Morgunblaðið - 24.01.2019, Page 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. JANÚAR 2019
sp
ör
eh
f.
Fararstjóri: Eyrún Ingadóttir
Suður-Kórea býður gestum sínum upp á framúrskarandi
úrval upplifana! Blanda af ævagamalli menningu og
nútímavæddu hátæknisamfélagi, stórbrotinni náttúru og
einstakri gestrisni þjóðar sem á sér 5000 ára sögu. Við
heimsækjum Seúl þar sem við skoðum Gyeongbokgung
höllina og kóreska þorpið Bukchon Hanok sem á sér um
600 ára sögu. Þá verður farið til borgarinnar Gyeongju á
suðausturströndinni sem oft er nefnd safnið án veggja.
6. - 19. október
Kynntu þér úrval ferða á baendaferdir.is
Sími 570 2790 | bokun@baendaferdir.is | Síðumúla 2, 108 Reykjavík
Allir velkomnir á kynningarfund 24. janúar kl. 20:00
hjá Bændaferðum í Síðumúla 2, 2. hæð.
Suður-Kórea
Íbúðir sem eru í byggingu á höfuðborgarsvæðinu eru að
jafnaði 118 fermetrar að stærð. Meðalstærð íbúðanna er
þó mismunandi á milli sveitarfélaga og hverfa en skv.
fasteignaskrá eru íbúðir sem eru í byggingu um þessar
mundir stærstar í Garðabæ og Mosfellsbæ eða á milli
150-160 fermetrar að jafnaði.
Þessar upplýsingar koma fram í gögnum sem fylgdu
tillögum átakshóps í húsnæðismálum sem kynntar voru í
fyrradag og byggjast m.a. á svörum sem fengust hjá
sveitarfélögum og upplýsingum Samtaka iðnaðarins.
Bent var á þegar tillögurnar voru kynntar að íbúða-
framboðið hentaði síður tekju- og eignalitlu fólki og stór
hluti lítilla íbúða sé í byggingu í hverfum þar sem fer-
metraverð er hvað hæst og þar sem fermetraverðið er
lægra virðist mest vera byggt af stærri íbúðum.
Samkvæmt upplýsingum átakshópsins frá Reykja-
víkurborg er meðalstærð íbúða í byggingu í borginni
innan við 100 fermetrar í flestum borgarhlutum og um
87 fermetrar í borginni í heild. Flestir af þeim bygging-
arreitum í borginni þar sem meðalstærð íbúða er minnst
eru miðsvæðis í Reykjavík þar sem íbúðaverð er hæst.
Í sérstökum viðauka með tillögum átakshópsins um
íbúðir í byggingu og byggingarspám kemur fram að á
öllum kjarna- og vaxtarsvæðum, þ.e. höfuðborgarsvæð-
inu, Suðurnesjum, Akranesi, Árborg, Hveragerði, Ölfusi
og Akureyri, eru um 6.600 íbúðir í byggingu og 76%
þessara íbúða eru með 2-4 herbergjum. 55% íbúða í
byggingu eru á bilinu 61-120 fermetrar að stærð.
Talið er mögulegt að hefja uppbyggingu á 5.000-9.000
íbúðum á höfuðborgarsvæðinu á þessu og næsta ári sem
gætu verið tilbúnar til búsetu 2021 og 2022. Til lengri
tíma litið megi gera ráð fyrir að á öllum skipulags- og
þróunarsvæðum, óháð skipulagsstigi, sé hægt að byggja
um 34 þúsund íbúðir á komandi árum.
Svör fengust líka frá 6 sveitarfélögum utan höfuð-
borgarsvæðisins, Vogum, Reykjanesbæ, Ölfusi, Akur-
eyri og Akranesi sem sýna að 2.000 íbúðir séu langt
komnar í skipulagsferli. Gert sé ráð fyrir um 4.000 íbúð-
um til viðbótar í aðalskipulagi Voga og Reykjanesbæjar
og rammaskipulagi á Akureyri.
