Læknablaðið - apr. 2019, Blaðsíða 47
LÆKNAblaðið 2019/105 199
Reglur um verklag virka lítið sé þeim
ekki fylgt. Ólafur G. Skúlason, hjúkrunar-
deildarstjóri á Landspítala, segir landlægt
á spítalanum að fólk taki sér það vald að
ákveða hvort það fylgi reglunum.
„Það ber á því að sumir hugsa: Ég er
ekki sammála því að ég eigi að vera með
húfu á þessum stað. Þá ætla ég ekki að
gera það.“ Þá séu umgengnisreglur á spít-
alanum virtar að vettugi.
„Enginn á að vera með úr eða hring en
þú sérð samt margt starfsfólk með hring
og úr. Því finnst það allt í lagi. Það er ekki
nóg að setja verkreglur. Það þarf að fylgja
þeim eftir,“ bendir hann á.
Ásdís Elfarsdóttir Jelle, deildarstjóri
á sýkingavarnadeild Landspítala, tekur
undir þessi orð Ólafs. „Víða eru sóknar-
færi,“ segir hún. Eftirfylgni við reglur sé
mun ríkari víða erlendis en hér á landi.
Vandinn liggi meðal annars í menn-
ingunni.
„Er ekki sagt að margir Íslendingar
eigi erfitt með að fara eftir reglum? Standi
til að mynda ekki í röð. Sumir skilja ekki
tilganginn, vita ekki og trúa ekki. Svo eru
aðrir sem halda að þeir viti betur. Oft er
þetta sama fólkið sem fylgir reglunum
erlendis, enda erfitt að vera sá sem sker sig
úr.“ Það tilheyri öryggismenningu að fara
að reglum og sé grundvöllur þess að rjúfa
smitleiðir milli sjúklinga.
Nærtækasta dæmið um litla reglufylgni
sé að sýkingavarnadeild Landspítala hafi
ákveðið að allir sloppar yrðu stutterma.
Bæði nefna að margir læknar séu ósáttir
við það og ætli ekki að fylgja fyrirmælun-
um. Ólafur segir eftirmálana enga. „Þetta
þykir mér skrýtið því setji vinnuveit-
andinn reglur ber að fylgja þeim.“
Ásdís segir rannsóknir sýna að bakt-
eríur setjist helst í ermalíningar, vasa og
mittissvæði sloppanna. Fólk eigi að fara
í hreinan vinnufatnað daglega en það
geri ekki allir. Þá sé bannað að vera með
skart á höndum, langar neglur og gervi-
neglur. „Það er sárt að taka niður hringa
en bakteríum er sama hvort þær ferðast á
milli með giftingarhring eða öðrum hring.
Undir hringnum er dásamlegt að vera ef
þú ert baktería.“
Ásdís Elfarsdóttir Jelle á sýkingarvarnardeild Landspítala sem hefur vinnuaðstöðu við Eiríksgötu. Mynd/gag
ekki með þessa síu. Það bregst við öllu og
horfir á allt.“
Ólafur segir áhugavert hvernig teymi
læri að þekkja hvert annað og hætti að
velta fyrir sér truflunum sem aðrir valdi.
„Þetta styður það sem við erum að gera á
Landspítala. Við vinnum í teymum. Sama
fólkið vinnur saman. Það þekkir þarfir
hvers annars.“
Ólafur svarar játandi að setja þurfi
ferla og reglur til að minnka truflanir.
Einn hængur sé þó á því hér á landi. „Við
erum ekkert rosalega reglufylgin. Við
förum okkar eigin leiðir,“ segir hann. Ör-
yggi sjúklinga sé þó alltaf í fyrirrúmi.
Hann nefnir einnig að minnka megi
truflanir með því að fólk velti fyrir sér
hvort samskipti megi bíða þar til að-
gerðinni sé lokið? „Þá þurfum við að taka
tillit til þess þegar nýtt fólk er í aðgerð-
um, þegar við erum að þjálfa upp nýja
skurðhjúkrunarfræðinga og skurðlækna.“
Hann nefnir til að mynda að í flugtaki og
lendingu megi ekki trufla flugmenn. Ljóst
sé að starfsfólk upplifi mestu truflunina
þegar það þurfi að einbeita sér.
„Svo er hægt að þjálfa fólk svo það
venjist truflunum sem við getum ekki
útrýmt, eins og þegar tækin pípa eða
eitthvað kemur upp á. Hægt væri að gera
það í herminámi, þar sem innleiddar eru
truflanir.“
Ólafur segir líka mikinn hávaða á
skurðstofum, frá tækjum, sogi og viftum.
„Svo erum við að negla og hamra, þannig
að við þurfum að huga að því hvernig við
minnkum lætin, eins og með heyrnarhlíf-
um, en heyrum þó enn í hvert öðru,“
segir Ólafur. „Klárlega getum við þó strax
minnkað óþarfa samskipti,“ segir hann.
Ólafur segir að áhugavert væri að
rannsaka hversu margar truflanir væru á
skurðstofum Landspítala að meðaltali og
einnig að kafa betur ofan í hvaða truflanir
hafi neikvæðustu áhrifin inni á þeim.
„Reyndara fólk venst utanað-
komandi truflunum eins og hljóði,
hita, kulda og öðrum truflunum
og hættir að bregðast við þessum
þáttum. En unga nýja fólkið er
ekki með þessa síu. Það bregst
við öllu og horfir á allt.“
Skortur á reglufylgni
á Landspítala
Hjúkrunardeildarstjóri segir reglur aðeins virka sé þeim fylgt. Deildarstjóri
sýkingavarnardeildar Landspítala segir víða sóknarfæri þegar komi
að því að fylgja reglum