Ársrit um starfsendurhæfingu - 2019, Blaðsíða 25
VIÐTAL
þó með tímanum margt til að milda,“ segir
Elfa Hrund.
Hvað varð til þess að þú færðir þig
yfir til VIRK?
„Mér fannst VIRK vera nýtt sjónarhorn í mínu
starfi hjá félagsþjónustunni. Mig langaði að
taka þetta skref og sé ekki eftir því. Það var
góð tilfinning að geta boðið einstaklingum
sem leituðu til VIRK þau úrræði sem fyrir
hendi voru þar. Hjá félagsþjónustunni var
meira eins og maður væri að „slökkva elda“
hjá einstaklingum í erfiðleikum, framhaldið
var stundum erfiðara. Hjá VIRK var boðið
Mörg úrræði og stuttar
boðleiðir
Hvaða úrræði eru í boði hjá VIRK?
„Í raun var og er allt í boði í Reykjanesbæ.
Við erum með sjúkraþjálfara og sálfræðinga.
Miðstöð símenntunar á Suðurnesjum er í
sama húsi og við störfum, ráðgjafarnir þrír
hjá VIRK. Húsnæðið er að Krossmóa 4, sem
er miðsvæðis í Reykjanesbæ. Þar er einnig
Vinnumálastofnun til húsa. Því er um stuttar
boðleiðir að ræða og samstarfið milli þessara
aðila gengur hratt og vel fyrir sig.
Lífeyrissjóðurinn Festa er með aðsetur
þarna líka. Samstarfið við Félagsþjónustu
Reykjanesbæjar er líka mjög skilvirkt. Um
24 prósent íbúa þessa svæðis eru erlendir
ríkisborgarar. Þeir eru duglegir að leita sér
aðstoðar hjá stéttarfélögum sem mér finnst
jákvætt.
Útlendingar eru þó almennt í verri stöðu
en Íslendingar, hafa síður félagslegt net
og glíma oft við tungumálaerfiðleika.
Það skiptir miklu máli að geta tjáð sig á
íslensku eða ensku. Hafi þeir hvorugt þá
er erfitt að fá vinnu. Ég veit þó að aðilar
vinnumarkaðarins hafa farið til Póllands til
að ráða fólk til starfa á Suðurnesjum.“
Þess ber að geta að hjá Miðstöð símennt-
unar er íslenskukennsla. Þar hefur líka
verið starfandi landnemaskóli sem skil-
greinir hvernig samfélagið virkar. Sagt er
frá helstu stofnunum á svæðinu, svo sem
sýslumannsembættinu, heilbrigðisþjónustu
og Vinnumálastofnun. Í lok námskeiðs koma
allir með veitingar frá sínum heimaslóðum
og úr verða þessi fínu „Pálínuboð“.
Hvernig fer fram val á þeim sem njóta
samstarfs við VIRK?
„Verklagið hvað þetta snertir er eins um
allt land. Allir einstaklingar sem vilja fá
þjónustu hjá VIRK þurfa að fara til læknis
og fá vottorð um heilsubrest og beiðni
um þjónustu til að eiga rétt á að komast í
samstarf við VIRK.
Beiðni læknisins er send til höfuðstöðva
VIRK að Guðrúnartúni 1 í Reykjavík. Þar
fer inntökuteymi yfir það hvort viðkomandi
einstaklingur eigi heima hjá VIRK eða
ekki. Leiki vafi á því þá fer viðkomandi
einstaklingur í mat á raunhæfni. Sé niður-
staðan sú að sérfræðingurinn sem gerir
matið telji að viðkomandi eigi heima hjá
VIRK þá er honum vísað til þess stéttarfélags
sem hann hefur greitt í. Einstaklingar sem
leita eftir þjónustu hjá VIRK en eiga enga
starfssögu hafa líka sinn rétt. Allir sem vilja
endurhæfast til atvinnuþátttöku eða komast
á vinnumarkað eiga, sé skilyrðum fullnægt,
rétt á þjónustu hjá VIRK. Ef örorkuþegi finnur
að hann er kominn með meiri starfsgetu en
áður getur hann látið á það reyna hvort hann
eigi rétt á þjónustu hjá VIRK.