Samandregið kemst átakshópurinn að þeirri niður-
stöðu að margt bendi til að vandamálið lúti fremur að
skorti á íbúðum fyrir þá sem höllum fæti standa en að
ekki séu nógu margar íbúðir í byggingu eða undir-
búningi. omfr@mbl.is
Minni íbúðir reistar í dýrum
hverfum og stærri í ódýrari
 Íbúðir í byggingu á höfuðborgarsvæði að jafnaði 118 fm
Morgunblaðið/Hari
Byggingar Talið er að á yfirstandandi ári og á næsta ári
verði lokið við 4.900 íbúðir á höfuðborgarsvæðinu.
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Alþýðusamband Íslands leggur til
að skattþrepum í tekjuskattskerfinu
verði fjölgað í fjögur og að fjórða
þrepið verði hátekjuþrep. Þetta
kemur fram í til-
lögum um breyt-
ingar á skattkerf-
inu sem efna-
hags-, skatta- og
atvinnumála-
nefnd ASÍ hefur
unnið og ræddar
voru og sam-
þykktar á fundi
miðstjórnar ASÍ í
gær.
Er markmið
breytinganna sagt vera að létta
byrðum af fólki með lágar- og milli-
tekjur, auka jafnrétti og koma á
sanngjarnri skattheimtu.
Skattleysismörk hækki
Tillaga um skattleysismörk geng-
ur ekki eins langt og lagt er til í
kröfugerðum VR og Starfsgreina-
sambandsins á hendur stjórnvöldum
frá í haust, þar sem þess var krafist
að lágmarkslaun verði skattfrjáls
með tvöföldun persónuafsláttar, sem
verði síðan stiglækkandi með hærri
tekjum. Í nýbirtum skattatillög-
um ASÍ segir að skattleysismörk
eigi að hækka og fylgja launaþróun
og þessar breytingar eigi að auka
ráðstöfunartekjur mest hjá þeim
sam hafa laun undir 500.000 kr. á
mánuði.
Sólveig Anna Jónsdóttir, for-
maður Eflingar, segir að eftir mikla
vinnu í efnahags- og skattanefndinni
og vinnuhópum um skattamálin hafi
niðurstaðan orðið sú að fara fram
með hugmyndafræði sem snýr að
því hvernig verkalýðshreyfingin í
ASÍ vill sjá skattkerfið byggt upp og
setja ákveðinn ramma. ,,Þetta var
viss málamiðlun sem átti sér stað
innan nefndarinnar en það var sam-
eiginleg afstaða allra að miklu máli
skipti að við myndum komast að
sameiginlegri niðurstöðu,“ segir
hún.
Að sögn hennar hefur ASÍ ekki
áður lagt fram hugmyndir af þessu
tagi sem snúa að skattkerfinu.
Spurð hvort upphafleg krafa SGS
félaganna um skattalækkanir standi
segist Sólveg Anna hafa haldið
samninganefnd Eflingar upplýstri
um þá vinnu sem hefur átt sé stað í
ASÍ nefndinni. ,,Og ég hef farið yfir
það með samninganefndinni að til
þess að það mætti verða af því að við
gætum sameinast á vettvangi ASÍ
um þessar tillögur, þá ætti sér stað
viss málamiðlun en sökum þess að
við förum þarna fram með þennan
ramma þá gefst okkur hér í Eflingu
tækifæri til að halda áfram að móta
hugmyndirnar og vinnuna. Það
skiptir miklu máli að innan þessa
ramma þá er gengið út frá því að
breytingarnar muni auka ráðstöf-
unartekjur mest hjá þeim sem hafa
laun undir 500 þúsund og þar erum
við að tala um verulega aukningu
ráðstöfunartekna, sem komi til
þeirra sem eru með lítið á milli
handanna og þeirra sem hafa farið
mjög illa út úr þeim breytingum á
skattkerfinu sem hafa verið gerðar
að undanförnu,“ segir hún.
Barnabótakerfið eflt til muna
Þess er einnig krafist í skattatil-
lögum ASÍ að barnabótakerfið verði
eflt til muna þannig að það nái til
meginþorra barnafólks. Dregið
verði verulega úr tekjuskerðingum
og tekjuskerðingamörk verði hækk-
uð og þau fylgi launaþróun. Enn
fremur er lagt til að húsnæðisstuðn-
ingskerfin verði endurreist og koma
verði í veg fyrir að sveiflur í eigna-
verði hafi áhrif á húsnæðisstuðning
og afkomu launafólks.
