Morgunblaðið - 14.09.2019, Side 52

52 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. SEPTEMBER 2019
VIÐTAL
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
„Markmið okkar er að búa þannig
um hnútana að Harpa geti sem tón-
listar- og ráðstefnuhús hámarkað
alla möguleika sína samfélaginu til
góða,“ segir Svanhildur Konráðs-
dóttir, forstjóri Hörpu. „Húsið og
allir sem það nýta eru daglega að
skapa hér verðmæti sem eru allt í
senn samfélagsleg, efnahagsleg og
menningarleg. Markmiðið er Harpa
hafi þær forsendur í rekstri og starf-
semi að hægt sé að hámarka þessi
verðmæti. Þá á ég ekki síst við að
hægt sé að bjóða upp á aðstöðu fyrir
eins fjölbreytta tónlist og kostur er.“
Maxímús sýnilegri í Hörpu
Sú nýbreytni var að sögn Svan-
hildar tekin upp þetta starfsárið að
bjóða upp á fjölskyldudagskrá allar
helgar í vetur og er hluti viðburð-
anna undir merkjum Hörpu, auk
þess sem um helmingur þeirra er
ókeypis. „Um er að ræða sambland
af samstarfsverkefnum og svo við-
burðum sem aðrir standa al-
gjörlega fyrir. Það er von mín að
þessi fjölskylduvæna dagskrá verði
upptakturinn að enn fjölbreyttari
og fyllri dagskrá fyrir börn og fjöl-
skyldur hér í Hörpu,“ segir Svan-
hildur og bendir á að í boði verði
allt frá umfangsmiklum Sinfón-
íutónleikum fyrir börn yfir í
Vísindasmiðjur frá Háskóla Íslands
þar sem þátttakendur geta gert til-
raunir með hljóð, ljós og ýmislegt
sem tengist Hörpu.
„Viðburðirnir verða ýmist á
laugardögum eða sunnudögum og
er hægt að finna allt um þá á heima-
síðu Hörpu. Við munum bjóða upp á
skoðunarferðir og sögustundir með
tónlistarmúsinni Maxímús Músíkús
og er gaman að hann verði sýnilegri
hér í húsinu enda dásamleg mús.
Síðan verður boðið upp á leiklistar-
kennslu frá Leynileikhúsinu fyrir
krakka á aldrinum 7-11 ára, tón-
leikaröðina Reikistjörnur sem unn-
in er í samstarfi við Klapp og Rás 2
og hefur göngu sína í Kaldalóni og
ýmsa aðventutónleika auk þess sem
Skoppa og Skrítla leggja undir sig
Eldborg undir lok nóvember til að
fagna 15 ára afmæli sínu, svo fátt
eitt sé nefnt fyrir áramót,“ segir
Svanhildur og bætir við:
„Meðal þess sem í boði verður
eftir áramót er Stórsveitar-
maraþon, Músíktilraunir í Norður-
ljósum, barnastund Sinfóníu-
hljómsveitar Íslands, uppfærsla
Bjarna Hauks Þórssonar á Karíus
og Baktus eftir Thorbjørn Egner í
Kaldalóni og tónsköpunarverðlaun-
in Upptakturinn ásamt Barna-
menningarhátíð í Reykjavík og há-
tíðinni Big Bang,“ segir Svanhildur
og tekur fram að þar sé um að ræða
evrópska tónlistarhátíð sem sting-
ur sér niður í ýmsum borgum.
Tryggja gæði og fjölbreytni
Svanhildur bendir á að líkt og síð-
ustu ár muni Harpa sjálf standa fyr-
ir nokkrum völdum viðburðum, en
90% þeirra viðburða sem haldnir eru
í Hörpu eru framleiddir af öðrum.
