Saga - 2006, Blaðsíða 179

Hörður Ágústsson listmálari
4. febrúar 1922 – 10. september 2005
IN ME M O R I A M
Hörður Ágústsson lést á Landspítalanum í Reykjavík hinn 10. sept-
ember síðastliðinn. Með honum er genginn einn fremsti og fjölhæf-
asti listamaður sinnar kynslóðar. Á hálfri öld skilaði hann marg-
földu ævistarfi sem myndlistarmaður, hönnuður, gagnrýnandi,
fræðimaður í sjónvísindum og brautryðjandi í rannsóknum á ís-
lenskri húsagerðarsögu. Hann var helsti baráttu- og hugsjónamað-
ur á sviði íslenskra sjónmennta, sem hélt því ótrauður fram að um-
búðirnar ættu sér innihald og mennt og menningararfur forms og
lita væri engu síðri en orðsins list.1
Ef nefna ætti eitthvað eitt sem markverðustu tíðindi hvað varð-
ar íslenska húsagerðarlist á seinustu áratugum 20. aldar þá er það
án efa sú breyting sem orðið hefur á viðhorfi manna til varðveislu
byggingararfsins og verndunar gamalla húsa. Merki þessarar vakn-
ingar má sjá í flestum byggðum landsins þar sem endurgerð hús frá
fyrri tíð eru orðin helsta staðarprýði og stolt heimamanna, áþreifan-
leg tenging nýrra kynslóða við mannlíf og menningu fyrri tíðar.
Margir hafa komið við þessa sögu en að öðrum ólöstuðum ber nafn
Harðar Ágústssonar þar hæst. Frá því á 6. áratugnum vann hann
sleitulítið að því að vekja athygli á sjónmennt þjóðarinnar frá fyrri
Saga XLIV:1 (2006), bls. 179–187.
M I N N I N G A R O R Ð
1 Minningarorðin eru unnin upp úr lengi grein höfundar: „Að opna augu þjóð-
ar, um framlag Harðar Ágústssonar til íslenskrar byggingarlistar“, sem birtist
ásamt fleiri greinum í sýningarskrá Listasafns Reykjavíkur í tilefni yfirlitssýn-
ingar á verkum Harðar Ágústssonar á Kjarvalsstöðum í febrúar 2005, bls.
32–49. (Hörður Ágústsson. Endurreisnarmaður íslenskra sjónmennta. Yfirlitssýning
á Kjarvalsstöðum 4. febrúar–24. apríl 2005. Ritstj. Pétur H. Ármannsson, þýð.
Alda Sigmundsdóttir. (Reykjavík 2005)). Í sýningarskránni eru auk þess ítar-
legar skrár um æviatriði og verk Harðar, unnar af Arndísi S. Árnadóttur list-
fræðingi: „Hörður Ágústsson, æviatriði og verk“, bls. 92–102.
Saga vor 2006-NOTA-2 26.4.2006 17:26 Page 179