Í greinargerð með skattatillögum
ASÍ kemur fram að tryggja þurfi að
skattkerfisbreytingin leiði ekki til
þess að þrengt verði að samneysl-
unni og innviðum velferðar.
,,Til að mæta tillögunum getur hið
opinbera horft til nokkurra mögu-
legra tekjuöflunarleiða ss. hækkun-
ar fjármagnstekjuskatts sem eykur
samræmi í skattlagningu launa og
fjármagns, upptöku auðlegðarskatts
og aukins skattaeftirlits,“ segir í
fréttatilkynningu frá ASÍ.
Bendir ASÍ á að auknar ráðstöf-
unartekjur hinna tekjulágu muni
koma fram í auknum neyslusköttum.
Þá sé eðlilegt að notendur sameig-
inlegra auðlinda greiði fyrir það eðli-
legt afgjald. Jafnframt vill ASÍ að
skattaeftirlit verði aukið til muna og
að brugðist verði gegn kennitölu-
flakki.
Í rökstuðningi með þessum tillög-
um kemur fram að breytingar á
tekjuskattskerfinu eigi að auka jöfn-
uð og bæta lífskjör þorra almenn-
ings og að þær ,,hefðu jákvæð eða
hlutlaus áhrif á 95% einstaklinga á
vinnumarkaði.“
Minnt er á að rannsókn hag-
deildar ASÍ frá 2017 hafi sýnt að
skattbyrði hinna tekjulægstu hafi
hækkað mest á undanförnum árum
og dregið hefur úr jöfnunarhlutverki
skattkerfisins.
„Munar þar mest um að skatt-
leysismörk hafa ekki fylgt launa-
þróun og vaxta- og barnabótakerfin
hafa markvisst verið veikt og eru nú
í skötulíki miðað við það sem áður
var.“
ASÍ vill fjög-
ur skattþrep
Morgunblaðið/Eggert
Við störf Skattabreytingarnar eiga að auka ráðstöfunartekjur mest hjá fólki með laun undir 500.000 kr. á mánuði.
 Málamiðlun átti sér stað í skatta-
nefnd ASÍ, að sögn formanns Eflingar
„Ég hef aldrei verið hrifinn af fjölþrepa tekjuskatts-
kerfi,“ segir Óli Björn Kárason, formaður efnahags- og
viðskiptanefndar Alþingis, þegar hann er inntur eftir við-
brögðum við tillögum Alþýðusambandsins. „Tvö skatt-
þrep til viðbótar, eins og ASÍ leggur til, auka flækjustig,
gera skattkerfið ógegnsærra og auka jaðarskatta.“
Óli Björn segir að útfærsla á hugmyndum ASÍ liggi
ekki fyrir. Það skipti máli hvort verið sé að leggja til að
innleiða tvö ný skattþrep sem eru undir lægra skattþrep-
inu (36,94% tekjuskattur og útsvar) eða hvort hug-
myndin sé að hefja skattheimtu þar sem yfir helmingur
launa skuli greiddur í skatta. „Hærra skattþrepið – 46,24% – er sannar-
lega hátekjuskattur og verður ekki lengra gengið.“
„Ég tek undir með ASÍ að þær breytingar sem verði gerðar á tekju-
skattskerfinu miði að því að styrkja stöðu þeirra sem lakast standa. En við
getum ekki gengið þannig fram að gengið sé á ráðstöfunartekjur annars
launafólks sem stendur bærilega. Með því er verið að innleiða vinnuletj-
andi skattkerfi og á því munu allir tapa til lengri tíma.“
Óli Björn bendir á að nú sé verið að vinna á vegum ríkisstjórnarinnar að
útfærslu á tillögum um breytingar á tekjuskattskerfinu. „Sú vinna miðar
fyrst og fremst að því að létta undir með þeim sem lægri tekjur hafa. Að
þessu leyti eru ASÍ og ríkisstjórnin samstiga.“ sgs@mbl.is
Kerfið má ekki vera letjandi
FORMAÐUR EFNAHAGS- OG VIÐSKIPTANEFNDAR
Óli Björn
Kárason
Sólveig Anna
Jónsdóttir