Bændablaðið - 14.12.2017, Blaðsíða 54

54 Bændablaðið | Fimmtudagur 14. desember 2017
Í síðustu viku var haldin
ráðstefna um möguleika þess
að auka kolefnisbindingu
á Íslandi. Ráðstefnan sem
fór fram í Bændahöllinni
var á vegum Landgræðslu
Íslands, Landbúnaðarháskóla
Íslands, Skógræktarinnar
og Bændasamtaka Íslands.
Húsfyllir var á ráðstefnunni.
Upptökur af öllum erindunum
eru aðgengilegar á vefsíðunni
bondi.is.
Frummælandi ráðstefnunnar var
Írinn Eugene Hendrick og fjallaði
erindi hans meðal annars um þær
aðgerðir sem Írar hafa ráðist í
til að binda kolefni með breyttri
landnotkun og aukinni skógrækt.
Bændablaðið tók Hendrick tali að
ráðstefnunni lokinni.
Hendrick, sem er kominn á
eftirlaun, er skógfræðingur að mennt
og starfaði lengi við landbúnaðar- og
sjávarútvegsráðuneytið á Írlandi og
bar ábyggð á málefnum sem snerta
skógrækt og loftslagsbreytingar. Eitt
af verkefnum Hendrick var vinna
sem sneri að aðkomu Íra að tillögu
Evrópusambandsins til að draga úr
magni kolefnis úr andrúmsloftinu.
Markmiðið að draga úr losun um
40%
„Tillaga Evrópusambandsins er
tvíþætt. Í fyrsta lagi snýr hún
að landnýtingu, breytingum á
landnýtingu og skógrækt og hvernig
gert er grein fyrir og hvernig
ávinningur vegna kolefnisbindingar
vegna skógræktar eða annars konar
landnýtingu er nýttur. Hins vegar
snýr tillagan að því hversu hátt
hlutfall bindingarinnar hverrar
þjóðar verður í heildarmarkmiði
Evrópusambandsins. Í dag er stefnt
að því að draga úr losun kolefnis
út í andrúmsloftið um 40% frá því
sem hún var 2005 fyrir árið 2030.“
Ávinningur skógræktar
margþættur
Hendrick segir að hlutverk
skógræktar í að binda kolefni
úr andrúmslofti sé mikið.
„Ávinningurinn með skógrækt er
einkum tvíþættur. Með skógrækt
er kolefni í andrúmslofti bundið í
trjánum og nytjar á skógarafurðum
koma að hluta í staðinn fyrr nytjar
á jarðefnaeldsneyti og eru ólíkt
því endurnýjanlegar þegar nýjum
trjám er plantað í stað þeirra sem
eru felld. Timbur sem í er bundið
kolefni er einnig hægt að nota til
dæmis við húsbyggingar og getur
komið í staðinn fyrir efnivið eins
og stál, ál og steinsteypu, sem er
orkufrek í framleiðslu.“
Að sögn Hendrick leggja Írar ríka
áherslu á skógrækt um þessar
mundir og að auka skógarþekju
landsins meðal annars til að auka
hlut landsins í bindingu kolefnis úr
andrúmslofti.
„Skógrækt á Írlandi hefur dregist
saman undanfarin ár og er um 6,5
þúsund hektarar á ári eins og er en
markmiðið er að planta út um átta
þúsund hekturum af nýjum skógi á
ári frá og með 2020.
Ein ástæða þess að dregið hefur
úr skógrækt á Írlandi undanfarin ár
er að dregið hefur úr kjörlendi til
skógræktar vegna skógræktar fyrri
ára og önnur er að það er vöxtur
í landbúnaði á Írlandi. Tekjur af
mjólkur- og kjötframleiðslu eru
miklar og hvatinn til skógræktar
í staðinn fyrir búfjáreldi minni en
áður.“
Hendrick segir að landeigendum
á Írlandi sé í sjálfsvald sett hvort
þeir breyti landnýtingu sinni yfir í
skógrækt en ef þeir kjósi slíkt fái
þeir opinberan styrk til að auðvelda
þeim framkvæmdina og eftir það
greiðslu í fimmtán ár.
„Hugmyndin er meðal annars
sú að með því að auka skógrækt
sé verið að styrkja atvinnu á
landsbyggðinni.
Í dag starfa um tólf þúsund
manns við skógrækt á Írlandi og
sá fjöldi mun líklega aukast eftir því
sem nytjar á skógunum verða meiri.
Írland flytur enn inn talsvert af
timbri en á sama tíma flytjum við
einnig talsvert mikið út af borðviði,
um 500 þúsund rúmmetra á ári, og
megnið af því fer til Englands.“
Kolefnisbinding á Íslandi
Hendrick segist vera að heimsækja
Ísland í fjórða sinn og að hann telji
að Ísland geti lagt mikið til þegar
kemur að því að binda kolefni úr
andrúmslofti með réttri landnýtingu.
„Aukin skógrækt er líklega sú
aðferð sem skilar mestu því auk
þess að binda kolefni í timbri bindur
skógurinn einnig kolefni í jarðvegi.
Auk þess sem með tímanum gefa
skógar af sér margs konar afurðir.
