Skessuhorn - 23.11.2005, Side 41
SKESSiíliöBKI
MIÐVIKUDAGUR 23. NÓVEMBER 2005
41
Jólaró - nokkur ráð til að koma í vegfyrir streitu
Þó að jólin séu vissulega mikill
gleðitími hjá flestum landsmönn-
um geta þau líka verið streitumesti
tími ársins. Til að halda þessi full-
komnu jól sem við höldum að séu
sjálfsögð setjum við á herðar okkur
ótal skyldur; vinnu, jólaboð, inn-
kaup, bakstur, þrif, sjáum um börn-
in í jólafriinu, skipuleggjum við-
burði og margt, margt fleira. Með
nokkrum aðferðum má þó minnka
jólastressið og hafa meiri ánægju af
hátíðinni.
1. Gerðu fjárhagsáætlun.
Aður en haldið er í búðirnar er
gott að vera búin að ákveða hvað
þú hefur efni á að eyða miklu í
gjafir. Fylgdu þessari áætlun. Ef þú
gerir það ekki er hættan sú að
kvíðinn fyrir kreditkortareikn-
ingnum láti á sér kræla og stressið
er óumflýjanlegt. Það er líka ó-
þarfi að vera nokkra mánuði ffam í
nýja árið að borga fyrir jólin. Pass-
aðu þig á því að vera ekki í keppni
um að kaupa flottustu og stærstu
gjafirnar því það er ekki það sem
jólin snúast um. Prófaðu þig áfram
með heimatilbúnar gjafir eða
gefðu til góðgerðarmála í nafni
einhvers og sendu honum svo jóla-
kort.
2. Skipulegðu aðventuna.
Merkm við ákveðna daga á daga-
talinu fyrir búðarráp, smáköku-
bakstur, heimsóknir til vina og
vandamanna og allt það sem þig
langar að gera. Það er gott að á-
kveða allar máltíðir sem þú ætlar að
vera með og versla fyrir þær í einu
lagi. Þá kemurðu í veg fyrir ferðir í
búðina á síðustu stundu. Áætlaðu
þér góðan tíma í matarinnkaupin
svo að raðir og umferð auki ekki á
stressið.
3. Segðu bara nei.
Fólk mun skilja það að þú getur
ekki látið sjá þig alltaf, alls staðar.
Þú átt eingöngu að fara og gera það
sem þú vilt. Þannig er hægt að
sleppa sektarkennd og streitu vegna
anna. Ef þú kemst ekki undan að
gera eitthvað, slepptu þá einfald-
lega einhverju öðru í staðinn.
4. Ekkifara í jólafrí frá
heilsusamlegu lífemi.
Það er algjör óþarfi að sleppa sér
í óhollustunni bara af því það eru
Alþjóðadagur bama
Alþjóðadagur bama er haldinn
hátíðlegur þann 20. nóvember ár
hvert. Frá 1954 hefur þessi dagur
verið nýttur til að beina athygli að
málefnum er varða réttindi barna.
Þetta árið vilja SOS-barnaþorpin
leggja áherslu á mikilvægi þess að
veita börnum sem búa á svæðum þar
sem náttúruhamfarir hafa geisað,
skjóta aðstoð og að tdl séu úrræði
sem tryggi öryggi þeirra.
Hinn 20. nóvember árið 1954
staðfestu Sameinuðu þjóðimar al-
þjóðlegan dag bama. Fimm ámm
síðar gáfu Sameinuðu þjóðimar út
yfirlýsingu um réttindi bama og var
þetta fyrsta skjalið sem gefið var út
af stofnuninni sem eingöngu fjallaði
um réttindi bama. Yfirlýsingin hafði
siðferðilega þýðingu, en var ekki
lagalega bindandi. Eftir langt um-
ræðutímabil var samningurinn um
réttindi bama samþykktur í nóvem-
ber 1989 með atkvæðagreiðslu á
allsherjarþinginu. I september árið
efrir hafði samningurinn fengið hin-
ar 20 nauðsynlegu staðfestingar fyr-
ir gildistöku sem hluti þjóðarréttar.
Þýðing hans fyrir nútíma löggjöf um
mannréttindi var seinna áréttuð á al-
heimsráðstefnunni um mannréttindi
í Vín árið 1993. Hinar 54 greinar
sáttmálans ná yfir allt ffá rétti barns
til að forðast kynferðislega og efna-
hagslega misnotkun og til réttarins á
að hafa eigin skoðun, réttinn til
menntunar, heilbrigðisþjónustu, og
möguleika á að vera efhahagslega og
félagslega óháð.
