Heimsmynd - 01.10.1991, Blaðsíða 14

HEIMSMYND
B
UPPLJÓSTRANIR
Sannieikanum hagrætt... Heimsmethafi...
Madonna prýddi for-
síðu tímaritsins Vogue
í maí árið 1989. Eins
og sjá má af myndinni
lengst til vinstri er
ýmislegt hægt að
gera. Brjóst og læri
söngkonunnar voru
sniðin af, skipt var um
sundbol, lit hárs og
húðar breytt og tennur
og augu hvíttuð auk
þess sem nefið hefur
verið smækkað lítið
eitt.
EKKERT AÐ MARKA MYNDIRNAR
Söngkonan þekkta Ma-
donna hefur prýtt forsíður
fjölmargra tímarita og af ár-
angrinum er ekki annað að
sjá en að hún gæti allt eins
haft af því lifibrauð að sitja
fyrir á myndum eins og að
syngja. En ekki er allt sem
sýnist. Eftir að tölvutæknin
hélt innreið sína fyrir alvöru í
prentiðnaðinn hafa ljós-
myndarar og setjarar tekið
að hagræða „sannleikanum“.
Ljósmyndir eru skannaðar
inn í tölvuna og síðan getur
leikurinn hafist. Lit húðar og
hárs er breytt, svitaholur og
hrukkur eru þurrkaðar út
þannig að áferð húðarinnar
verður óaðfinnanleg. Þá má
laga kjálkalínuna, breikka bil
milli augnanna, laga nefið og
ekki sakar að gefa vörunum
örlitla fyllingu í leiðinni. Smá
falsanir eins og að hvítta
tennur og augu þykja sjálf-
sagðar og sömuleiðis stækk-
un brjósta og eyðing keppa á
óæskilegum stöðum. Utkom-
an er tilbúin fegurð, andlit
sem ekki eru til í raunveru-
leikanum. Benda má á að
þetta getur orðið æði ójafn
leikur, því fjölmargar konur
eyða háum fjárhæðum í hvers
kyns andlitskrem til að líta út
eins og þær fyrirsætur sem
auglýsa varninginn en vita
ekki að fyrirsæturnar hafa
tölvutæknina sér til fulltingis.
Það eru ekki aðeins tísku-
blöðin sem tekið hafa þessa
tækni í þjónustu sína. Þegar
Persaflóastríðið var í þann
mund að brjótast út mátti sjá
andlit bandarísks hermanns
upplýst af hita og glæringum
frá sprengingu á forsíðu
fréttatímaritsins Time. Að
sjálfsögðu var hér aðeins um
tilbúna mynd að ræða því
þegar myndin birtist, 10. des-
ember 1990, hafði stríðið
ekki enn brotist út auk þess
sem aldrei kom til þess að
kjarnavopnum væri beitt.
Mörgum hefur ofboðið
hversu langt er gengið í að
hagræða sannleikanum og
vilja kalla þetta hreina sögu-
fölsun. Sennilega er þó ekk-
ert eitt atvik sem farið hefur
fyrir brjóst jafn margra og
þegar hið virta tímarit Nat-
ional Geographic hagræddi
mynd af píramíðunum í Giza
þannig að bil milli þeirra var
minnkað til þess að þeir
kæmust báðir fyrir á forsíð-
unni.
Það er vissara að taka
myndum með fyrirvara því
máltækið „myndir ljúga
ekki“ á ekki lengur við rök
að styðjast. Nær væri að
segja „taktu myndirnar ekki
of hátíðlega, þær gætu verið
að ljúga“.
122 HEIÐURSGRÁÐUR
Fróðleiksþyrstir íslendingar eiga þess nú kost að hlýða á
séra Theodore M. Hesburgh, heiðursrektor University og
Notre Dame. Hann hefur meðal annars unnið það sér til
ágætis að hafa hlotið fleiri heiðursdoktorsnafnbætur en
nokkur annar maður hér á jörð samkvæmt Heimsmetabók
Guinnes. Hesburgh er þekktasti núlifandi menntamála-
frömuður Bandaríkjanna. Hann hefur ekki langt upp laup-
ana þótt hann sé orðinn sjötíu og fjögurra ára því hann á
sæti í rúmlega áttatíu stjórnum og nefndum auk þess sem
hann ferðast vítt og breitt til að taka á móti viðurkenning-
um og halda tölur.
Hingað er Hesburgh kominn sem aðalræðumaður á mál-
þingi um háskóla og háskólamenntun í Bandaríkjunum sem
haldið verður í Háskóla Islands fyrsta til fimmta þessa mán-
aðar.
14 HEIMSMYND