Fréttablaðið - 18.03.2020, Blaðsíða 16

Það stóra efnahags-
áfall sem við erum
nú að lenda í er kannski
ekki að framkalla mikið
meira gjaldeyrisáfall en við
hefði mátt búast.
Agnar Tómas Möller, forstöðumaður
skuldabréfa hjá Júpiter.
MARKAÐURINN
ÚTGÁFUFÉLAG Torg., Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík, sími 550 5000
Netfang rit stjorn@markadurinn.is | Sími 550 5051
Ritstjóri Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
Netfang auglýsingadeildar auglys ing ar@frettabladid.is Veffang frettabladid.is
FRÉTTIR, FÓLK &
MENNING á Hringbraut
og hringbraut.is
Fylgstu með!
Eftir miklar verðlækkanir á hlutabréfamörkuðum hér heima og erlendis síðustu
vikur, gætu farið að myndast
tækifæri fyrir langtímafjárfesta,
að mati Gunnars Baldvinssonar,
framkvæmdastjóra Almenna líf-
eyrissjóðsins. Hann telur þó mikil-
vægt að slíkir fjárfestar haldi sjó og
taki ekki neinar skyndiákvarðanir.
Skynsamlegast sé að þeir haldi sinni
fjárfestingarstefnu.
„Mér f innst líklegt að mark-
aðir verði órólegir áfram og lækki
mögulega meira, en það er þó erfitt
að segja til um það,“ segir Gunnar í
samtali við Markaðinn.
Miklar lækkanir hafa verið á
innlendum og erlendum hluta-
bréfamörkuðum undanfar nar
vikur vegna áhyggna fjárfesta af
útbreiðslu kórónaveirunnar og
áhrifum hennar á heimshagkerfið.
Sem dæmi hefur úrvalsvísitala
Kauphallarinnar fallið um ríf lega
22 prósent undanfarinn mánuð og
er hún nú á svipuðum slóðum og
hún var í byrjun árs 2019.
Þá hefur breska hlutabréfa-
vísitalan FTSE 100 lækkað um 28
prósent undanfarinn mánuð, hin
bandaríska S&P 500 farið niður um
26 prósent og hin kínverska CSI 300
fallið um 8,5 prósent.
Samhliða umræddum lækkunum
á hlutabréfamörkuðum hefur vægi
hlutabréfa í eignasöfnum lífeyris-
sjóðanna, stærstu fjárfesta lands-
ins, minnkað talsvert. Þannig áætla
sérfræðingar í markaðsviðskiptum
Arion banka að bein eign lífeyris-
sjóða í hlutabréfum nemi ríf lega
þrettán prósentum af eignum sjóð-
anna og hafi ekki verið lægri um
langt skeið.
Til samanburðar var hlutfallið
15,6 prósent í desember síðastliðn-
um, 14,1 prósent í desember árið
2018 og 15,0 prósent í sama mánuði
árið 2017, eftir því sem fram kemur í
greiningu markaðsviðskipta bank-
ans, sem send var viðskiptavinum í
síðustu viku og Markaðurinn hefur
undir höndum.
Tekið skal fram að áætlun sér-
fræðinga bankans fyrir marsmánuð
er byggð á breytingu á markaðs-
virði vísitalna og gjaldmiðla frá
áramótum.
Á sama tíma og hlutdeild hluta-
bréfa í eignasöfnum lífeyrissjóða
hefur minnkað, hefur hlutur ríkis-
skuldabréfa aukist um tvö pró-
sentustig á árinu, eða úr 22 prósent-
um í 24 prósent. Til samanburðar
stóð hlutfallið í nærri þrjátíu pró-
sentum í lok árs 2017.
Aðspurður segir Gunnar að efna-
hagsleg áhrif kórónaveirunnar
virðist vera meiri til skamms tíma
en búist hafi verið við.
