Dagblaðið Vísir - DV - 22.02.2019, Blaðsíða 20

20 UMRÆÐA
Sandkorn
22. febrúar 2019
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru
hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
Aðalnúmer: 512 7000
Auglýsingar: 512 7050
Ritstjórn: 512 7010
Útgáfufélag: Frjáls fjölmiðlun ehf. Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson
Framkvæmdastjóri: Karl Garðarsson Aðalritstjóri og ábyrgðarmaður: Kristjón Kormákur Guðjónsson
Aðstoðarritstjóri: Einar Þór Sigurðsson Prentun: Landsprent Dreifing: Árvakur
Suðurlandsbraut 14
2. hæð
108 Reykjavík
FRÉTTASKOT
512 7070
ABENDING@DV.IS
Þetta er allt ykkur að kenna
S
ólveig Anna Jónsdóttir,
formaður Eflingar, Ragnar
Þór Ingólfsson, formaður
VR, Vilhjálmur Birgisson,
formaður VLFA, og Hörður
Guðbrandsson, formaður VLFG,
gengu öll út af samningafundi
hjá ríkissáttasemjara. Var fundi
slitið eftir aðeins hálftíma. Sól­
veig Anna sem hefur látið í sér
heyra í aðdraganda fyrirhugaðra
samningafunda sagði:
„Verkafólk á Íslandi hefur of
lengi þurft að þola láglaunastefnu
og stjórnlausan ójöfnuð. Verka-
fólk hefur skapað góðæri síðustu
ára með vinnu sinni. Atvinnurek-
endur hafa þó neitað að ganga
að sanngjörnum kröfum Eflingar
og samflotsfélaga. Verkfall er
þaulreynd og lögvarin aðferð
stéttarfélaga til að jafna hlut
vinnandi fólks gagnvart atvinnu-
rekendum.“
Verkföll gætu verið handan við
hornið og staðan er snúin og erfið.
En hún var alltaf fyrirsjáanleg og
löngu búið að vara þingheim við
sem hefur af fullum þunga tekið
við hundruðum þúsunda í launa­
hækkun og þannig tekið þátt í að
kynda undir óánægjubálinu. En
eins og oft vill verða benda þau
á aðra sem hafa hærri laun, eins
og klikkuð laun bankastjóra sem
benda kannski á húrrandi geðveik
laun þeirra sem eru í sjávarútvegi.
En skaðinn er skeður og
ábyrgðin hvílir á stjórnvöldum;
Bjarna Benediktssyni og
Katrínu Jakobsdóttur.
Mánaðarlaun Katrínar og Bjarna
hækkuðu um tæpa hálfa milljón
í árslok 2016 og þingmenn fengu
um 340 þúsund. Eini maðurinn
sem mótmælti og fékk líka ríflega
launahækkun var Guðni forseti.
Í beinni útsendingu á RÚV var
Guðna brugðið, hann hafði ekkert
við þessa launahækkun að gera og
tilkynnti að okkar smæstu bræður
og systur myndu fá að njóta hækk­
unarinnar um hver mánaðamót.
Þingmenn stungu hins vegar
þegjandi og hljóðalaust sín­
um stjarnfræðilegu hækkunum
í vasann og nú býður fjármála­
ráðherra almenningi 6.750 krónur
í þrepum á næstu þremur árum!
Er það furða að íslenskir
verkamenn sem og stór
hluti þjóðarinnar sé ósáttur
og fari fram á betri kjör?
Að verkalýðsleiðtogar lýsi yfir
að ekkert verði gefið eftir.
Þetta reddast!
Styrmir Gunnarsson, fyrrverandi
ritstjóri Morgunblaðsins, hefur
ítrekað varað við stöðunni sem nú
er upp komin. Í upphafi árs skoraði
hann á þingheim að draga áður
nefndar launahækkanir til baka.
Skammur tími væri til stefnu.
„Hennar fyrsta verkefni á að
vera og verður að vera að skapa það
andrúmsloft í kringum þessar við-
ræður að þær geti hafizt í raun um
þau efnisatriði, sem snúa beint að
atvinnurekendum og launþegum.“
Séríslenski hátturinn var hafður
á, hrokinn í fyrirrúmi, „þetta redd­
ast,“ hafa stjórnvöld líklega hugsað.
Og ef stjórnvöld eru enn að velta
fyrir sér af hverju viðræðurnar
muni líklega sigla í strand og enda
með verkföllum þar sem ekkert
verður gefið eftir, þá skal ég útskýra
það í stuttu en einföldu máli.
Árið 2016 hækkuðu mánaðar­
laun þingmanna úr 762.940 í
1.101.194 krónur.
Laun ráðherra hækkuðu úr
1.347.330 krónum á mánuði í
1.826.273.
Árið 2018 fékk forstjóri
Landspítalans eingreiðslu upp
á rúmar sex milljónir og launin
hækkuðu úr 2.088.993 í 2.586.913
krónur eða um 24 prósent.
