Dagblaðið Vísir - DV - 08.11.2019, Blaðsíða 8

8 UMRÆÐA
Sandkorn
8. nóvember
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru
hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
Aðalnúmer: 512 7000
Auglýsingar: 512 7050
Ritstjórn: 512 7010
Útgáfufélag: Frjáls fjölmiðlun ehf. Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson
Framkvæmdastjóri: Karl Garðarsson Ritstjóri: Lilja Katrín Gunnarsdóttir
Prentun: Torg prentfélag Dreifing: Póstdreifing
Suðurlandsbraut 14
2. hæð
FRÉTTASKOT
512 7070
ABENDING@DV.IS
Spurning vikunnar Hvað er besta ráð sem þér hefur verið gefið?
U
m fátt var meira talað í
vikunni en stofnun nýs
flugfélags sem hlot-
ið hefur nafnið Play.
Margt af fólkinu á bak við Play
kemur úr rústum WOW air, til
dæmis María Margrét Jóhanns-
dóttir. Hún var verkefnastjóri
á sam-
skiptasviði
WOW en
er nú sam-
skiptastjóri
Play. Mar-
ía er syst-
ir Helga Jó-
hannssonar,
sérfræðings í svæfingalækn-
ingum, sem starfar í Lundún-
um. Helgi hefur getið sér gott
orð inn-
an lækna-
heimsins
og var til
að mynda
á lista dag-
blaðsins
Evening
Standard
í fyrra yfir
áhrifamestu einstaklingana í
London árið 2018.
Maðurinn og boltinn
V
ið Íslendingar erum vanir
því að sum mál blási upp,
nái hámarki á degi tvö og
séu svo gleymd og grafin á
degi fjögur. Viðbrögð við sigri leik-
arans Atla Rafns Sigurðssonar gegn
Borgarleikhúsinu í héraðsdómi er
ágætis dæmi um það.
Upphófust miklar ritdeilur um
dóminn, uppsögnina, #metoo
hreyfinguna, rétt þolenda til
að njóta nafnleyndar, sem og
persónuárásir á milli tveggja,
þjóðþekktra kvenna. Önnur
er komin af Rauðsokkum og
kvenskörungum, hefur verið
ein ástsælasta leikkona landsins
síðan hún byrjaði að leika sem
barn og skefur ekki af skoðunum
sínum. Hin er aktívisti,
baráttukona þolenda ofbeldis,
skelegg og óhrædd.
Báðar höfðu þær mikið til síns
máls í sínum skrifum, að mér
fannst. Ég var sammála mörgu
sem þær sögðu en ekki öllu.
Orrahríðin geisaði þeirra á milli
í löngum, vel skrifuðum pistlum
sem margir höfðu sterkar skoðan-
ir á. Og eins og alltaf þegar einhver
viðrar skoðanir sínar opinberlega
þá breyttist umræðan innan ein-
hverra kreðsa í að fara í manninn,
ekki boltann. Það eina sem vant-
aði í alla þessa umræðu var ein-
hvers konar lausn.
Ég hef velt máli Atla Rafns
mikið fyrir mér. Ef ég set mig í spor
yfirmanns á stórum vinnustað
þá skil ég ákvörðunina að segja
honum upp. Sem yfirmaður viltu
að vinnustaðurinn sé öruggur.
Ef upp koma deilur þá reynirðu
að leysa þær á sem farsælastan
hátt. Ef ekki tekst að leysa þær
þá þarf að gera breytingar, þá
jafnvel sem þýða að einhver
missir vinnuna. Þetta getur hins
vegar verið langt ferli og því finnst
mér skjóta skökku við að fólki sé
sagt upp fyrirvaralaust án þess
að einhverjar útskýringar séu á
því gefnar, eða reynt á einhvern
hátt að leysa málin. Nú er þetta
mál sérstaklega viðkvæmt því
upprekstrarsökin er meint
kynferðisleg áreitni. Það var hins
vegar ekki mergur dómsmálsins
sem fram fór. Mergur þess var
að ákvarða hvort uppsögnin var
réttmæt og dæmt að svo væri ekki.
