Saga


Saga - 2007, Blaðsíða 228

Saga - 2007, Blaðsíða 228
mót mæl anna á sjö unda ára tugn um voru óvin ir ís lenska rík is ins a› al lega fleir sem gagn r‡ndu tengsl in vi› Banda rík in og Atl ants hafs banda lag i›. fieir voru oft upp nefnd ir „komm ar“ og marg ir ótt u› ust a› ís lensk ir vinstri menn væru a› skipu leggja bylt ingu á Ís landi me› Al fl‡›u l‡› veld i› Ís land a› tak marki. Ótti and stæ› inga sós í alista fékk á sig raun veru legri mynd eft - ir at bur› ina 30. mars 1949 og upp frá flví tók stefna yf ir valda mi› af flví a› koma í veg fyr ir a› fless ir „komm ar“ myndu á ein hvern hátt trufla starf - semi flings ins, raska ró er lendra gesta e›a al mennt spilla ímynd Ís lend inga sem fri› sæll ar og l‡› ræ› is legr ar fljó› ar. fiar sem lei› ar stef bók ar inn ar er flessi tví skipt ing milli ís lenska rík is ins og óvina fless er ekki úr vegi a› dvelja a› eins vi› flá hags muni og hvata sem lágu a› baki ákvör› un um og a› ger› um rík is ins ann ars veg ar og óvina fless hins veg ar. Hags mun ir rík is ins eru frek ar aug ljós ir: rík i› bar ábyrg› á a› vernda borg ar ana og l‡› ræ› i›, a› fling i› fengi a› starfa óhindr a› og a› er lend ir gest ir væru ör ugg ir og óá reitt ir á ís lenskri grund. Á tím um kalda strí›s ins töldu hand haf ar rík is valds ins a› fless um hags mun um, fl.e. ör yggi rík is ins í sem ví›a stri merk ingu, væri best borg i› flannig a› Ís land tæki flátt í Atl ants hafs sam starf inu og a› hér væri her stö›. fieir sem ekki voru flessu sam flykk ir voru á einn e›a ann an hátt, á einu e›a ö›ru tíma bili, skil greind - ir sem óvin ir rík is ins og vík ur nú sög unni a› fleim. Óvin ir rík is ins er hug tak sem hing a› til hef ur ekki mik i› ver i› not a› í ís lenskri sögu rit un. Vi› flekkj um fló svip u› hug tök, t.d. úr frægu leik riti Hen rik Ib sens Fjand ma› ur fólks ins (n. En fol kefi ende), en kannski helst frá Sov ét ríkj un um sál ugu flar sem hug tak i› óvin ur fljó› ar inn ar (r. vrag nar oda) var á mis mun andi tím um not a› um mis mun andi fljó› fé lags hópa. Í Sov ét - ríkj un um voru óvin ir rík is ins of sótt ir af yf ir völd um, svipt ir borg ara leg um rétt ind um og jafn vel dæmd ir til fanga vist ar a› ósekju. Gu›ni not ar hér hug tak i› al mennt til a› l‡sa brei› um hópi fólks og hreyf inga sem ógn var tal in stafa af í kalda strí› inu. Óvin irn ir voru flannig af ‡ms um toga og til sög unn ar eru nefnd ir for ystu menn í verka l‡›s hreyf ing unni, fé lag ar í Æsku l‡›s fylk ing unni, rit stjór ar fijó› vilj ans, út gáfu stjór ar Máls og menn ing - ar, fé lag ar í MÍR, rót tæk ir náms menn, her náms and stæ› ing ar, her - stö›vaand stæ› ing ar og svo mætti áfram telja. fió svo a› bók ar tit ill inn gefi ákve› i› fyr ir heit um a› fjall a› ver›i um flessa hópa er kannski nær lagi a› segja a› Óvin ir rík is ins fjalli um óör yggi rík is ins gagn vart fless um borg ur - um, enda mik i› verk a› rekja sögu fless ara ólíku hreyf inga og ein stak linga. fia› er helst í sí› asta kafla bók ar inn ar, sem fjall ar um tíma bil i› 1968–1976, a› Gu›ni gef ur fless um óvin um sam eig in leg an merki mi›a. Sé lit i› yfir fla› sem fleg ar hef ur ver i› skrif a› um flessa sögu á Ís landi flá hef - ur alltaf reynst au› veld ast a› merkja „villta vinstr i›“ ein hvers kon ar and - ófi e›a mót mæl um. And óf ber oft me› sér eitt hvert skipu lag og tíma bil i› upp úr 1968 ber vissu lega keim af hreyf ing um sem skipu lög›u mót mæli e›a and óf — fló Gu›ni l‡si flví líka vel hvern ig skipu lags leysi ein kenndi ritdómar228 Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:58 PM Page 228
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224
Blaðsíða 225
Blaðsíða 226
Blaðsíða 227
Blaðsíða 228
Blaðsíða 229
Blaðsíða 230
Blaðsíða 231
Blaðsíða 232
Blaðsíða 233
Blaðsíða 234
Blaðsíða 235
Blaðsíða 236
Blaðsíða 237
Blaðsíða 238
Blaðsíða 239
Blaðsíða 240
Blaðsíða 241
Blaðsíða 242
Blaðsíða 243
Blaðsíða 244
Blaðsíða 245
Blaðsíða 246
Blaðsíða 247
Blaðsíða 248
Blaðsíða 249

x

Saga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Saga
https://timarit.is/publication/775

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.