Sé heilsuleysi fólks af andlegum toga ein-
blínum við á sálfræðimeðferð. Auðvitað
skipta virkniúrræði líka máli þegar þannig
háttar til. Þeir sem þurfa á daglegri virkni
að halda fara í þverfaglega endurhæfingu
hjá Samvinnu, sem staðsett er í húsinu
sem við störfum í. Einstaklingurinn fer þá
til Samvinnu og fær sinn ráðagjafa þar.
Útbúin er virkniáætlun fyrir viðkomandi sem
inniheldur allt það sem hann þarfnast og
hægt er að veita.
Við á Suðurnesjum búum svo vel að fyrirtæki
og stofnanir á svæðinu taka því vel að leyfa
fólki sem kemur frá VIRK að reyna sig í
starfi. Fyrst finnum við út með viðkomandi
einstaklingi hvað hann getur helst hugsað
sér að vinna við svo förum við á stúfana að
finna heppilegt starf. Við leitum ekki út fyrir
Suðurnesin ef einstaklingur er búsettur þar.
Þetta starf fer allt fram á Suðurnesjum.
Rétt er að taka fram að VIRK tekur ekki þátt
í kostnaði við heilbrigðisþjónstu. Við höldum
okkur við greiðslu fyrir sálfræðimeðferð,
sjúkraþjálfun, námskeið og þess háttar. Við
leiðbeinum hins vegar fólki ef þörf er á. Í
vottorði frá lækninum sem einstaklingurinn
kemur með í upphafi er að finna upplýsingar
um þann heilsubrest sem viðkomandi
glímir við – sem og hefur einstaklingurinn
þá þegar svarað spurningalistum sem við
ráðgjafar fáum svo aðgang að. Þannig
fáum við tiltölulega skýra sýn á ástand
viðkomandi. Í framhaldi af þessu spyrjum
við einstaklinginn staðlaðra spurninga. Allt
þetta hjálpar.
Mæti einstaklingum þar
sem þeir eru staddir
Ég hef í mínu starfi haft að leiðarljósi að mæta
einstaklingum þar sem þeir eru staddir. Í
viðtali finnur maður hvernig viðkomandi líður.
Þetta tekur tíma og gengur misvel. Ég vinn út
frá því að hver og einn sé sérfræðingur í eigin
lífi. Finni maður að lítill áhugi sé til staðar þá
beitum við áhugahvetjandi samtalstækni.
Hafi einstaklingur til dæmis lítinn áhuga á
hreyfingu spyrjum við hvaða hreyfing hafi
höfðað mest til hans á yngri árum. Svo
er unnið út frá því. Glími einstaklingur við
Við á
Suðurnesjum
búum svo vel
að fyrirtæki
og stofnanir á
svæðinu taka því
vel að leyfa fólki
sem kemur frá
VIRK að reyna
sig í starfi.“
upp á mun fleiri úrræði og því hægt að koma
einstaklingum lengra í átt að vinnumarkaði.
Mikil aðsókn var í aðstoð frá VIRK nánast
frá upphafi og þannig er það enn í dag.
Strax var fyrir hendi vitneskja um starfsemi
VIRK á svæðinu. Félagsþjónustan var til
dæmis dugleg að vísa því fólki til VIRK sem
talið var að hefði gagn af þjónustu þar.
Óneitanlega áttu sumir einstaklingar sem
þáðu fjárhagsaðstoð félagsþjónustunnar
ekki heima þar. Margir þeirra voru að glíma
við heilsubrest, andlegan og líkamlegan.
Þeir aðilar áttu frekar heima hjá VIRK.“
25virk.is