Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2015, Side 46
Fagið05/06
verið á sömu leið: „Vinnukraftur sjúkrahúsanna er svo lítill, borið
saman við nútímakröfur sjúklinganna og aðgerðir, að við höfum
engan tíma til þess að kenna hjúkrunarnemum.“ Auðvitað er afarmik-
ið komið undir eftirtekt og vilja hjúkrunarnemanna. Það skapar lítið
sjálfstæði hjá hjúkrunarnemanum, ef alltaf fylgist hjúkrunarkona með
til þess að segja fyrir um verkin. Hitt er það, að hjúkrunarnemi má
ekki á eigin spýtur framkvæma verklega hjúkrunaraðgerð án þess að
lærð hjúkrunarkona hafi sýnt aðgerðina fyrst, og síðan sé áhorfandi
nemans, þegar hann framkvæmir hana.
Þá er munnlega námið. Fyrir nokkrum árum sendi stjórn F.Í.H.
öllum þeim sjúkrahúsum, sem hjúkrunarnám hafa á Íslandi, reglugerð
um nemana. Standa þar meðal annars ákvæði um vinnutíma þeirra
og er hann ætlaður 10 stundir daglega. Töldum við ekki unt að hafa
starfstíma nema, sem á að hafa bóklegt nám, lengri. Mér er kunnugt
um það, að víðast vinna stúlkurnar frá 6.30 eða 7 að morgni, og víðast
hafa þær ekki lokið dagsstarfi sínu fyr en kl. 9 á kvöldin og þar yfir. Frí
munu þær hafa 2 stundir daglega, en oftast mun skólatími þeirra, þar
sem kennsla fer fram, vera í ýmsum frístundum. Vinna nemarnir þá að
jafnaði 12 stundir á dag, og er það víst víða lágmark. Eiga þær síðan
á kvöldin að lesa hjúkrunarfræði sína, að lokinni 12 tíma vinnu, sem
er þannig varið, að þær setjast tæplega niður í vinnutíma sínum. Þar
að auki eiga þær að æfa sig í dönsku, sem ekki kunna hana. Nú vil ég
spyrja: Er þetta ástand verjandi eða samboðið núverandi menningar-
viðleitni íslensku þjóðarinnar? Gerum ráð fyrir því, að ofangreindar
námsmeyjar séu mjög áhugasamar og setjist við bóknám og dönsku-
æfingar að aflokinni 12 stunda vinnu á dag, eða jafnvel fleiri stunda
vinnu, þegar þær gegna næturvakt. Geta læknar og hjúkrunarkonur,
sem fyrst og fremst eiga að teljast heilsuvarðveitslupostular þjóðarinn-
ar, látið þetta viðgangast ár eftir ár, og það undir þeirra stjórn? Á þeim
fáu árum, sem stjórn F.Í.H. hefir haft hjúkrunarnámið með höndum,
hafa eigi allfáir hjúkrunarnemar veikst af berklum undir náminu og
nokkrir nemanna hafa dáið úr þessum sjúkdómi. Það vill svo til, að ég
hefi læknisvottorð þessara stúlkna, þegar þær hafa byrjað námið, og
hafa þær allar haft ágæt læknisvottorð, svo full ástæða er til að halda
að þær hafi sýkst við hjúkrunarnám sitt. Auðvitað er allsstaðar hægt
að sýkjast af berklum, en tala þeirra hjúkrunarkvenna, er sýkst hafa og
dáið, er ískyggilega há í ekki fjölmennari hóp hraustra kvenna.