Rektor Háskóla Íslands fór úr
1.353.571 í 1.634.723 krónur á
mánuði en á fimmta tug forstöðu­
manna ríkisstofnana fengu launa­
hækkun um þetta leyti.
Ábyrgðin er stjórnvalda
Á sama tíma og stjórnvöld hafa
hvellsprengt launarammann og
lagt grunninn að því andrúms­
lofti sem ríkir í þjóðfélaginu og
varað við launahækkunum hafa
launþegar horft upp á enn einn
sirkusinn eins og sturlaðar launa­
hækkanir bankastjóra. Mánaðar­
laun Lilju Bjarkeyjar Einarsdóttur,
bankastjóra Landsbankans, hækk­
uðu til dæmis um 1,7 milljónir
króna á einu ári eða um 82 prósent.
Forsætisráðherra sagði þessa
launahækkun óverjandi en hafði
sjálf þegið 35 prósenta hækkun
á sínum launum aðeins tveimur
árum áður.
Þjóðin horfir svo, eins og
Jóhann Páll Jóhannsson, blaða­
maður Stundarinnar, bendir á,
á útgerðareigendur sýsla með fé
almennings og græða á nýtingu
auðlindar sem er sameign
þjóðarinnar samkvæmt íslensk­
um lögum. Þar voru 2018 árs­
tekjur Kristjáns Loftssonar 33­föld
árslaun forstjóra Landsbankans og
234­föld meðallaun fiskvinnslu­
starfsmanns. Og þetta eru
afleiðingar pólitískra ákvarðana.
Og hvað fær hinn vinnandi
maður? Jú, rúmar sex þúsund
krónur! Rausnarlegt er það eða hitt
þó heldur.
Ríkisstjórnin hefur sýnt af sér
ótrúlegt ábyrgðarleysi með því að
hafa látið málin þróast á þenn­
an veg. Stéttastríð gæti verið
framundan. Þetta er ykkur að
kenna. Þjóðin hefur fengið upp í
kok, og sex þúsund kall dugar ekki
til að þagga niður í henni. n
Leiðari
Kristjón Kormákur Guðjónsson
kristjon@dv.is
Tveggja milljóna
sparnaður
Tölur liggja nú fyrir um
heildarlaun og annan kostnað
þingmanna fyrir árið 2018. Þar
er staðfest að það var mikill
sparnaður fólginn í því að
koma loksins Ásmundi Friðriks-
syni, þingmanni Sjálfstæðis­
flokksins, á bílaleigubíl.
Alþingi hefur mælst til þess
að þingmenn noti frekar
bílaleigubíla en einkabíla.
Kostnaðurinn hefur verið
óhóflegur hjá sumum lands­
byggðarþingmönnum, sérstak­
lega hjá Ásmundi. Á árunum
2014 til 2016 var kostnaðurinn
hjá honum í kringum fimm
milljónir á ári og rúmar fjórar
milljónir fyrir árið 2017.
Í febrúar í fyrra lét hann loks
til leiðast eftir harða gagnrýni
og færði sig yfir á bílaleigu­
bíl. Nemur heildarbifreiða­
kostnaður hans fyrir árið um
tveimur og hálfri milljón. Þetta
er sparnaður sem
nemur um tveimur
milljónum miðað
við fyrri ár en
hann er engu
að síður dýr­
asti þing­
maðurinn
í þessum
flokki.
Helg og óhelg svæði
Lilja Dögg Alfreðsdóttir mennta­
málaráðherra brá á það ráð að
skyndifriðlýsa það svæði Víkur­
garðs sem átti að fara undir
hótel. Var það gert eftir lang­
varandi þrýsting frá borgurum
sem annt er um minjavernd og
helgi garðsins.
Víkurgarður er ekki eini forni
kirkju garðurinn í  Reykjavík.
Hinn stóri Laugarneskirkju­
garður var friðlýstur árið 1930
og Breiðholtskirkjugarður árið
1981. Í Engey, Viðey, Hólmi við
Suðurlandsveg og Gufunesi,
norðan við núverandi graf­
reit, er einnig að finna fornar
grafir. Þá er forn kirkjugarður á
Seltjarnar nesi, við Seltjörn. Ekki
er vitað nákvæmlega hversu
langt allir þessir garðar náðu og
helgin því á huldu.
Vaknar þá sú spurning hvort
ekki þurfi að senda út her af
fornleifa fræðingum
til að komast til
botns í þessu að­
kallandi máli;
hvaða þúfa teljist
helg og hver
ekki?
Spurning vikunnar Hvað finnst þér um rúllukragaboli?
„Ég veit það ekki. Bara allt í lagi.“
Aron Breki Sigtryggsson
„Þeir eru í góðu lagi.“
Kristín Viktorsdóttir
„Mér finnst
þeir flottir.“
Svava Árnadóttir
„Þeir eru
bara fínir, maður.“
Hafliði Þór Þorsteinsson
„ Og hvað fær hinn
vinnandi maður?
Jú, rúmar sex þúsund
krónur! Rausnarlegt er það
eða hitt þó heldur.