Saga - 2007, Blaðsíða 186

flurft a› gera bet ur grein fyr ir óbirt um kín versk um verk um sem
höf und ar vísa til. Hvern ig tókst fleim a› fá a› gang a› fleim og
hvern ig geta a›r ir fræ›i menn feng i› slík an a› gang? Heim il da gildi
fless ara gagna ver› ur ekki sta› fest fyrr en Chang og Halli day gefa
ö›r um fræ›i mönn um færi á a› rann saka flau. Vafa samt gildi
‡missa ann arra heim ilda sem flau sty›j ast vi› er fló ótví rætt.
Ger emie R. Bar mé, pró fess or í asískri sagn fræ›i vi› The
Australi an National Uni versity, hef ur bent á a› höf und ar sty›j ist
mjög vi› kín verskar heim ild ir sem til heyri rót gró inni en lítt árei› -
an legri hef› sögu rit un ar sem kennd er vi› „óop in bera sagn fræ›i“
(wa is hi) e›a „villta sagn fræ›i“ (yes hi).6 fietta eru vel popp a› ar,
alfl‡› leg ar frá sagn ir af stjórn mála mönn um og sögu leg um at bur› -
um, frá sagn ir sem byggj ast laus lega á raun veru leg um at bur› um og
eru ná tengd ar skáld sagna ger› í Kína. Höf und ar vísa ósjald an til
slíkra verka. Hér skal tek i› eitt dæmi. Í um fjöll un fleirra um áform
Lins Lin bo, son ar Lins Biao sem var varn ar mála rá› herra Al fl‡›u -
l‡› veld is ins frá 1949 til 1971, um a› koma Mao fyr ir katt ar nef
byggja flau a› mestu leyti á rit inu Mousha Mao Zedong de heise taize
(Svarti prins inn sem reyndi a› myr›a Mao Zedong) eft ir Ming Xiao og
Chi Nan sem til heyr ir fless ari hef›.7 fiau vísa me› al ann ars í fletta
rit til stu›n ings fleim sta› hæf ing um sín um a› Lin Biao og kona
hans hafi ekki a› eins vit a› af áform um son ar ins held ur einnig stutt
flau (bls. 580). Utan fless ar ar vafasömu heim ild ar er hins veg ar ekk -
ert sem gef ur til kynna a› svo hafi ver i›.
fieg ar öllu er á botn inn hvolft vir› ist Sag an óflekkta einmitt vera
skrif u› inn an sömu hef› ar, fla› er a› segja vera sjálf „villt sagn fræ›i“.
fiessu til stu›n ings má benda á a› Chang og Halli day vir› ast gefa sér
a› flau hafi óhindr a› an a› gang a› hugs un um og til finn ing um Maos
og ann arra „per sóna og leik enda“. fiau flreyt ast ekki á a› upp l‡sa les -
end ur um kennd ir fleirra og innstu hugs an ir og setja svo punkt inn
yfir i-i› í bók ar lok me› flví a› veita okk ur a› gang a› huga Maos á
dán ar be›n um. fiar hrær› ist a› eins ein hugs un: „hann sjálf ur og eig in
völd“ (bls. 654). Vel krydd u› l‡s ing ar or› um og sög› frá sjón ar hóli al -
vit urs sögu manns er frá sögn in lík ari dramat ísku skáld verki en fræ›i -
legu heim ilda riti. fiannig b‡r hún tví mæla laust yfir skemmt ana gildi
en ger ir sí› ur til kall til a› telj ast eig in legt sagn fræ›i rit.
geir sigurðsson186
6 Gregor Bent on o.fl., „Mao: The Unknown Story—An Assess ment“, bls. 133.
7 Sjá Al fred L. Chan, „Mao: A Super Mon st er. Revi ew Art icle“, Pacific Af fairs
79:1 (2006), bls. 100.
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:58 PM Page 186