„Rekstrarfélagið Hörpustrengir
ehf., sem stofnað var í desember
2013, hefur þann tilgang að standa
fyrir fáum völdum viðburðum sem
marka spor í íslenskt tónlistar- og
menningarlíf og myndu annars lík-
lega ekki verða að veruleika,“ segir
Svanhildur og bendir á að viðburð-
irnir séu oft unnir með völdum sam-
starfsaðilum. „Félagið gætir þess að
standa ekki í beinni samkeppni við
viðburðahaldara og fasta notendur
hússins, en Harpa er heimili Sinfón-
íuhljómsveitar Íslands, sem er
stærsti einstaki tónleikahaldarinn í
húsinu, með frábæra dagskrá í vet-
ur, Íslensku óperunnar og Stór-
sveitar Reykjavíkur,“ segir Svan-
hildur. Meðal fastra tónleikaraða
sem Harpa kemur að eru svo Jazz-
klúbburinn Múlinn, Sígildir sunnu-
dagar og Velkomin heim auk þess
sem Reykjavík Classics er í boði yfir
sumartímann.
Svanhildur bendir á að víða er-
lendis, hjá þeim tónlistarhúsum á
Norðurlöndunum og í Evrópu sem
Harpa vilji bera sig saman við, fram-
leiði tónlistarhúsin sjálf mun fleiri
viðburði en þekkist hérlendis. „Hjá
til dæmis Elbphilharmonie í Ham-
borg, sem ég heimsótti nýlega, fram-
leiðir húsið sjálft um 30% viðburða,
um 30% eru framleidd af NDR Elb-
philharmonie-hljómsveitinni og um
30% viðburða eru í höndum sjálf-
stæðra skipuleggjenda. Flest hús
sem vilja standa undir nafni eiga það
sammerkt að þau beita einhvers
konar ráðum, hvort sem það er eigið
viðburðahald, samstarfsverkefni eða
dagskrárstefna, til að tryggja bæði
gæði og fjölbreytni. Þetta viljum við
gera með enn skýrari hætti,“ segir
Svanhildur og tekur fram í þessu
samhengi að á næstu mánuðum
verði kynnt spennandi stefnumótun
sem verið hefur í vinnslu síðustu
misseri.
„Þegar horft er á hvað Harpa hef-
ur verið að gera í viðburðahaldi í eig-
in nafni samanborið við nánast öll
stóru tónlistarhúsin á Norðurlönd-
unum og í Evrópu, þá er það mjög
lítið. Við erum mjög meðvituð um að
það er ekki hlutverk hússins að stíga
inn á svið sem aðrir geta sinnt, hvort
heldur það er markaðslega eða list-
rænt. Í eigendastefnu hússins segir
að Harpa eigi að stuðla að blómlegu
tónlistarlífi á Íslandi, sem felur bæði
í sér að styðja við íslenska tónlist og
vera vettvangur fyrir það besta sem
gerist í heiminum. Svo er spurning
hvaða leiðir eru færar í ljósi langvar-
andi erfiðrar fjárhagsstöðu hússins
til þess að uppfylla þetta hlutverk,“
segir Svanhildur, sem hefur síðan
hún tók við starfi forstjóra fyrir
tveimur árum lagt ríka áherslu á að
ná sem bestum tökum á rekstri
Hörpu.
Ávallt á heimsmælikvarða
„Við starfsfólk Hörpu höfum unn-
ið hörðum höndum að þessu verkefni
og einnig þétt með eigendum húss-
ins, þ.e. ríki og borg, að því að finna
raunhæfan rekstrargrundvöll til
framtíðar. Það styttist í að húsið
fagni 10 ára starfsafmæli, sem verð-
ur 2021. Á þeim átta árum sem liðin
eru frá opnun hússins er fullreynt að
það er ekki hægt að reka þetta stóra
og dýra hús án stuðnings frá eig-
endum sínum. Rekstrarmódelið sem
notast hefur verið við hérlendis
þekkist hvergi í þeim löndum sem
við viljum bera okkur saman við,
hvort heldur er á Norðurlöndunum
eða í Evrópu. Harpa er t.a.m. að
greiða rúmar 300 milljónir króna í
fasteignagjöld og það sjá það auðvit-
að allir að það er ekki hægt að hafa
slíkan hagnað af tónlistar- og ráð-
stefnuhúsi að það standi undir slík-
um gjöldum. En það kemur fleira til.
Harpa er stórt og glæsilegt borgar-
torg, listaverk sem við erum öll stolt
af að eiga og það tapa allir ef því er
ekki haldið vel við.
