Saga - 2006, Qupperneq 11

— Getur þú í stuttu máli skýrt frá því hver er helsti munurinn á safn-
fræðslu eða safnkennslu annars vegar og hins vegar hefðbundnu námi sem
á sér stað í skólum?
Já, ég tel mig standa ágætlega að vígi hvað þetta varðar þar sem ég
þekki bæði sviðin. Sú menntun sem hægt er að bjóða upp á innan
safna er á margan hátt ólík hinni hefðbundnu og almennu mennt-
un eða kennslu sem fer að mestu fram í skólastofum. Það má segja
að hún geti verið óformlegri og því jafnframt betur sniðin að ólík-
um þörfum fólks, eða meira einstaklingsmiðuð ef svo má að orði
komast. Söfn og safnaupplifun lúta vissulega ákveðnum lögmálum
og safnið getur gefið fólki tækifæri til að upplifa og meðtaka þekk-
ingu á nokkuð annan og oft og tíðum óþvingaðri hátt en kennslu-
stofan. Tækifæri til menntunar á söfnum eru mörg og fjölbreytt,
enda tel ég að safnaumhverfið bjóði upp á nánast óendanlega
möguleika sem enn eru víða ónýttir. Á síðari árum hafa menn þó
gefið söfnum aukinn gaum og meðal annars hafa söfn fengið aukið
vægi í kennslufræði. Það sést til að mynda ágætlega varðandi hug-
myndir manna um fjölgreind (e. multipe intelligences).7 Fjölgreindar-
kenningar ganga út á það að hver einstaklingur hafi margþætta
greind, eða greindir, ef svo má segja, og að einstaklingurinn afli sér
þekkingar með mismunandi skynjun og upplifun og geti verið mis-
vígur á ólíkum sviðum. Þótt ákveðnum einstaklingi henti bóknám
vel getur annar staðið betur að vígi þegar kemur að sköpun.
Umhverfið innan safnanna býður þannig oft upp á fleiri mögu-
leika við miðlun en kennslustofan. Til að mynda er nálægðin við
gripi mikilvæg varðandi skilning, skynjun, upplifun og almenna
þekkingaröflun. Vissulega hefur skilningur á þessum þáttum auk-
ist meðal safnmanna og mörg söfn leggja áherslu á að sníða efni sitt
að þörfum barna. Þó má ekki gleyma því að slík framsetning getur
hentað fullorðnu fólki vel, þar sem leiðir fólks við að nema eða læra
eru mjög ólíkar og sumir fullorðnir meðtaka upplýsingar í raun og
veru á svipaðan hátt og börn. Það er mikilvægt að starfsfólk safna
og fræðimenn almennt séu meðvitaðir um þessar mismunandi
þarfir fólks og ólíkar leiðir við nám.
T I L H V E R S E R U S Ö F N? 11
7 Einn kunnasti talsmaður þessara hugmynda er bandaríski prófessorinn
Howard Gardner, sem gaf meðal annars út bókina Frames of Mind: The Theory
of Multiple Intelligences árið 1983. Frekari upplýsingar um þessa kenningu má
til að mynda á finna á Netinu: www.pzweb.harvard.edu/Research/MIS-
chool.htm.
Saga vor 2006-NOTA-2 26.4.2006 17:26 Page 11