Bændablaðið - 24.08.2017, Síða 40
40 Bændablaðið | Fimmtudagur 24. ágúst 2017
Hversu mikinn mat geta hjón
búið sér til á litlu landi? Þetta er
spurning sem hjónin Dagný og
Sigurður ákváðu að gera atlögu
að þegar þau keyptu landið
Skyggnisstein í Bláskógabyggð
fyrir nokkrum árum. Í dag rækta
þau býsnin öll af góðmeti upp á
lífrænan máta.
Fyrir nokkrum árum ákváðu
hjónin Dagný Guðmundsdóttir og
Sigurður Jónsson að venda kvæði
sínu í kross og flytja úr borg í sveit.
Dagný og Sigurður voru
útivinnandi hjón í Reykjavík
og höfðu gaman af því að rækta
garðinn sinn í hjáverkum. Endrum
og sinnum ræddu hjónin um að taka
ræktunaráhugann á næsta stig og
einn daginn ákváðu þau að stíga það
skref til fulls.
„Ég held að þetta sé einhvers
konar þörf á að brjóta upp tilveruna.
Við vildum fá að takast á við nýja
hluti,“ segir Dagný.
Í tvö ár leituðu þau sér að jarðn-
æði til að láta á drauma sína reyna.
Þótt matvælaræktun væri ákveðin
undirstaða voru þau ekki með fast-
mótaðar hugmyndir um hvað biði
þeirra.
„Við ætluðum að finna út úr því
hvað nákvæmlega við myndum gera
eftir því hvað staðurinn, sem við
keyptum myndi bjóða upp á.“
Vinna með landgæðunum
Skyggnissteinn í Bláskógabyggð
varð fyrir valinu.
Landið er um 6 ha, 3 km norður
af Geysi, austan Tungufljóts
andspænis skógræktinni í
Haukadal. Einn hektari er skjólgott
frístundaland með sumarbústað.
Tæpir 5 ha eru landbúnaðarland.
Fyrri eigendur höfðu ræktað þar
margbreytilegan skóg sem nú nýtist
á margan hátt. Þar er einnig að finna
mikið og fjölbreytt blómaskrúð og
víðáttumikla móa með fjalldrapa og
bláberjalyngi, gróðursælt votlendi
og hólma í fljótinu. Stærsti hluti
af landinu hefur verið friðaður
fyrir beit í um 30 ár og er mjög vel
gróinn.
„Kosturinn við landið er að við
höfum skjól, mjög mikið af góðu
vatni og djúpan moldarjarðveg.
Vatnið kemur úr uppsprettulindum
Bláskógabyggðar, þeim vatnsmestu
sem þekkjast á jörðinni. Um leið
erum við ansi langt inni í landi og
því er næturfrost langt fram eftir
vori,“ segir Dagný en þau Sigurður
vinna með landgæðin á ýmsan hátt.
Þannig hafa tvö óupphituð
gróðurhús og gróðurkassar með
ylplasti reynst þeim afar vel.
Auk þess bættu þau glerskýli
á bústaðinn sem þau nýta við
forræktun plantna á vorin. Skóginn
hafa þau síðan grisjað til muna og
inni í honum má nú finna veglega
kartöflu- og rófugarða í skjólgóðum
skógarlundi.
„Annað sem við stefnum meira
að, en höfum gert of lítið, er að nýta
grjót sem hitagjafa,“ segir Dagný.
Vistræktaraðferðir
við íslenskar aðstæður
Veturinn áður en hjónin hófust
handa á Skyggnissteini undirbjuggu
þau sig með lestri bóka um ræktun
auk þess að viða að sér upplýsingum
af vefnum og það var einmitt í slíku
vafri sem þau kynntust vistrækt (e.
permaculture).
„Við sáum að þarna var eitthvað
sem passaði algjörlega inn í okkar
hugmyndafræði. Við höfðum ein-
hverja óljósa hugmynd um hvað við
vildum gera og fannst merkilegt að
það væri fullt af fólki úti um allan
heim sem væri að hugsa akkúrat
svona og að það væri til hugtak fyrir
þetta – permaculture.“
Vistrækt er heildrænt ræktunar-
og hönnunarkerfi sem líkir
eftir náttúrunni með sjálfbærni
Ísland gæti uppfyllt grundvallarfæðuþörf þjóðarinnar með fjölbreyttum ræktunaraðferðum að mati Dagnýjar og Sigurðar:
Ætigarður í uppsveitunum
– Fluttu úr borg í sveit til að rækta matvæli
Guðrún Hulda Pálsdóttir
ghp@bondi.is