Dagblaðið Vísir - DV - 12.10.2018, Blaðsíða 22

Dagblaðið Vísir - DV - 12.10.2018, Blaðsíða 22
22 FÓLK - VIÐTAL 12. október 2018 Varahlutaverslun og þjónusta TANGARHÖFÐA 4 110 REYKJAVÍK SÍMI 515 7200 www.osal.is osal@osal.is FAX 515 720 ÓSAL VARAHLUTAVERSLUN ég að fljúga til Íslands frá Suður­ Ameríku, langt og strangt ferða­ lag. Ég setti sem skilyrði að ég flygi á fyrsta farrými en þegar ég milli­ lenti í London kom að mér þekkt­ ur hægriöfgamaður, öskrandi og froðufellandi. Hann steytti hnef­ ann að mér og sagði mér að snáfa aftur í vélina þar sem ég ætti heima. En ég stóð, brosti og æsti mig ekki upp. Rólegheit og yfirveg­ uð viðbrögð eru það versta sem slíkir menn vita. Síðan settist ég niður og allir horfðu á og allt fraus. Hann fór í burtu en kom svo aftur ansi fýldur og settist í sætið hin­ um megin við ganginn. Þá lagði hann yfir sig teppið og sneri baki í mig alla leiðina til Íslands og ég hugsaði að hann ætti eftir að finna til í bakinu eftir þriggja tíma ferð,“ segir Hörður kíminn. Hörður man eftir öðru atviki þar sem fyrrverandi forseti Alþingis veittist að honum á myndlistar­ sýningu, í viðurvist fjölda fólks. „Hann hrópaði að mér að ég hefði verið á Austurvelli í þeim eina tilgangi að græða peninga. Að ég hefði selt plötur út á þetta og notað mótmælin til að auglýsa tónleikana mína. Mér var sagt að hann hefði verið drukkinn en það afsakar ekki neitt.“ Ekki nóg að taka á gerendunum Ísland hefur tekið miklum breytingum frá þessum ólgutím­ um fyrir sléttum áratug. Ríkis­ stjórnir hafa komið og farið, hrun­ mál hafa verið gerð upp fyrir dómstólum en stærsta breytingin er hinn ótrúlegi uppgangur í ferða­ mannaiðnaðinum. Talað er um góðæri en þó heyrast þær raddir sem segja að nýtt hrun gæti verið handan við hornið. Hafa Íslendingar lært af hrun- inu? „Ég fæ þessa spurningu oft þegar ég ferðast um heiminn. Það held ég að hljóti að vera og við eigum eftir að draga enn þá meiri lærdóm af því. Þetta tek­ ur allt sinn tíma að byggjast upp. Árið 1975 kom ég út úr skápnum þrítugur en ég hafði verið tíu ár að byggja mig upp í það. Ég stóð einn í þessum slag í byrjun og var útskúfaður í áratugi en mér tókst að virkja fleiri í baráttuna og síðan lærði samfélagið. Árið 2006 voru undirrituð lög um bann við mis­ munun á grundvelli kynhneigð­ ar, kynþáttar og fleiri hluta. Það var árangur fjölda fólks. Það tók 32 ár að ná þessum réttindum fram. Nú eru komin tíu ár frá hruni og það sama mun gerast. Öll uppgjör taka tíma og eru erfið, og þau eiga að vera það. Ef þetta er létt og löð­ urmannlegt verk þá gleymum við því strax. Við erum á góðri leið, segi ég, því fólk er aðhaldssamara, meðvitaðra og hætt að monta sig af veraldlegum gæðum. En stjórn­ málastéttin þráast við og því held­ ur baráttan áfram. Venjulegt fólk vill ekki samfélag leyndarhyggju, fláræðis, þjófnaðar og þöggunar.“ Nú hafa 39 bankamenn hlotið dóma og Geir Haarde dóm í lands- dómi. Hvernig finnst þér hafa verið tekið á gerendum? „Það er ekki nóg að taka á ger­ endunum heldur verður að taka á hugsunarhættinum. Við sjáum þetta núna með stjórnmálamenn og forstjóra. Hvernig þeir leyfa sér að hækka launin sín og gjáin milli þeirra og þjóðarinnar vex. Þetta er sjúklegt. Svo skilja þeir ekki að það sé ólga á vinnumarkaði. Þetta er einmitt hluti af uppgjörinu.