Síðastliðið ár hafa náttúrhamfarir
lagt í rúst heimili fjölda fólks víðs
vegar í heiminum. Má þar nefna:
Tsunami í Suður Asíu, felhbylirnir
sem fóm yfir Norður og Mið Amer-
íku, hungursneyðin í Niger og nýaf-
staðinn fellibylur sem gjöreyðilagði
stór svæði af Norður Pakistan og
Indlandi.
Börn skipa stærsta hóp þeirra
vamarlausu fórnarlamba sem ekki
hafa burði til að geta sér vörn veitt á
tímum náttúruhamfara og verða því
yfirleitt verst úti. Dánartíðni barna í
kjölfar slíkra atburða er há auk þess
sem fjöldi barna lætur lífið effir að
hörmungamar em afstaðnar vegna
skorts á mat, vatni, skýli og læknis-
aðstoð. Enn sorglegri, er sú stað-
reynd að oft á tíðum tekur enn
skelfilegra ástand við í h'fi þeirra
bama sem lifað hafa hörmungamar
af. Tafir á neyðaraðstoð til um-
komulausra bama eykur líkindin á
að þau lendi í höndum glæpamanna
sem bera enga virðingu fyrir lífi
þeirra og nýta sér ástandið til að
græða peninga: í kjölfarið upplifa
böm kynferðislega misnotkun, þau
em seld í vændi, í barnaþrælkun auk
þess sem þau em seld til ólöglegar
ættleiðingar. Hver dagur í hfi þeirra
einkennist af ótta og niðurlægingu.
Kerfisbtmdinn misnotkun bama í
formi bamssals er orðin ábatasöm
atvinnugrein og er ágóði þess met-
inn í milljörðum króna.
Bömin sem em í mestri hættu á
að lenda í höndum misyndismanna
em þau sem hafa misst annan eða
báða foreldra sína í náttúmhörm-
ungum, eða þau sem hafa orðið við-
skilja við foreldra sína. Vegna þessa
liggur það til gmndvallar að mati
SOS-barnaþorpanna að sameigin-
legur skilningur náist um málefhi
barna og í framhaldi þess, verði gerð
samþykkt að hálfu Sameinuðu þjóð-
anna að á tímum náttúmhamfara, sé
börnum veitt sérstök neyðaraðstoð,
sem felst í tafarlausri og markvissri
vernd þeirra. Markviss verndun
barna krefst nánar samvinnu við yf-
irvöld og skráningu allra barna sem
em ein á vergangi. Mikilvægt er að
bjóða upp á úrræði til að tryggja ör-
yggi barna, og er tímabundin vistun
í ömggum skýlum þar sem valdir
fagmenn starfa ein leið til þess,
Einnig þarf að finna leiðir til að gera
allt sem hægt er til að sameina fjöl-
skyldur sem hafa sundrast í kjölfar
náttúmhörmunga og tryggja að fjöl-
skyldur hafi úrræði til að sjá börnum
sínum farborða.
SOS-barnaþorpin hafa sinnt
mannúðarmálum í Pakistan síðan
1975 og starfa um þessar mundir
náið með stjórnvöldum við að skrá
niður þau börn sem em ein á flæk-
ingi á svæðinu í kringum Muzaffara-
bad, þar sem skjálftínn kom hvað
verst niður. Björgunar og leitarlið
samtakanna safnar eins miklum
upplýsingum og hægt er um hvert
bam, og er þeim svo fylgt tíl SOS-
jól. Maður á að sjálfsögðu að leyfa
sér margt gott en það hjálpar oft að
horfa á heildarmyndina. Ohollusta
og hreyfingarleysi mun sennilega
auka á stressið enn ffekar þegar frá
h'ður. Fáðu þér ávöxt eða salat og
vatnsglas áður en þú heldur af stað
svo að þú borðir ekki yfir þig í jóla-
boðinu, passaðu þig á að fá nægan
svefn og hreyfðu þig eins og þú
getur þó að það sé mikið að gera.
5. Taktu þér pásu.
Þó að það sé mikið að gera má
alltaf finna korter sem þú getur ver-
ið einn með sjálfum þér og hlaðið
batteríin. Farðu inn í mannlaust
herbergi og fáðu þér sæti í smá-
smnd, farðu út að ganga, hlustaðu á
rólega og þægilega tónlist. Finndu
þér eitthvað að gera í smátíma sem
kemur aftur reglu á hjartsláttinn og
veitir þér ró.
