Ófeigur - 15.12.1950, Blaðsíða 44

44
ÓFEIGUR
stutt álit um þessa breytingu. I nefndinni áttu sæti
Kristján Bergsson, formaður Fiskifélags íslands, Pálmi
Loftsson og Þorsteinn Þorsteinsson í Þórshamri. Komst
nefndin einróma að þeirri niðurstöðu, að landið hefði
ekki efni á að halda upp landhelgisgæzlu með stór-
skipum, heidur ætti að nota að mestu leyti vopnaða
báta við gæzluna, m. a. vegna þess, að erfiðara væri
fyrir brotleg skip og báta að varast þá. Stórskipin gætu
menn séð langar leiðir, og væri miklu auðveldara að
halda uppi njósnum um ferðir þeirra heldur en varð-
bátanna. Samkvæmt þessu lagði nefndin til, að ríkið
hefði við gæzluna eitt stórt skip og 4—6 báta, eftir
því sem fjárhagur ríkisins leyfði. Alþingi samþykkti
þessa breytingu svo að segja mótstöðulaust. Hin óvirku
varðskip, liggjandi inni á höfnum landsins 1932—34,
höfðu vakið óbeit ails almennings á skipulagi, sem
var í einu ofviða þjóðinni um kostnað, en svo að segja
gagnslaust. „Óðinn“ var seldur úr landi til Svíþjóðar.
íslendingum var ekki sársaukalaust að sjá myndarlegt
varðskip hverfa úr flotanum til annars lands. En hjá
því varð ekki komizt, eins og málum var nú háttað.
Pálmi Loftsson lét nú smíða hér á landi varðbát, sem
var nefndur ,,Óðinn“ og hefur verið mikið happaskip.
„Þór“ var eftir ^þetta lítið notaður til gæzlu, en þvi
meira til hafrannsókna. Síðan var hann leigður ein-
stökum mönnum til togveiða og loks Reykjavíkurbæ
til að afla neyzlufiskjar handa borginni, sem fyrr er
að vikið. Að lokum var „Þór“ seldur manni, sem stund-
aði einkarekstur. Sannaðist því áþreifanlega tillaga mín
að ekki átti að kaupa þriðja varðskipið.
Pálmi Loftsson taldi landhelgisgæzlunni bezt borgið
með því, að ríkið ætti eitt stórt skip, eins og „Ægi“, til
örðugustu starfa við björgun skipa og manna á sjó.
Með stórskipinu vildi hann hafa fjóra vopnaða báta
og 1—2 til vara. Allur gæzluflotinn átti að sinna jöfn-
um höndum björgunarmálum og landhelgisvörhum. Eft-
ir að vélbáturinn „Óðinn“ var byggður, vildi Pálmi.
Loftsson halda áfram bátabyggingunum, þar til flot-
inn væri fullsmíðaður. En þá stóð á fjárveitingu frá
ríkissjóði. Varð Skipaútgerðin þá að taka báta á leigu
og gera ráðstafanir til, að full not yrðu af starfi þeirra.
Meðan varðskipin voru þrjú, voru engu síður uppi
kröfur frá ýmsum verstöðvum um staðbundna varð-