Þó að ekki hafi verið lagt á
það dóm hvort Atli Rafn hafi
áreitt konur kynferðislega innan
leikhússins þá hefur réttindum
þolenda til nafnleysis verið velt
upp. Atli Rafn fékk ekki að vita
eðli ásakananna né hverjar
konurnar væru sem hefðu
kvartað undan honum í trúnaði.
Unnið hefur verið að því statt og
stöðugt síðustu ár að þolendur
kynferðisbrota stígi fram. Hins
vegar hafa þeir ekki mætt
skilningi innan dómskerfisins og
oft ekki trúað. Því er skiljanlegt
að þolendur stígi fram undir
nafnleynd af hræðslu við að orð
þeirra séu dregin í efa. Innan
lagarammans er hins vegar
hæpið að byggja dómsmál, þar
sem líklegt er að brotamaður
verði sakfelldur, á nafnlausum
frásögnum. Þetta er eins konar
sársaukafull mótsögn.
Hver er þá lausnin? Á að segja
fólki upp eða draga það fyrir dóm
en á sama tíma vernda nafnleynd
meintra þolenda? Hvenær er rétt
að segja fólki upp vegna kvartana
um kynferðislega áreitni,
eða önnur meint brot? Þurfa
kvartanirnar að vera visst margar,
lýsingarnar ákveðið hrottalegar?
Og hver ákveður það svo?
Eitt er víst, að mál Atla Rafns
vekur fleiri spurningar en svör.
Þetta er erfitt mál sem sprettur
upp úr #metoo byltingunni og
eftir það sitjum við sem þjóðfélag
án lausnar. Eins og málið horfir við
mér núna virðist hafa verið brotið
á réttindum allra hlutaðeigandi,
en aðeins einn fengið bætur. Það
er ekki rétt. Vonandi verða þessi
orðahríð og skoðanaskipti til þess
að við, sem samfélag, finnum
lausn. Leyfum málinu að blása út,
ná hámarki en höldum því lifandi.
Og höldum árásum á manninn í
lágmarki. Beinum spjótum okkar
að boltanum. n
Næst í röðinni
Óléttri konu af erlendum
uppruna er enn eitt skipt-
ið vísað úr landi og almenn-
ingur bregst við í takt við
fyrri dag: Hvar er mannúðin?
Hvar liggja mörk á milli sið-
ferði lögreglunnar og tilskip-
ana af færibandi? Í tilkynn-
ingu frá Útlendingastofnun
segir að fordæmi séu fyrir því
að fresta brottvísun ef hún
stefnir öryggi viðkomandi í
hættu. Í þessu tilviki hafi ekk-
ert komið fram um að flutn-
ingur úr landi stefndi öryggi í
hættu. Þetta stangast að vísu
á við ráð Mæðraverndar, sem
mælir gegn því að þungaðar
konur í viðkvæmri stöðu fari
í flug. Hagsmunir barnanna
eru sjaldan settir í forgang í
þessum tilfellum. Mannúð-
inni er sárlega ábótavant, sem
er ef til vill nauðsyn þegar fólk
í valdastöðum er einfaldlega
að sinna sinni vinnu. Þar með
dregst enn einn samanburð-
urinn við umdeilda stétt fólks
í mannkynssögunni sem var
eingöngu að hlýða skipun-
um. Það er ömurlegt að vera
næstur í röðinni.
Samskipti
og svæfingar
Lítt þekkt
ættartengsl
Leiðari
Lilja Katrín Gunnarsdóttir
lilja@dv.is
Play Air stefnir hátt
Arn ar Már Magnús son, forstjóri
nýja flugfélagsins Play, lék á als
oddi á blaðamannafundi í vikunni.
„Að gefast aldrei upp.“
Sigurður Ágúst
Hreggviðsson
„Að sleppa tökunum í
aðstæðum sem þú hefur ekki
stjórn á. Þá finnur maður
ákveðið frelsi.“
Helena Braga
„Mjög einfalt svar: „Ef fíflun-
um er farið að fjölga í kringum
þig þarftu líklega að skoða
eitthvað hjá sjálfum þér.“
Eydís Hlíðar
„Elskaðu sjálfa þig eða lærðu
að elska sjálfa þig.“
Sigríður
Sigurðardóttir
„Að sleppa takinu og treysta
því að allt fari vel.“
Ása Sóley