Saga - 2006, Page 69

að brjótast til metorða í breskri utanríkispólitík í Austur-Evrópu til
að taka að sér að endurútgefa verk um norræna sögu og bókmennt-
ir löngu áður en slíkt efni náði þeim vinsældum sem það átti síðar
eftir að fagna undir lok aldarinnar?
Norðrið gegn suðrinu?
Um það leyti sem Blackwell réðst í það verkefni að endurskoða og
gefa út Northern Antiquities höfðu íslensk fræði ekki enn náð þeirri
fótfestu í bresku fræðasamfélagi sem þau síðar áttu eftir að ná,
meðal annars með auknum þýðingum á íslenskum fornbókmennt-
um svo og íslensk-enskri orðabók þeirra Richards Cleasbys og
Guðbrands Vigfússonar. Guðbrandur átti einnig eftir að gegna
stöðu dósents í íslenskum fræðum við Oxford-háskóla um tíma en
líta má á stofnun stöðunnar sem formlega viðurkenningu á ís-
lenskum fræðum innan háskólasamfélagsins í Bretlandi. Engin
hefð fyrir íslenskum fræðum hafði því myndast þegar Blackwell
réðst í verkefni sitt en þá höfðu nýlega verið gefnar út fyrstu heild-
stæðu þýðingarnar á íslenskum forntextum, þýðing George Webbs
Dasents á Snorra Eddu árið 1842 og þýðing Samuels Laings á
Heimskringlu árið 1844. Blackwell mun því í verki sínu einkum
hafa stuðst við latneska og þýska texta, svo sem af Landnámu og
Grágás, en virðist í einhverjum tilfellum hafa haft íslenskar útgáf-
ur til hliðsjónar ef marka má athugasemdir hans í fjölda neðan-
málsgreina. Aðgengi að þessum textum var, samkvæmt Blackwell,
líka ein meginforsenda þess að hann réðst í það verkefni að endur-
skoða verkið:
Þar sem útgáfa Percys biskups af „Northern Antiquities“ eftir
Hr. Mallet var gefin út þegar allar helstu heimildir um efnið
voru lítt þekktar, hefur núverandi ritstjóri verið knúinn til að
endurskoða verkið í heild sinni […].10
En hvernig gerðist það að Blackwell öðlaðist vitneskju og áhuga á
heimildum sem þá voru lítt kunnar samlöndum hans? Sú takmark-
aða vitneskja sem við höfum um lífshlaup Blackwells gefur enga
vísbendingu um kynni hans af þessum fræðum og hvergi í þeim
N O RT H E R N A N T I Q U I T I E S O G B L A C K W E L L 69
10 „Bishops Percy’s Edition of M. Mallet’s „Northern Antiquities“ having been
published at a period when the most important documents bearing on the
subject were but imperfectly known, the present Editor has necessarily been
obliged to revise the work throughout […].“ I.A. Blackwell, „The Editor’s
Preface“, Northern Antiquities (London, 1887), [1]. (þýðing höfundar)
Saga vor 2006-NOTA-2 26.4.2006 17:26 Page 69