Dagblaðið Vísir - DV - 21.12.2018, Qupperneq 14

14 UMRÆÐA
Sandkorn
21. desember 2018
Spurning vikunnar
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru
hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
Aðalnúmer: 512 7000
Auglýsingar: 512 7050
Ritstjórn: 512 7010
Útgáfufélag: Frjáls fjölmiðlun ehf. Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson
Framkvæmdastjóri: Karl Garðarsson Aðalritstjóri og ábyrgðarmaður: Kristjón Kormákur Guðjónsson
Aðstoðarritstjóri: Einar Þór Sigurðsson Prentun: Landsprent Dreifing: Árvakur
Suðurlandsbraut 14
2. hæð
108 Reykjavík
FRÉTTASKOT
512 7070
ABENDING@DV.IS
Hvenær stígur fyrsti jólasveinninn fram sem transkona?
D
anaveldi hefur undanfarna
daga logað út af hneykslis-
máli sem við kemur gömlu
lagi sem er þjóðinni kært.
Hneykslið umrædda hófst þegar
að nemendur CBS-viðskipta há-
skólans í Kaupmannahöfn sungu
lagið „Den danske sang er en
ung blond pige“ í tilefni af stór-
um fundi í skólanum. Bein þýðing
á heiti lagsins væri „Danska lagið
er ung ljóshærð stúlka“. Lagið var
samið árið 1924 og hefur síðan lif-
að með dönsku þjóðinni.
Ein af þeim sem hlustuðu á
lagið var kvenkyns starfsmað-
ur sem var af erlendu bergi brot-
inn og dökkur á hörund. Í stuttu
máli móðgaðist hún vegna flutn-
ings og þá aðallega heitis lagsins,
kvartaði til stjórnenda skólans og
niðurstaðan varð sú að hér eftir
verður lagið, að öllum líkindum,
ekki sungið við opinberar athafn-
ir innan veggja skólans aftur. Dan-
ir brjáluðust vegna málsins og mat
flestra er að pólitískur rétttrúnaður
sé of langt genginn.
Guðmundur Brynjólfsson
djákni er í skemmtilegu við-
tal í helgarblaði DV. Í lok viðtals-
ins tæpir hann einmitt á þessari
meintu aðför að málfrelsinu og
spyr: „Hver gaf fólki úti í bæ heim-
ild til að taka orð úr umferð?“ Að
auki veltir hann því fyrir sér hvort
ekki verði gefinn út bæklingur um
hvernig eigi að fara með gaman-
mál á þessu jarðsprengjusvæði
sem opinber umræða er orðin.
Það er mikið til í þessu og
ástæða er til þess að staldra við.
Rétturinn til þess að móðgast
virðist vera orðinn nánast heilag-
ur og þar eru fjölmiðlar ekki sak-
lausir. Það að einhver hafi móðg-
ast yfir einhverju eru fljótunnar
fréttir sem yfirleitt vekja talsverða
athygli. Þær passa því ágætlega inn
í efnisframleiðslubrjálæðið sem
einkennir íslenska fjölmiðla.
Á liðnum árum hefur verið
skorin upp herör gegn jólalögum
með slæmum boðskap. Yfirleitt
er um að ræða lög þar sem kynja-
hlutverkin eru afar gamaldags, til
dæmis hvernig litlar stúlkur vagga
brúðum en litlir drengir sparka
í bolta í laginu „Nú skal segja“.
Veruleikinn er auðvitað ekki þessi
í dag. Í stað þess að sleppa laginu,
eins og mér skilst að margir skólar
geri, þá treysti ég íslenskum börn-
um fyllilega til þess að átta sig á
að sum lög og textar eru börn síns
tíma og ber að skoða í því ljósi.
Það er óþarfi að gera ráð fyrir því
að börn taki einhverja innrætingu
af gömlum lögum eða textum sem
sungnir eru einu sinni á ári.
Ef framheldur sem horfir þá er
stutt í að það verði samfélagsleg
krafa að fyrsti jólasveinninn stígi
fram sem transkona. Líklega væri
það táknrænast að Bjúgnakræki
yrði fórnað. n
Hvað borðar þú á aðfangadag?
Skjóta sig í fótinn
Samtök verslunar og þjónustu
voru mjög ósátt við auglýsingu
VR þar sem Georg Bjarnfreðarson
er í hlutverki verslunareiganda.
Sögðu þau Margrét Sanders og
Andrés Magnússon hjá SVÞ að
þau könnuðust ekki við slíka
yfirmenn og að dæmin í aug-
lýsingunum væru fjarri öllum
veruleika. Launafólk á Íslandi
kannast þó margt við að hafa
átt minnst einn nautheimskan
yfirmann á sínum starfsferli,
og á jafnvel enn. Það er góður
möguleiki að SVÞ sé að skjóta
sig í fótinn með gagnrýninni
á Georg Bjarnfreðarson. Það
er aldrei að vita nema þetta
verði til þess að það detti í gang
#alvöruyfirmaður-bylting þar
sem starfsmenn á plani deila
sögum af atvinnurekendum og
yfirmönnum.
Dýrt, tímafrekt og
tilgangslítið
Klaustursréttarhöldin svoköll-
uðu áttu að vera
yfirveguð leið
til að fá niður-
stöðu formlegra
dómstóla til að
kæfa niður dóm-
stól götunnar, en
málið er strax byrjað að leysast
upp í farsa. Komnar eru á kreik
samsæriskenningar um að
Bára „Marvin“ Halldórsdóttir
hafi verið að ganga erinda ein-
hverra afla. Reimar Pétursson,
lögmaður Miðflokksmanna,
ákvað svo að biðja um upptök-
ur frá Dómkirkjunni þrátt fyrir
að þar séu engar myndavélar,
sem segir að hann hafi ekki
athugað hvort svo væri þrátt
fyrir að skrifstofa hans sé í rétt
200 metra fjarlægð. Réttarhöld
eru alls ekki ókeypis, dómarar
eru á kjararáðslaunum og
réttar salir eru á dýrustu lóðum
landsins, lögmenn eru held-
ur ekki á neinum Landspítala-
launum. Því vekur þetta upp
spurninguna hvar gagnrýnend-
ur Björns Levís Gunnarssonar
Pírata séu í dag, en hann fékk á
sig ákúrur fyrir að leggja fram
dýrar, tímafrekar og tilgangs-
litlar fyrirspurnir.
„Mér er boðið í mat til dóttur
minnar. Nautasteik og humar í forrétt“
Alda Björk Skarphéðinsdóttir
„Kalkún“
Ólafur Waage
„Hamborgarhrygg, grafið
lambafille í forrétt og grafið
nautafille“
Eyþór Helgi Pétursson
„Mér er boðið í mat
og ég held ég fái humar, það er
uppáhaldið“
Jónína Ingólfsdóttir
Leiðari
Björn Þorfinnsson
bjornth@dv.is