„Þá á ég við með hvaða hætti
stjórnvöld víða um heim hafa
brugðist við útbreiðslu veirunnar,
svo sem með því að loka landamær-
um og draga úr samskiptum, með
þeim afleiðingum að ferðamanna-
iðnaður um allan heim hefur nánast
stöðvast. Það er erfiðara að segja til
um áhrifin til lengri tíma, en ég er
að vona að veiran verði gengin yfir
í sumar og að efnahagslífið taki þá
við sér, hægt en örugglega,“ segir
hann. – kij
Kauptækifæri gætu farið
að myndast á mörkuðum
Gunnar
Baldvinsson,
framkvæmda-
stjóri Almenna
lífeyrissjóðsins.
Fasteignafélögin Eik og Reg-inn gætu þurft að endurskoða stefnu sína í arðgreiðslum og
endurkaupum eins og önnur félög
hafa gert vegna óvissu í hagkerfinu.
Þetta segir Ívar Ragnarsson, sér-
fræðingur hjá ráðgjafarfyrirtækinu
IFS, í samtali við Markaðinn.
„Staðan hefur breyst mjög hratt
undanfarna daga með tilliti til þess
hvenær fasteignafélögin hafa sett
sína stefnu um arðgreiðslu og end-
urkaup. Félögin eru í sterkri stöðu
en horfur á markaði gefa tilefni til
að hugsa sig um,“ segir Ívar.
Fasteignafélagið Reitir tilkynnti
í gær um frestun á arðgreiðslu upp
á 1,1 milljarð króna sem og endur-
kaupum. Bæði Eik og Reginn hafa
nýlega samþykkt að í vor verði
greiddur út arður vegna síðasta
rekstrarárs. Eik mun greiða út 800
milljónir og Reginn 535 milljónir.
„Fyrirtæki eru almennt að passa
upp á lausafé og að því sögðu væri
sennilega skynsamlegt fyrir fast-
eignafélögin að huga að því og jafn-
vel endurskoða arðgreiðslustefn-
una,“ segir Ívar.
„Ef við gerum ráð fyrir frekari
samdrætti í efnahagslífinu og að
hann teygi sig inn í tekjulíkan fast-
eignafélaganna þá er enn meira til-
efni til þess. Það er þáttur sem ekki
hefur reynt á hingað til þrátt fyrir
að þrengt hafi að í efnahagslífinu.
Afskriftir hafa verið lágar og van-
skilahlutföll lág,“ bætir hann við.
Bankarnir og tryggingafélögin
þrjú hafa frestað ákvörðun um arð-
greiðslu. Eimskip hefur tilkynnt að
tillögur um endurkaupaáætlun verði
dregnar til baka, til að tryggja að
félagið geti viðhaldið fjárhagslegum
styrk í óvissuástandi. – þfh
Tilefni til að hugsa sig tvisvar um arð
Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri, en bankinn mun kynna frekari aðgerðir í dag. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTION BRINK
Seðlabankinn greip inn á gjaldeyrismarkað í síðustu viku og seldi gjaldeyri fyrir krónur fyrir samtals um átta milljarða í því skyni að vega á móti snarpri lækkun
á gengi krónunnar. Á föstudeginum
nam sala Seðlabankans 3,6 millj-
örðum en bankinn hefur ekki selt
jafn mikinn gjaldeyri á einum degi
að minnsta kosti frá 2008.
Þrátt fyrir gjaldeyrisinngrip Seðla-
bankans hélt gengi krónunnar áfram
að gefa eftir. Gengið hefur fallið um
12 prósent gagnvart evrunni frá
áramótum en á móti Bandaríkja-
dal hefur krónan lækkað í verði um
nærri 15 prósent.
Á sama tíma og gengi krónunnar
hefur gefið eftir hafa verðbólguhorf-
ur á markaði aðeins hækkað lítillega
og eru í kringum verðbólgumarkmið
Seðlabankans. Verðbólguvæntingar
til tólf mánaða nema 2,2 prósentum
en verðbólguvæntingar til tíu ára
standa í 2,6 prósentum.
Agnar Tómas Möller, forstöðu-
maður skuldabréfa hjá Júpiter
rekstrarfélagi, segir í samtali við
Markaðinn ánægjulegt að sjá hvað
verðbólguvæntingar hafa lítið risið.
