda kynslóðin í Sýrlandi
Heimildir: UNICEF, UNHCR, OCHA, Eurostat
barnanna
þekkja ekkert
annað en
stríð
8,35
milljónir barna
35%
fleiri sýr-
lensk börn
dóu árið 2017
en árið
2016
fórnar-
lamba
jarðsprengna*
eru börn
geta ekki
gengið í
skóla
fleiri
börn eru
notuð í hernaði
en árið
2015
barna í
Sýrlandi þurfa
neyðar-
aðstoð
64%
allra íbúa
svæða í
herkví eru
börn
barna í
Sýrlandi lifa
við fátækt
þjást af
alvarlegri
vannæringu
50%
40%
21%
300%
48%
87%
19% 12%
barna
sem fara ein
til Evrópu og
leita hælis eru
frá Sýrlandi
Tugir þúsunda flúðu
» A.m.k. 70.000 manns hafa
flúið af tveimur átakasvæðum í
Sýrlandi síðustu tvo daga.
» Hermt er að um 40.000
manns hafi flúið frá Austur-
Ghouta sem er á valdi upp-
reisnarmanna og hefur verið í
herkví í um fimm ár.
» Að minnsta kosti 57
óbreyttir borgarar létu lífið í
árásum rússneskra herflugvéla
á tvo bæi í Austur-Ghouta, að
sögn mannréttindahreyfingar-
innar Syrian Observatory for
Human Rights (SOHR).
» Alls hafa rúmlega 1.300
óbreyttir borgarar beðið bana í
árásum á Austur-Ghouta frá
18. febrúar, um fimmtungur
þeirra börn.
» Hermt er að rúmlega
30.000 manns hafi flúið frá
Afrin-borg í norðurhluta Sýr-
lands vegna sprengjuárása
Tyrkja. 27 óbreyttir borgarar
létu lífið í árásunum í gær og
fyrrakvöld, að sögn SOHR.
Utanríkisráðherra einræðisstjórnar
Norður-Kóreu ræddi við sænska
ráðamenn í Stokkhólmi í gær og við-
ræðurnar renndu stoðum undir
fréttir um að Svíar gegndu lykilhlut-
verki í undirbúningi fyrirhugaðs
fundar leiðtoga Norður-Kóreu og
Bandaríkjanna.
Utanríkisráðherrann Ri Yong-ho
ræddi við Stefan Löfven forsætis-
ráðherra og Margot Wallström utan-
ríkisráðherra, viku eftir að Donald
Trump Bandaríkjaforseti samþykkti
að eiga fund með Kim Jong-un, ein-
ræðisherra Norður-Kóreu.
Haft var eftir sænskum embættis-
mönnum fyrir viðræðurnar í Stokk-
hólmi að þær myndu snúast um
kjarnorkuafvopnun á Kóreuskagan-
um og fyrirhugaðan fund Trumps og
Kim Jong-un. „Það er þörf á viðræð-
um núna og við erum ánægð með að
eiga þennan fund,“ sagði Wallström
eftir að hafa rætt við norðurkóreska
utanríkisráðherrann. „En við erum
ekki grunnhyggin, höldum ekki að
við getum leyst vandamál heimsins.“
Leiðtogafundur í Svíþjóð?
Svíþjóð hefur lengi haft tengsl við
Norður-Kóreu. Svíar opnuðu sendi-
ráð í Pjongjang árið 1975 og það var
fyrsta vestræna sendiráðið í borg-
inni. Það hefur gætt hagsmuna
Bandaríkjanna, Kanada og Ástralíu í
Norður-Kóreu og gegnt mikilvægu
hlutverki í þreifingum milli banda-
rískra og norðurkóreskra stjórnar-
erindreka.
Fjölmiðlar víða um heim hafa birt
fréttir um að Svíar gegni mikilvægu
hlutverki í því að undirbúa fundinn
og líklegt sé að hann verði haldinn í
Svíþjóð. Embættismenn sænska
utanríkisráðuneytisins vildu ekki
svara spurningum fréttamanna um
þann möguleika, að sögn fréttaveit-
unnar AFP.
Svíar undirbúa
leiðtogafund
Í Stokkhólmi Ri Yong-ho, utanríkis-
ráðherra N-Kóreu (fyrir miðju).
Ræða við utanríkisráðherra N-Kóreu
AFP