Fréttablaðið - 18.03.2020, Blaðsíða 8

Frá degi til dags
Halldór
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jóhanna Helga Viðarsdóttir RITSTJÓRI: Jón Þórisson jon@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Ari Brynjólfsson arib@frettabladid.is,
Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is FRÉTTABLAÐIÐ.IS: Kristjón Kormákur Guðjónsson kristjon@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is
LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is

Þegar kerfið
treystir ekki
fjölmiðlum
treystir eng-
inn kerfinu.

Sérstök
áhersla er
lögð á skjóta,
skýra og
samstillta
upplýsinga-
gjöf til
notenda
heilsugæsl-
unnar.
Alltaf nóg til af humri hjá Norðanfiski...
STÓRUM HUMRI!!
Norðanfiskur ehf. sérhæfir sig í framleiðslu á
úrvals sjávarfangi til veitinga- og stóreldhúsa.
Einnig má finna vörur Norðanfisks í
neytendapakkningum í verslunum
Bónus um land allt.
Hafið samband á nordanfiskur@nordanfiskur.is eða í síma 430 1700
Póstur í stað funda
Það eru ófáir Íslendingar að
komast yfir þá sjóveiki sem
fylgir því að vinna heima.
Hefur komið í ljós að það
skiptir engu yfirgengilegu
máli hvar þægilega inni-
vinnan fer fram. Hefur einnig
komið í ljós að marga af hinum
þriggja kortera löngu fundum
er hægt að afgreiða með
tölvupósti. Kann að vera að
innivinnufólkið læri eitt-
hvað af þessari lífsreynslu,
meira en möguleikann á
dagdrykkju eins og sumir
stjórnmálamenn. Einnig er
möguleiki að excel-skoðandi
yfirmenn fatti möguleikann
á að spara húsnæðiskostnað
með slíku fyrirkomulagi til
frambúðar. Verður það máske
kjarabaráttu mál að leyfa
starfsfólki að mæta í vinnuna.
Lúkur í vaselíni
Heimavinnan getur einnig
hlíft handsprittsprungnum
lúkum. Núna, þegar f lestir
eru búnir að byrgja sig upp af
spritti og handsápu, þá hefur
komið í ljós að krumlurnar
minna nú meira á beltisdýr
eða salamöndru en guðsgaff la
spendýra. Hefur þá leitin
hafist að almennilegum hand-
áburði til að lina þjáningarnar.
Allt er betra en að sofa með
lófana í vaselínkrukkunni sem
hefur verið inni í skápnum
inni á baði frá því fyrir hrun.
arib@frettabladid.is
Eftir áratuga baráttu íslenskrar stjórnmála-stéttar fyrir auknu trausti í sinn garð, með tilheyrandi starfshópum og úttektum er loks komin niðurstaða. Hún kom skyndi-lega og reyndist ógnar einföld: Það þurfti ekki annað en segja satt.
Lítið hefur þokast síðan þjóðin setti Íslandsmet
í vantrausti til stjórnvalda á hrunárunum. Þangað
til allt í einu núna. Í stað þess að trúa næstum engu
stöndum við frammi fyrir því að trúa næstum öllu
sem kemur frá hinu opinbera um stöðu mála.
Samfélagsmiðlar glóa af trúnaðartrausti til stjórn-
valda fyrir framúrskarandi viðbrögð við heimsfar-
aldri. Þakklæti fyrir heiðarlega og trausta upplýsinga-
gjöf er mörgum efst í huga.
Tregða ráðuneyta og stofnana við að veita upp-
lýsingar hefur lengi verið raunveruleiki í daglegu
starfi íslensks fjölmiðlafólks. Vantraust er bæði orsök
og afleiðing þessarar tregðu. Þegar kerfið treystir ekki
fjölmiðlum treystir enginn kerfinu.
„Þetta vantraust getur leitt til þess að jafnvel þótt
stofnanir veiti á endanum upplýsingar sem óskað er
eftir skapast samt grunsemdir um að ekki sé öll sagan
sögð og að mikilvægum upplýsingum sé haldið eftir,“
segir í skýrslu starfshóps um traust á stjórnmálum.
Þar er einnig útskýrt hvers vegna svo miklu máli
skiptir að rétt sé staðið að veitingu upplýsinga. „Ef þær
fást greiðlega og án óútskýrðra tafa er líklegra að við-
takendur treysti þeim og telji sér vel þjónað. Séu þær
veittar seint og illa eða með hangandi hendi er hætta á
að beiðandinn fyllist tortryggni og efasemdum.“
Áhrif þeirrar óvæntu gagnsæisæfingar sem nú