„Það helgast líklega af því að gríðar-
legur slaki er í hagkerfinu, lækkun
olíuverðs og f lugfargjalda sem og
væntingum um engar eða neikvæðar
verðbreytingar á húsnæðismarkaði
sem vega þungt á móti.“
Frá því í ársbyrjun 2017, þegar
gjaldeyrisinngripastefna Seðlabank-
ans var endurskoðuð eftir stórfelld
kaup á gjaldeyri árin á undan, hefur
meginmarkmið stefnunnar verið að
minnka skammtímasveiflur á gengi
krónunnar. Gengi krónunnar hélst
nokkuð stöðugt á árunum 2018 og
2019 og lítið var um gjaldeyrisinn-
grip – kaup eða sölu – Seðlabankans.
Í fyrra seldi bankinn gjaldeyri fyrir
samtals 11,9 milljarða. Veltan á gjald-
eyrismarkaði hefur aukist verulega á
síðustu dögum og í liðinni viku nam
hún um 20 milljörðum. Gjaldeyris-
sala Seðlabankans var því tæplega
40 prósent af heildarveltunni.
Gjaldeyrisforði Seðlabankans stóð
í 820 milljörðum við lok síðasta árs.
Samtímis gengislækkun krónunnar
hefur forðinn stækkað í krónum
talið og má því áætla að hann sé í dag
um 900 milljarðar, eða sem nemur
um 30 prósent af landsframleiðslu.
Agnar bendir á að það sé áhuga-
vert að setja þróunina hér á landi
í samhengi við annan lítinn gjald-
miðil, nýsjálenska dalinn, en hann
hefur veikst um 13 prósent á móti
Bandaríkjadal frá áramótum.
„Á Íslandi eru útf lutningstekjur
tengdar ferðaþjónustu um 30 pró-
sent, og við í tíunda sæti á meðal
þjóða heims sem eiga hvað mest
undir þeirri atvinnugrein, á meðan
Nýja-Sjáland er í 25. sæti. Það stóra
efnahagsáfall sem við erum nú að
lenda í, hjá okkur stærstu útflutn-
ingsatvinnugrein, er því kannski
ekki endilega að framkalla mikið
meira gjaldeyrisáfall en við hefði
mátt búast,“ að sögn Agnars.
Ljóst er að efnahagsáhrifin af
útbreiðslu kórónuveirunnar verða
veruleg fyrir ferðaþjónustuna. Við-
mælendur Markaðarins innan grein-
arinnar eru nú farnir að gera ráð
fyrir því í sínum sviðsmyndum að
heildarfjöldi ferðamanna kunni að
dragast saman um nærri helming frá
2019 og verði um 1.200 þúsund. Það
kunni að þýða samdrátt í gjaldeyris-
tekjum upp á 150 til 200 milljarða en
í fyrra námu útflutningstekjur ferða-
þjónustunnar um 486 milljörðum.
Mikil lækkun á gengi krónunnar
að undanförnu er meðal annars
rakin til þess, að sögn viðmælenda
á markaði, að útflutningsfyrirtæki
hafi ekki verið að koma með gjald-
eyri til landsins og skipta honum í
krónur í sama mæli og áður vegna
óvissunnar sem uppi er. Gylfi Zoëga,
hagfræðiprófessor og meðlimur í
peningastefnunefnd, biðlaði í Silfr-
inu á sunnudag til útflutningsfyrir-
tækja að þau myndu „skila öllum
gjaldeyri og vera ekki með spákaup-
mennsku með því að koma ekki með
hann til landsins á réttum tíma“.
hordur@frettabladid.is
Hefur ekki selt meiri
gjaldeyri frá hruni
Seðlabankinn seldi gjaldeyri fyrir átta milljarða í síðustu viku. Gengið hefur
lækkað um tólf prósent gegn evru frá áramótum. Forstöðumaður hjá Júpiter
segir ánægjulegt að verðbólguvæntingar hafi á sama tíma lítið hækkað.  
1.335
milljónir munu félögin
Reginn og Eik greiða í arð.
1 8 . M A R S 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R2 MARKAÐURINN