“ Aðspurður um hrunið segir Hörður að það sé nú þegar búið, en hann eigi á þó ekki von á öðr­ um hamförum, líkt og áttu sér stað haustið 2008, í bráð. Varhugavert sé þó að setja öll eggin í eina körfu líkt og gert sé með ferðamanna­ iðnaðinn í dag. Ef það verður annað hrun, verð- ur þú aftur fyrsti maðurinn til að stíga fram á Austurvelli? „Ég er ekki spámaður og pæli lítið í því. Með þessari bók er ég að gefa keflið áfram til yngri kyn­ slóða og vonast til þess að það fólk læri af þessari reynslu minni. Þessi reynsla er dýrmæt, hún er ævistarf eins manns sem þurfti að ganga í gegnum gríðarlegan mótbyr en hafði sigur. Þetta fjallar um að vera manneskja í samfélagi. Þetta fjall­ ar um okkur öll. Þetta er sagan okkar allra.“ Samtökunum ’78 var rænt Víkur nú samtalinu frá hruninu og mótmælunum og að stöðu samkynhneigðra á Íslandi í dag. Hörður var aðalstofnandi og drif­ fjöður Samtakanna ’78 og virkur í starfi þeirra til ársins 1993. Á þeim tíma voru samkynhneigðir að byrja að koma út úr skápnum en mættu þó enn miklum fordómum. Síðan þá hefur ástandið breyst mjög mikið og samkynhneigð al­ mennt viðurkenndari nema hjá þröngum hópi. Hörður hefur hins vegar áhyggjur af stöðu samtak­ anna sem hann stofnaði. „Það hafa orðið miklar svipt­ ingar og þetta eru ekki þau sam­ tök sem ég stofnaði árið 1978. Við vorum félagsskapur og fjölskylda en seinna varð þarna yfirtaka og upprunalegu gildunum ýtt út. Í dag eru samtökin mér mjög fram­ andi og það þarf að skoða alvar­ lega hvað er að gerast þarna því að þetta er rekið með opinberu fé.“ Fyrir tveimur árum spruttu upp miklar deilur í samtökunum í tengslum við aðild BDSM félags Íslands. Ekki væri hægt að líkja baráttu BDSM­fólks við baráttu samkynhneigðra. Vildu margir meina að um fjandsamlega yfir­ töku væri að ræða og rifu með­ limaskírteini sín. „Við vorum búin að byggja samtökin upp en síðan var þeim rænt af okkur. En hvert félag er í raun ekki annað en fólkið sem þar situr og það fólk hefur oft valið sér misgóða stjórnendur sem hafa gert mistök. Ég set stórt spurn­ ingarmerki við Samtökin ’78 í dag og spyr hvað er þetta félag í dag?“ Varðandi stöðu samkyn­ hneigðra almennt segir Hörð­ ur Ísland á góðum stað og að kúvending hafi átt sér stað frá ár­ inu 1975. Verður hinn venjulegi samkyn- hneigði maður fyrir fordómum í dag? „Nei, varla meira en hver ann­ ar. Allar manneskjur lenda í því að verða ekki rétt skildar á einhverjum tímapunkti en ég sé ekki að fólk verði fyrir sérstökum fordómum í dag vegna samkyn­ hneigðar. Frekar transfólk og slíkir hópar. Þar er enn verið að víkka út hugtökin og velta steinum í samfé­ laginu.“ Telur þú að ykkar barátta á síð- ustu öld hafi rutt veginn fyrir þessa hópa? „Það gefur auga leið. Við vorum kallaðir alls konar ljót­ um orðum; kynvillingar, aftaní­ ossar, bakarar og fleira. Ég byrj­ aði að kalla mig homma sem var þá talið ljótt orð, síðan varð orðið samkynhneigður til. Tungumálið bergmálar allt ástandið. Í staðinn fyrir örfá ljót orð eru komin ótal vel meinandi og rétt lýsandi orð og margir flokkar yfir afbrigði til­ finningalífsins. Þetta sýnir glöggt þá miklu breytingu sem hefur átt sér stað.“ n „Ég talaði við fólk sem var á barmi þess að drepa sig Aldrei í felum Hörður varð umtalaðasti maður landsins á einu augnabliki árið 1975.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.