Rannsóknir sýna að aukin
skógrækt, hvort sem hún er á Íslandi
eða annars staðar í heiminum, er
ein besta landnýtingaraðferðin til
að binda kolefni úr andrúmslofti.
Auðvitað er líka hægt að auka
bindingu kolefnis í ræktunarlandi
og votlendi með því að draga úr
áburðarnotkun og endurheimta
votlendi með því að fylla upp í
skurði á landi sem ekki er nytjað
til landbúnaðar. /VH
Ráðstefna um leiðir til að auka kolefnisbindingu á Íslandi:
Aukin skógrækt besta leiðin til að
binda kolefni úr andrúmslofti
AUÐLINDIR&UMHVERFISMÁL
Eugene Hendrick, skógfræðingur og sérfræðingur í bindingu kolefnis úr
andrúmslofti, í pontu á ráðstefnu um möguleika á að auka kolefnisbindingu
á Íslandi. Mynd / smh
Útskriftarnemar í meistaranámi
í hönnun við Listaháskóla
Íslands stóðu fyrir viðburði á
Hlemmi Mathöll á dögunum
til heiðurs íslensku geitinni og
kölluðu hann Hlemmur Geithöll.
Viðburðurinn er afrakstur
verkefna sem unnin voru í
samstarfi við fjölmarga aðila. Á
Hlemmi voru til sýnis ýmsar afurðir
verkefnanna; meðal annars bók
sem í verða upplýsingar og sögur
um íslensku geitina. Margnota
taupokar voru til sölu, hægt var að
smakka þurrkaðar geitakryddpylsur
og þurrkað geitakjöt. Á matseðli
veitingastaðanna Kröst, Skál og
La Poblana var boðið upp á rétti
úr geitakjöti.
„Eins og flestir vita hefur íslenska
geitin verið í útrýmingarhættu en
þær eru núna um 1.200 í landinu.
Við vissum að til stendur að fjölga
dýrunum í 7.000 á ákveðnu tímabili
og vildum leggja okkar af mörkum
til að vekja athygli á málinu,“ segir
Andrea Magdalena Jónsdóttir, ein
meistaranámsnemanna, þegar hún
spurð um uppátækið á Hlemmi.
Bókverk um íslensku geitina

„Bókin var prentuð í 58 eintökum og
hún til sölu á viðburðinum. Enn eru
einhverjar bækur til sem auðvitað
er hægt að kaupa. Þetta var ekki
formleg bókaútgáfa með ISBN tölu
en við sáum sjálf um textavinnu,
myndatöku, uppsetningu, hönnun
kápu og prentun.
Í bókina voru teknar saman
helstu upplýsingar um íslensku
geitina, en ekki mikið er til á prenti
um þær. Þess vegna lögðum við í
vinnuna við að gera bók sem er
einnig hálfgert bókverk því kápuna
prýðir kasmírull. Í bókinni eru
fallegar myndir og sex sögur af
geitum frá Háafelli á Hvítársíðu,
fróðleikur og fleira,“ segir Andrea
Magdalena.
MAST ekki tilkynnt um sýningu
á tveimur geitum
Á Hlemmi Geithöll gátu
gestir skoðað tvær lifandi
geitur. Að sögn Konráðs
Konráðssonar, héraðsdýralæknis
Suðvesturumdæmis, hafði
Matvælastofnun (MAST) ekki
verið tilkynnt um sýningarhaldið
eins og reglur kveða á um að
þurfi að gera. Vísar Konráð til 7.
greinar reglugerðar um velferð
sauðfjár og geitfjár, þar sem segir:
„Umráðamanni sauðfjár og geitfjár
sem nota á við gerð auglýsinga,
kvikmynda, leiksýninga eða við
aðrar aðstæður og/eða í umhverfi
sem sauðfé og geitfé er ekki eðlilegt,
ber að tilkynna Matvælastofnun um
fyrirhugaða notkun eigi síðar en 10
dögum áður en áætluð notkun fer
fram. Óheimilt er að hefja notkun
fyrr en skilyrði varðandi húsnæði,
búnað, notkun og þekkingu eru
uppfyllt og hafa verið staðfest af
Matvælastofnun að lokinni úttekt.“
Konráð segir að málið sé í
skoðun hjá MAST. /smh
Hlemmur Geithöll:
Geitaafurðir og lifandi
geitur til sýnis
– Verk meistaranámsnema við Listaháskólann
Hluti þess sem var sýnt á viðburð-
inum; bækur um geitina, marg-
nota taupokar og postulíns öskjur
í laginu eins og geitahjarta – enda
afsteypur af einu slíku. Þrekkur
er unninn úr blöndu af geitataði,
blóðbergi, hvönn, birki og fjalla-
grösum og er hugsað sem viðbótar
eldsneyti með kolum þegar grillað
er.
Mynd / Guðrún Margrét Ansnes Jóhannsdóttir
Gestir fengu meðal annars að
smakka á þurrkuðum geitalærum.
Mynd / smh
Bústólpi ehf • fóður og áburður • Oddeyrartanga • 600 Akureyri
bustolpi@bustolpi.is • Sími 460 3350 • www.bustolpi.is
Okkar bestu óskir um
gleðileg jól og
farsælt komandi ár,
með þökk fyrir viðskiptin á árinu.