6. Gleymdu fullkomnu
jólunum.
Það getur alltaf eitthvað komið
upp á. Þú þarft að vera lengur en þú
ætlaðir þér í vinnunni, leiðinlegt
mál innan fjölskyldunnar kemur
aftur upp á yfirborðið, lyftíduftíð
neyðarskýlisins í Rawalpindi, sem er
staðsett nálægt Islamabad. Börnin
eru skráð inn í opinberan pakist-
anskan gagnagrann til að auðvelda
ferhð að koma þeim aftur tdl síns
heima.
SOS-barnaþorpin smddu aðgerð-
ir pakistanskra stjórnvalda sem
fólust í tímabundnu banni á ættleið-
ingum barna, en það var gert í þeim
tilgangi að hindra bamssal. „Byggt á
umfangsmikilli reynslu okkar á því
að veita börnum sem orðið hafa við-
skila við fjölskyldu sína í kjölfar nátt-
úruhörmunga, þá vitum við að það
gemr tekið mánuði að finna ættingja
þeirra og koma þeim aftur til síns
heima. Því er áríðandi að fundin séu
ráð til að vista börnin á öruggum
stað á meðan að öllum ráðum er
beitt til að finna fjölskyldu og ætt-
ingja þeirra," sagði Richard Pichler,
yfirmaður SOS-barnaþorpanna á al-
þjóðlega vísu. Ein slík leið, er sú
lausn sem SOS-bamaþorpin, veita
munaðarlausum börnum og börn-
um sem hafa orðið viðskila við fjöl-
skyldu sína í kjölfar náttúruhamfara.
En það eru barnaþorpin, sem veita
markvissa langtíma miðaða aðstoð
við umönnun munaðarlausra og yf-
irgefinna barna.
Agiísta Hlín Gústafsdóttir,
Markaðs- og verkefnastjóri
SOS-bamaþorpanna
■
gleymdist í kökuna og þú færð á þig haldi. Vertu viðbúinn þessu og
gagnrýni fyrir eitthvað í þínu jóla- takm því sem koma skal.
Að lokum er alltaf gott að hafa í huga
hin tíu geðorð Geðræktar:
1. Hugsaðu jákvætt, það er léttara
2. Hlúðu að því sem þér þykir vænt um
3. Haltu áfram að læra svo lengi sem þú lifir
4. Lærðu afmistökum þínum
5. Hreyfðu þig daglega, það léttir lundina
6. Flæktu ekki lífþitt að óþórfii
7. Reyndu að skilja og hvetja aðra í kringum þig
8. Gefstu ekki upp, velgengni í lífinu er langhlaup
9. Finndu og ræktaðu hæfileika þína
10. Settu þér markmið og láttu drauma þína rætast
Skrifstofuþjónusta
fyrir þig?
Viltu meiri tíma með fjölskyldunni?
Meiri tíma til að sinna sölu- og markaðsmálum?
Meiri tíma til að stjórna fyrirtækinu?
Hætta að liggja yfír bókhaldinu á kvöldin og um
helgar? Losna við að innheimta?
Viltu fá góða skrifstofuþjónustu á góðu verði?
Bjóðum upp á alhliða
skrifstofuþ j ónustu
fyrir einstaklinga og fyrirtæki.
> Bpkhald og launakeyrslur
• Utgáfa og innheimta reikninga
• Greiðsluþjónusta og Jjármálastjórn
• Arsreikningar og skattauppgjör
• Endurskoðun
> Rekstrarráðgjöf
Bottjíusta
VESTIILANIS
Bjarnarbraut 8,
Borgarnesi
Sími 433 7550
Getum við
aðstoðað þig?
4
Fjölritunar- og
útgáfuþjónustan
Hönnun, prentun
& frágangur
Kveldúlfsgötu 23-310 Borgarnes
437 2360 - 893 2361
olgeirhelgi@islandia.is
t
w
w.' Jr .,J ■ ■ jp ‘^7 -
WÐiqraiíei tu 6 - Borqai 'iie si - sími
píOr ■ • * •i t r. v ■ r, 1
{paitjUUteXsXsJ
teRptol? Qgoíjft? <pf? fiínnfpfáSí
nQ^—miogp
(oi ccjnwx il(oftpir<ro:i:<oi