Við viljum að Harpa sé ávallt á
heimsmælikvarða. Okkar hlutverk
er þannig að stækka möguleikana og
búa til ný tækifæri, bæði fyrir
Reykjavík og Ísland, íslenska menn-
ingu og ferðaþjónustu. Ég er bjart-
sýn á að með þessari nýju stefnu-
mótun sem við höfum unnið í
samstarfi við mjög breiðan hóp not-
enda, fólks úr menningar- og at-
vinnulífi auk fulltrúa eigenda, náum
við skynsamlegri lendingu til fram-
tíðar,“ segir Svanhildur og tekur
fram að hún leyfi sér að vona að allir
séu sammála um að núna sé tími til
kominn að leiðrétta og endurskoða
rekstrarmódel Hörpu.
Bell og ballettinn snúa aftur
Að sögn Svanhildar standa fyrr-
nefndir Hörpustrengir fyrir tveimur
viðburðum þetta haustið. „Annars
vegar eru það tónleikar í Eldborg 20.
október þar sem hinn óviðjafnanlegi
fiðlusnillingur Joshua Bell kemur
fram ásamt heimsklassa píanist-
anum Alessio Bax með glæsilega
efnisskrá,“ segir Svanhildur og tek-
ur fram að ánægjulegt sé að fá Bell
aftur í Hörpu. „Hann var hér fyrir
tveimur árum og lék þá einleik og
leiddi kammersveitina Academy of
St. Martin in the Fields á ógleyman-
legum tónleikum sem fengu einróma
lof áheyrenda sem og gagnrýnenda.
Hann var svo hrifinn af Eldborg og
Hörpu að hann hafði þá þegar orð á
því að hann langaði að koma aftur.
Ég vona að unnendur gæðatónlistar
láti þessa tónleika ekki framhjá sér
fara,“ segir Svanhildur og bendir á
að Bell hafi á ferli sínum komið fram
í öllum helstu tónlistarhúsum heims.
„Hinn viðburðurinn er heimsókn
St. Pétursborgar-ballettsins sem
setur upp Svanavatnið við tónlist
Tsjajkovskíjs í nóvember. Sýndar
verða þrjár sýningar í Hörpu þar
sem Sinfóníuhljómsveit Íslands leik-
ur undir og síðan fer sýningin norð-
ur í Hof. Þetta er í sjöunda sinn sem
St. Pétursborgar-ballettinn kemur
hingað til lands. Þetta er orðinn
ómissandi upptaktur að aðvent-
unni,“ segir Svanhildur og tekur
fram að sýningin sé mjög falleg og
fjölskylduvæn.
Valkyrjan og Víkingur
Af öðrum áhugaverðum við-
burðum sem væntanlegir eru í
Hörpu í vetur nefnir Svanhildur tón-
leika Ungsveitar SÍ, Nýdanskrar,
Nat og Natalie tónleika Stórsveitar-
innar og tónleikauppfærslu á Evítu.
„Svo er alltaf sérstaklega gaman
þegar Víkingur Heiðar Ólafsson
kemur fram í Hörpu. Hann er nýbú-
inn að taka upp næstu plötu sína hér
hjá okkur og kemur fram á tón-
leikum með Sinfóníuhljómsveit
Íslands í nóvember áður en þau
leggja í tónleikaferð til Þýskalands
og Austurríkis. Einn af hápunktum
starfsársins verður svo klárlega
uppfærslan á Valkyrjunni eftir Wag-
ner í maí á næsta ári þar sem Ís-
lenska óperan, Sinfóníuhljómsveit
Íslands og Listahátíð í Reykjavík
sameina krafta sína í margföldu af-
mælishaldi. Það er því ótrúlega
skemmtilegur og nærandi tími fram
undan í Hörpu í haust og vetur. “
Morgunblaðið/Hari
Markmiðið að hámarka verðmætin
 Svanhildur Konráðsdóttir segir Hörpu og notendur hússins skapa verðmæti sem eru allt í senn
samfélagsleg, efnahagsleg og menningarleg  Ný fjölskyldudagskrá Hörpu kynnt til sögunnar
Framtíðarsýn „Ég er bjartsýn á að með
þessari nýju stefnumótun […] náum við
skynsamlegri lendingu til framtíðar,“
segir Svanhildur Konráðsdóttir.
Hringdu í síma 580 7000 eða farðu á heimavorn.is
HVARSEMÞÚERT
SAMSTARFSAÐILI
Öryggiskerfi
09:41 100%