stendur yfir í landinu eru öllum ljós. Það hefur komið
á daginn að landsmönnum er treystandi fyrir sann-
leikanum eftir allt saman og flestir haga sér eins
og siðað fólk. Farið er eftir leiðbeiningum og flestir
leggja sitt af mörkum til að markmiðum stjórnvalda
verði náð og skilja mikilvægi þess að gæta að þol-
mörkum heilbrigðiskerfisins. Flestir hafa áhyggjur
en fæstir fara á taugum. Það er búið að útskýra þetta
fyrir okkur.
Þau sem standa í brúnni hljóta að finna fyrir
trúnaðartraustinu og hversu dýrmætt er að þurfa
hvorki að kljást við vantraust né tortryggni borgar-
anna. Almenning þyrstir í upplýsingar. Fólk vill skilja
af hverju útgöngubann er í sumum löndum en ekki
á Íslandi. Af hverju danskir leikskólar eru lokaðir
en ekki okkar, hversu margir muni deyja og hversu
löngum harðindum sé spáð. Við ótal spurningum hafa
yfirvöld veitt heiðarleg svör – stundum eftir yfirlegu
sérfræðinga en í öðrum tilvikum með hinu auðmjúka
„við bara vitum það ekki“. Og þá er bara dílað við það.
Jafnvel Þórólfur veit ekki allt en við treystum því að
hann sé að gá og verði vonandi búinn að finna út úr
þessu á stöðufundi á morgun klukkan tvö.
Það er einungis ein meginástæða fyrir því trausti
sem Íslendingar bera skyndilega til stjórnvalda. Það
skapaðist þegar stjórnvöld neyddust til að láta af van-
trausti sínu í garð borgaranna. Því þar lá hundurinn
grafinn allan tímann.
Segið oftar satt
Aðalheiður
Ámundadóttir
adalheidur
@frettabladid.is
Heilsugæslan gegnir mikilvægu hlutverki sem fyrsti viðkomustaður almennings í heilbrigðis-kerfinu. Um þessar mundir stendur Heilsugæsla
höfuðborgarsvæðisins í ströngu við að veita ráðgjöf,
þjónustu og sinna sýnatöku vegna COVID19-veirunnar,
en sú þjónusta bætist ofan á hefðbundin verkefni heilsu-
gæslunnar.
Heilsugæsla höfuðborgarsvæðisins hefur nú þegar
breytt skipulagi á þjónustu sinni til þess að bregðast
við aðstæðum. Sérstök áhersla er lögð á skjóta, skýra
og samstillta upplýsingagjöf til notenda heilsu-
gæslunnar. Heilsugæslan veitir nú mikla fjarheil-
brigðisþjónustu með símtölum. Hringt er í alla sem
eiga bókaðan tíma og málin leyst símleiðis ef hægt
er, og almennt kemur enginn inn á heilsugæsluna
nema að viðkomandi hafi fyrst talað við starfsmann
heilsugæslunnar í síma. Þannig er mögulegt að stýra
því hverjir koma á heilsugæsluna og hvenær, til þess
að minnka hættu á útbreiðslu veirunnar og vernda
starfsfólk.
Eins og áður er mögulegt að senda skilaboð á sína
heilsugæslu í gegnum Heilsuveru og nýta sér netsp-
jallið á Heilsuveru (Heilsuvera.is). Starfsmönnum sem
sinna netspjalli hefur verið fjölgað umtalsvert, auk
þess sem sú nýjung hefur verið tekin upp að hægt er
að panta símtal í gegnum Heilsuveru. Þannig minnkar
álagið á símkerfinu.
Gripið hefur verið til aðgerða til þess að efla sýk-
ingavarnir á heilsugæslustöðvunum auk þess sem
margir starfsmenn vinna að heiman. Upplýsingagjöf
stjórnenda til starfsfólks hefur verið efld og mikið
samráð haft við aðrar heilbrigðisstofnanir og einka-
reknar heilsugæslustöðvar. Þannig er þekkingu dreift
manna á milli til þess að auka skilvirkni og auðvelda
starfsemina á þessum krefjandi tímum.
Álagið er mikið og aðstæðurnar eru fordæmalausar,
eins og svo oft hefur verið sagt í fjölmiðlum síðustu
daga. Ég hef aftur á móti verið fullvissuð um það að
starfsemi heilsugæslunnar gengur framar vonum
og að starfsfólkið leggur sig allt fram um að gera sitt
besta. Fyrir það ber að þakka.
Heilsugæsla og COVID-19
Svandís
Svavarsdóttir
Heilbrigðisráð-
herra
1 8 . M A R S 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R8 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN